k
11 december 1958.
263
wanneer men in het verleden geregeld de zeer gedegen redevoeringen
heeft kunnen volgen van de vroegere fractievoorzitters en van hem, die
deze functie al lange tijd in deze vergadering vervult. Ik wil niet met de
heer Rutgers naar het verenigd Europa gaan. Dat zou mij te ver voeren.
Wij moeten ons in de eerste plaats bepalen tot de gemeenteraad, tot het
nationaal eigene, onze gemeente, voor wier belangen wij bij deze begro-
ting zijn gesteld.
Voorts wil ik iets zeggen over de verkiezingen van de raad. Die hebben
een aanzienlijke verandering gebracht in de personen. Op ons rust natuur-
lijk de taak om ons onze verkiezing waardig te tonen niet alleen, maar
ook om te bewijzen, dat niet elke verandering een verslechtering is. De
laatste verkiezing heeft ook een aanmerkelijke verschuiving gebracht in
de samenstelling van de raad, waarop al van meerdere zijde is gewezen.
De V.V.D. is de grootste fractie van de raad geworden, mede door de uit-
breiding van het aantal raadszetels. Voor zover ik kan nagaan is onze
raad voor het eerst, in de ouderwetse en nog steeds geldende zin van het
woord, ,,links" geworden. Vanmorgen is het mij opgevallen toen de heer
Rutgers een bepaalde opmerking maakte naar aanleiding van uitlatingen
van prof. Zijlstra dat dit toch aitijd wei een zeer bepaiend punt is. Hij
sprak over de positiebepaling van prof. Zijlstra als minister tegenover de
P. v. d. A. en de V.V.D. en ik ben het toch met die uitspraak van minister
Zijlstra geheel eens. En dan is dat juist in die oude tegenstelling van
links en rechts, omdat minister Zijlstra in de eerste plaats bij die uitspraak
is uitgegaan van een andere tegenstelling en een andere opvatting en het
doel van de politiek als de heer Rutgers heeft gesteld.
Het gaat bij de politiek niet alleen in de eerste plaats, en zelfs de enige
plaats, als ik de heer Rutgers goed begrepen heb, om de werkelijkheid,
maar het gaat in de eerste plaats om het uitgangspunt. Wanneer minister
Zijlstra gesproken heeft als hij heeft gedaan, dan heeft hij dat zeker ge-
daan omdat hij het uitgangspunt van waaruit men gaat, beslissend achtte.
Er is een steeds sterker groeiende ontevredenheid over de bemoeizucht
van de overheid over de burgers. Het is al lange tijd zo, maar het is
steeds sterker geworden. En ik meen dat dit een van de grondoorzaken is
van het verschijnsel dat we hier gezien hebben, dat thans zoveel stemmen
op de V.V.D. zijn uitgebracht, zodat we dit eigenlijk moeten zien tegen de
achtergrond van de landspolitiek, waarbij de V.V.D. zieh als oppo-
sitie heeft aangediend. Ik ben niet voor die bemoeizucht van de overheid,
zodat de burger zich daartegen verzet, omdat het uiteindelijk gezagson-
dermijnend werkt wanneer men zich als overheid met te veel zaken be-
moeit. Bovendien is in de verkiezing, naar mijn gevoelen, naar voren ge-
komen, een ontevredenheid met het economisch beleid en zeker met de te
hoge belasting van de burger. Psychologisch gezien heeft dit m.i, ook bij
de gemeenteraadsverkiezingen veel stemmen gebracht aan de V.V.D. van
mensen, die daarmede hun oppositie hebben wilien uitdrukken en in de
tweede plaats getrokken door het woord ,,vrijheid".
Men mag zich afvragen, of bij die keuze wel voldoende is gerealiseerd,
dat het bij de samenstelling van de raad weliswaar ging om dezelfde po-
litieke beginselen als bij de landsregering, maar in het bijzonder om de
verkiezing van een besturend lichaam voor onze gemeente, in het dagelijks
beleid vertegenwoordigd in het college van burgemeester en wethouders.
Was er reden tot oppositieversterking of oppositie in Heemstede, waar
de V.V.D. méé bestuurde Was er aanmerking door de kiezers te maken
op het beleid van de V.V.D.-wethouder voor financiën en de anderen Had
de V.V.D. een oppositieprogram gereed, dat in grotere lijnen afweek, of
kon afwijken van het gevoerd beheer en bestuur in Heemstede? Ik heb
daarvan nog niet gezien of gehoord. Zelfs in de landspolitiek, waar de
V.V.D. zo sterk de nadruk heeft gelegd op ,,economische vrijheid", is bij
de jongste kamerdebatten gebleken, dat deze zelfs bij de landsregering
aa
