277
19 december 1963.
wij het in deze vergadering, dat heb ik al gezegd, niet over eens worden.
Professor Romme heeft dit ten aanzien van zijn eigen partij wel eens ge-
noemd: het verzoenen van het onverzoenlijke. Professor van den Berg, de
hoogleraar in het staatsrecht, heeft bij zijn afscheidsrede gezegd: ,',De
confessionele partijen zijn een gevaar voor een juiste werking van ons
democratisch stelsel. Het valt namelijk moeilijk in te zien hoe van uit een
bepaalde godsdienstige gezindheid een bruikbaar politiek programma is af
te leiden. Wanneer men dat toch tracht te doen is het resultaat politieke
vaagheid en onwaarachtigheid." Nu weet ik wel, dat wij deze dingen niet
los kunnen maken van de geschiedenis van Nederland en hoe het hier
gegroeid is. Maar mag ik dan nog één ding zeggen en ik doe dat met grote
eerbied: Dacht U dat president Kennedy in Amerika was gekozen via een
katholieke partij Hij is gekozen door anglicanen, r.-k., baptisten en lu-
theranen, door joden en humanisten. Waarom? Omdat het een man was
naar het hart van talloze amerikanen. Zij hebben hem los gezien van
zijn kerkgenootschap en ondanks dat hij r.-k. was heeft de hele wereld
over hem gerouwd. En hoeveel plezieriger zou hier ook de benoeming van
een secretaris zijn verlopen als wij in Nederland daar ook aan toe waren.
De heer Rutgers heeft zich op het gevaarlijke terrein van de financiële
verhoudingswet gewaagd, waar eigenlijk alle ministers over gestruikeld
zijn en ook, met alle waardering overigens, minister Toxopeus. Ook déze
financiële verhoudingswet is onmiddellijk alweer beroerd gestart. Er zijn
nu alweer 450 gemeenten die tekorten hebben. De heer Rutgers heeft ge-
zegd, dat talrijke gemeenten geen goed financieel beheer hebben gevoerd
en dat daarom hun financiële positie niet goed is. Dat is echter niet zo.
Er zijn talloze gemeenten die een behoorlijk en verantwoord beheer voe-
ren en desondanks in de misêre zitten. Haarlemmermeer heeft 50 uitbrei-
dingsplannen. Als wij 1 zuiveringsinstallatie maken, moet Haarlemmer-
meer er 4 maken; als wij 1 Princehof hebben, moet Haarlemmermeer 10
dorpshuizen stichten; als wij 1 gezondheidshuis hebben, moet Haarlem-
mermeer 10 consultatiebureaux stichten; als wij 5 sportterreinen
hebben, moet Haarlemmermeer er 20 aanleggen. En zo kunt u doorgaan.
Dat gemeentebestuur staat met de rug tegen de muur. Opnieuw is het
alweer de financiële verhouding die hier niet goed werkt. Daar is in de
Kamer door de P.v.d.A. over gesproken, maar men heeft haar natuurlijk in
dit geval niet gevolgd. Dat wij dikwijls bij gedeputeerde staten te biecht
moeten, Iigt niet aan gedeputeerde staten. Ook die heren krijgen de cir-
culaires uit Den Haag. Ik zou zeggen dat de heer Rutgers zich tot mi-
nister Toxopeus moet wenden, want daar komen de meeste circulaires,
waarin gedeputeerde staten de opdracht krijgen om dit te doen en dat na
te laten, vandaan.
De heer Rutgers heeft even genoemd en met vreugde uitgesproken
ik kan me dat van zijn kant levendig voorstellen dat er in de V.V.D.
geen verbrokkeling is gekomen en zijn partij geen reactionaire richting
is ingeslagen. Hij heeft daarbij enkele namen genoemd die aanspreken en
andere heeft hij laten rusten; van zijn kant terecht natuurlijk.
Ik ben het graag eens met wat de heer Rutgers heeft gezegd over meer
contact van de overheid met de burgerij en met zijn vraag naar nota's
van burgemeester en wethouders over diverse zaken, ter bespreking van
het in de toekomst te volgen beleid.
Graag volg ik hem ook in zijn visie op de boodschap van de oecume-
nische raad van kerken. Ik geloof dat iedereen zich daarin kan vinden
zowel kerkelijken als niet kerkelijken.
Dat een rechtvaardige verdeling van de welvaart iets te maken zou heb-
ben met de bevordering van het eigen woningbezit, welk verband door de
heer Rutgers is gelegd, is mij niet duidelijk geworden.
De heer Rutgers zegt voorts, dat Heemstede de plicht heeft ook iets
voor de forensen te doen. Ik zou zeggen dat de gemeente Heemstede daar
