21 Februari 1952.
15
95! kapitalen, waarmede men een onderneming van welke omvang dan ook
>n!e moet drijven, de in het bedrijf geïnvesteerde kapitalen dus, belangrijk
t(je groter moeten zijn dan vroeger, wil men zijn onderneming draaiende
938 kunnen houden. Een kind kan begrijpen, dat wanneer de prijs van 1000 kg
Qgh van een bepaald goed is verviervoudigd, waarbij spreker er op wijst, dat
.jkg bij zekere ondernemingen de prijzen per 31 December 1951 alleen reeds
■ine 255% uitmaken van de prijzen van dezelfde kwantiteit per 1 Januari 1950,
is laat staan wanneer vergeleken wordt met 1938/1939, er een vier maal
oen zo groot kapitaal als voorheen nodig is om de onderneming te doen
lejd marcheren. Dan spreekt hij nog niet over de grotere kapitalen, waarover
nen men moet beschikken om crediet aan zijn afnemers te geven voor dezelfde
kwantiteit geleverd product als vroeger, en niet van de grotere bedragen,
Igj^j die gemoeid zijn voor investeringen, zelfs wanneer ze beperkt moeten
wjj worden in verband met de armoede van Nederland, voor noodzakelijke
/an vervangingen.
j^jj De onderneming, of dat nu een handelsonderneming of een productie-
onderneming is, moet die kapitalen besparen en wel in de vorm van
be. ruimere afschrijvingen tegen de vervangingswaarde of in de vorm van,
rne louter commercieel gezien, noodzakelijke reserveringen. Met andere woor-
den door zelffinanciering, nadat de fiscus zijn zeer aanzienlijk deel van de
jen winst heeft gehad. De overheid dringt aan op zelffinanciering, ook van
de gemeenten en de bedrijven. De grote meerderheid van bedrijven heeft
ou_ niet in grote mate de beschikking over wat in de volksmond „liggende"
tan gelden heten.
ver Het gaat dus niet aan om, gegeven de mogelijkheid om een hogere
jjj-. rente te bedingen, mensen die nog over wat kapitaal beschikken met
ats ephiteta ais ,,onvaderlandslievend" of ,,onmaatschappelijk" te betitelen,
0p wanneer zij niet deelnemen in leningen van een lager rentetype als het
cje heersende. Spreker wil dat uitdrukkelijk vooropstellen bij het bespreken
1Qg van de moeilijkheden met de financiering van de volkswoningbouw, die
te zo dringend bitter nodig is. Er is wat kans, dit is op te maken uit de
eze begeleidingsnota van de begroting, op enige lucht als de plannen met de
jjjjj eerlijk aan de verschillende gemeenten toekomende 278 millioen uit het
len Gemeentefonds doorgaan, maar dat is niet meer dan enige lucht en van
eet een S'o°ts opgezet plan van woningbouw kan er toch niets komen.
îen Spreker wil in dit verband even een klein zijpaadje inslaan: Hij heeft
3at steminen vernomen, die er hun bevreemding over uitspraken, dat burge-
'an meester en wethouders in deze begroting niet met een plan voor woning-
lan bouw zijn gekomen, desnoods door debet en credit op de begroting een
in Pro memoriepost uit te trekken. Persoonlijk is spreker het met die stem-
len men niet eens, omdat de raad wel weet, dat alleen de financierings-
die moeilijkheden burgemeester en wethouders er van weerhouden concrete
iat voorstellen te doen enerzijds, en omdat het toch geen gebruik is om in
ot_ een btgroting met niet-afgeronde algemeenheden te komen. Toch is het
len misschien wel gewenst, dat burgemeester en wethouders desnoods bij
eje afzonderlijke nota en in de mate van de wellicht beperkte mogelijkheden
an enige mededelingen doen over hun plannen. Spreker wil er bijvoorbeeld
er. ook eens de aandacht op vestigen, dat woningbouw in de richting van
len de Glip dringend gewenst is. Voor zich vindt spreker niet alleen de poli-
te, tiek van de regering op het stuk van financiering van de woningbouw
ej. zeer vreemd, maar ook op het stuk van de ten uitvoerlegging van grote
iat werken, zoals bijvoorbeeld onze zuiveringsinstallatie en het riool naar
rer de Glip er enkele zijn.
hij Men verlieze toch niet uit het oog, dat ook deze grote werken en de
voortgang van de woningbouw ten nauwste samenhangen met de wel-
(je vaartspolitiek, die de regering toch dient te voeren. Wat is immers fataler
■en dan de werkloosheid, die noodwendig een gevolg zal zijn van niet bouwen
de en nie*- uitvoeren van grote werken. Vergeet niet, dat werkloosheid
