30 Januâri 1930.
22
XIV. Önderwijs in Esperanfo.
Het advies met ontwerp verordening betreffende
het onderwijs in Esperanto en oiitwerp verordening
op de invordering van schoolgeld voor het onderwijs
aan den Cursus in Esperanto luiden als volgt:
10, Onderwijs in Esperanto.
Schoolgeld Cursus Esperanto.
De heer Rijkes houdt de navolgende beschouwing:
M. de V. Het doet mij inderdaad veel genoegen dat
het advies van het Dagelijksch Bestuur op dit adres
niet afwijzend is.
Over het Esperanto als ,,taal'' M. de V. kan, ik uit
den aard der zaak niet spreken, om de eenvoudige
reden dat ik deze taal niet machtig ben,
Door zeer bijzondere omstandigheden ben ik in het
afgeloopen jaar in, de gelegenheid geweest een inter-
nationaal congres bij te wonen, waar verschillende
naties vertegenwoordigd waren en waar de openings-
rede door den Voorzitter in het Esperanto werd uit-
gesproken; ook in deze bijeenkomst waren blijkbaar
velen, die deze hulptaal reeds verstonden. Ik heb het
toen zoo goed begrepen M. de V., dat eene interna-
tionale taal, noemt dat dus ,,Esperanto" kan bijdragen
tot eene algeheele verbroedering der menschen, dat
het is een positief middel voor eene internationale
samenwerking, en ik ben er dan, ook ten volle van
overtuigd dat het niet zoovele jaren meer zal duren
of deze taal zal in elk schoolprogramma worden op-
genomen. Ook de ontwerper van deze taal, Dr. Za-
menhof, heeft het volgens mijn bescheiden meening
zoo goed imgezien, dat er een hulptaal moest zijn om
clkander beter te verstaan, elkander beter te begrijpen
en daardoor elkander meer te waardeeren.
Dr. Zamenhof kwam op de gedachte, deze hulptaal
te ontwerpen, doordät hij in zijn jongelingsjaren zag,
hoe in zijn woonplaats in Polen, de inwoners die
uit Russen, Polen, Joden, Lithauers enz. bestonden,
altijd met elkander in onmin leefden, en dat dit in
hoofdzaak kwam, doordat zij elkander niet verston-
den en elkander daardoor wantrouwden. Voor alles
wenschte Dr. Zamenhof dat zijn ,,hulptaal" voor prak-
tische doeleinden gebruikt zou worden. Ik onderschrijf
