29 mei 1957.
120
deze zaak commissoriaal te maken. Zij kan dan in de volgende raads-
vergadering definitief worden behandeld. Het kerkgenootschap dat nu sub-
sidie vraagt zit waarschijnlijk niet zo klem dat de zaak geen 2 maanden
uitstel kan velen.
De heer Mr. Dr. van Bruggen zegt niet gesproken te hebben over het
verlenen van subsidie aan kerkgenootschappen doch alleen over bijdragen
voor kerkbouw. Tegen een subsidie aan een kerkgenootschap als zodanig,
zou spreker ernstige bezwaren hebben, want dan zou het probleem van
de scheiding van kerk en staat aan de orde komen. Wanneer het zuiver
en alleen gaat over kerkbouw dan is dat niet het geval. Dan zal het kerk-
genootschap een bestek en wat daarmee samenhangt en eventueel schat-
ting van de waarde van de grond moeten overleggen, want het gaat over
zuiver materiële verhoudingen.
Spreker wil zich aansluiten bij het gesprokene door de heer Verhoeven,
die ook de gelijkstelling van kerkgenootschappen en geestelijke stromingen
absoluut afwijst. Wat is een kerk? Het woord kerk is afgeleid van het
griekse woord ,,oikos kuriakê" ,,Huis van den Heer Op het moment dat
,,kuriakê" wegvalt, is het geen kerk meer. Dat is de principiele kwestie.
Hier treedt .de overheid niet in het beoordelen van de waarheidsvraag.
Dat zou zij alleen doen als zij bepaalde geestelijke stromingen zou ver-
bieden.
Er zijn nog wel enige punten die nader bezien kunnen worden, maar in
het belang van degenen die deze bijdrage vragen, moet zo spoedig mogelijk
een beslissing worden genomen.
De heer Reijnders heeft nog gesproken over het adopteren van Nijmegen
door de Ned. Herv. gemeente. Daar was echter alles verwoest en had men
alles nodig. De Ned. Herv. gemeente te Heemstede heeft toen gezegd, er
moet zöveel op tafel komen. Zij heeft daarvoor geld op hypotheek moeten
nemen. Als men alles bij elkaar telt, heeft die kerkelijke gemeente daar-
voor over de f 100.000,opgebracht, terwijl op het ogenblik de last van
rente en aflossing nog steeds op die kerkelijke gemeente drukt.
De heer Reijnders: Niet in die mate dat het niet te dragen is.
De heer Mr. Dr. van Bruggen antwoordt, dat daardoor een aantal posi-
tieve eigen activiteiten in de vaart worden belemmerd.
Ook spreker zou het ideaal vinden wanneer een kerkelijke gemeente
zich uit eigen kracht volledig kan bedruipen. Dat kon vroeger wel maar
op het ogenblik niet meer. Het is nu zo, dat de marge die er overblijft om
te offeren voor kerkelijke zaken, in belangrijke mate is versmald. Men
moet echter niet zeggen dat er niet genoeg voor de kerk wordt opgebracht.
Spreker heeft dikwijls diep respect voor wat de mensen op het ogenblik
nog voor de kerk offeren. Dat is een kleine schare. Zij zorgt niet alleen
voor de kerk, maar ook voor de christelijke zending en voor alle mo-
gelijk christelijke filantropisch werk. Juist omdat de kerk voor allen ge-
bouwd wordt, ook voor de allereenvoudigsten die niet zoveel kunnen geven,
is het financiëel draagvermogen een stuk minder geworden. Niet ver-
geten moet worden dat ook de predikanten een hoger inkomen moeten
hebben dan vroeger. De nood van deze tijd kan niet op deze mensen per-
soonlijk worden afgewenteld. A1 deze dingen drijven de kerkelijke ge-
meenten er toe om een bijdrage te vragen, hetgeen toch ook nog inhoudt
dat zij nog 85 van de kosten op tafel moeten brengen.
Ook is de kwestie nog besproken van het geven van een bijdrage per
zitplaats. Spreker gelooft niet dat een kleine kerkelijke gemeente een
gebouw voor het kerkelijk werk zal stichten dat te groot is. Spreker heeft
gelezen dat in een gemeente waar de stichtingskosten met inbegrip van
de grond geschat worden op ongeveer f 900,per zitplaats en daar
140,per zitplaats als bijdrage wordt gegeven, dan komt dat ongeveer
neer op 15%. Dat is ook een oplossing.
