Een eeuw Radio Bloemendaal
Van de redactie
4
Annette Koster
Op 15 juni 1924 kon men in Bloemendaal en omgeving voor het eerst
een preek horen via de radio, en wel vanuit de Gereformeerde Kerk aan
de Vijverweg in Bloemendaal. Radio Bloemendaal zendt nog steeds elke
zondag uit, nu vanuit een mooi ingerichte studio in de Dorpskerk.
Voor de protestanten hebben we een mooi artikel van Annette Koster over
honderd jaar 'Radio Bloemendaal, vooral bekend als het medium van de
even charismatische als omstreden predikant Gerrit Toornvliet, de 'schallende
piratendominee'. Hij zou geen slecht figuur hebben geslagen op de merkwaardige
'Zendingsfeesten' die in de late negentiende eeuw op het landgoed Boekenrode
werden gehouden. Kees Floor beschrijft hoe veel minvermogende hervormden
zich daar laafden aan stichtelijke woorden en psalmgezang, maar ook wel aan bier
en jenever.
Het leek ons gepast om u met dit kerstnummer in hoger sferen te brengen,
en daartoe besteden we veel aandacht aan het godsdienstige leven in onze
gemeente. Die is vanouds in religieus opzicht heterogeen. Het dorp Bloemendaal
was overwegend protestants-christelijk, Overveen en Vogelenzang rooms
katholiek, en het forensendorp Aerdenhout gemengd of 'niks', zoals oprechte
gelovigen vroeger met opgetrokken neus plachten te zeggen. Wij hebben
gekozen voor een bovenpartijdige benadering, met inachtneming van het
'evenredigheidsbeginsel', dat eertijds in het verzuilde vaderland opgeld deed.
Later werd Boekenrode het onderkomen van het klooster Alverna, en dat brengt
ons bij de katholieke zuil. Het waren Duitse zusters Franciscanessen van dat
klooster die werden ingezet als verzorgsters en verpleegsters in het rooms
katholieke bejaardenhuis 'Duinrust' in Overveen; lees hierover in de bespreking
van een geschiedenis van de Sint Lambertus Stichting, die dit huis en later het
naburige Oldenhove beheerde, De grote kracht achter de oprichting was de rijke
maar sociaal bewogen priester Lambertus ten Brink, een van de vele Overveense
pastoors die figureren in het doodgewone maar juist daardoor interessante
schoolschrift uit de bezettingstijd, waar Gert Jan van Setten zich in heeft verdiept.
En dan hebben we nog de 'derde zuil', altijd een beetje problematisch: een
soort restcategorie. Ook daarvan hebben we een aardige exponent gevonden,
de christelijk-socialistische beweging van de 'Woodbrookers', die in 1951 het
vormingscentrum 'Nieuw Saxenburg' in Bentveld konden betrekken, dankzij een
genereuze donatie van de dichteres Henriette Roland Holst. Marie-Christine Marres
belicht de opkomst en neergang van deze menslievende groepering.
Zulke idealisten hebben het nooit makkelijk, zoals we ook in onze tijd kunnen
waarnemen. Vrede op aarde durven we u niet toe te wensen. Stemmige feestdagen
dan maar.
De redactie: Paulanha van den Berg - Diamant, Annette Koster, Marie-Christine Marres,
Gert Jan van Setten en Inge de Wilde
Bert Schreuder Goedheijt met de heren Klaassen en van Dijk in de studio in 1959
Www.onsbloemendaal.nl nr. 4 winter2023
