250
Als mevrouw Lindebooni zegt dat men eigenlijk zonder tegen kernenergie
te zijn hier kan spreken van een ronduit financieel debâcle dan meent
spreker dat het er allemaal wel op lijkt maar ook nu meent zijn frak-
tie zeker niet over de deskundigheid te beschikken om in deze zaak,
waarin op regeringsniveau afspraken zijn gemaakt en misschien in de
toekomst ook gemaakt zullen worden, een werkelijk inhoudelijk oordeel
te kunnen geven. Vandaar dat zijn fraktie zich bij het standpunt van
het college wil aansluiten om deze brief voor kennisgeving aan te ne-
men.
Mevrouw Bierman brengt naar voren dat het Landelijk Energie Komitee
zich verzet tegen kernenergie in het algemeen en tegen het Kalkar-pro-
jekt in het bijzonder en voor dat laatste vraagt het de raad daar als
gemeente steun aan te verlenen. Zij zijn van mening dat in het algemeen
kernenergie gevaarlijk is, het Kalkar-projekt nog gevaarlijker en dat
het bovendien teveel geid kost, geld wat naar hun mening beter aan an-
dere projekten besteed zou kunnen worden ook in de sfeer van de energie-
voorziening. Een jaar of 10 geleden heeft een meerderheid van deze raad
- twee van spreeksters huidige fraktieleden daarbij - bezorgdheid uit-
gesproken over de aanwending van een fonds ten behoeve van het onder-
z°ek naar nieuwe energiebronnen voor juist dit projekt. Wat daar ook
van mag zijn, men is nu inmiddels 10 jaar verder en wat haar fraktie
betreft is dat station dus ook reeds lang gepasseerd; niet natuurlijk
voqr een comité als het L.E.K., dat zich beijvert en dat is heel legi-
tiem, om te strijden tegen kernenergie en met name tegen het Kalkar-
projekt. Men kan daar zijn ideeën over hebben. Men kan als land de nu-
cleaire optie geheel afwijzen, zich afwenden van de internationale ont-
wikkelingen in algemene zin en zich scharen in de rij van Denemarken,
Noorwegen, Albanië en Andorra. Men kan dat doen en krijgt men daardoor,
en niet name als men het Kalkar-projekt zou onderbreken, want dat is
één van hun uitgangspunten, een veilige wereld? Spreeksters fraktie
meent stellig van niet, want de andere landen om ons heen gaan en zelfs
in hoog tempo, door met het bouwen van 1ichtwaterreaktoren en kweekreak-
toren. Een duidelijke indikatie daarvan is de samenwerkingsovereenkomst
gesloten in de eerste week van september tussen Engeland, Frankrijk,
Duitsland, Italië en Nederland om juist weer een nieuw projekt te star-
ten - een nieuwe kweekreaktor in Frankrijk - Engeland heeft er al één,
Duitsland zit met Kalkar en zo gaat het gewoon door.
Kan men er vanaf als men dat zou willen? Juridisch misschien welzonder
dat er grote schadeclaims in onze richting te verwachten zouden zijn.
Maar als men kijkt naar de onderlinge betrekkingen tussen ons land en
de Bondsrepubliek en de verbondenheid van onze economie met die van
West-Duitsland dan is het redelijk om te zeggen dat we ons in dit sta-
dium aan onze afspraken moeten houden.
Mevrouw Lindeboom heeft gespröken van een projekt dat uit de hand gelo-
pen isSpreekster denkt dat men dat in alle eerlijkheid kan zeggen.
Zij denkt dat dit ook wel vaker voorkomt waar sprake is van experimen-
tele ambitieuze projekten als het onderhavige. Als vergelijking wordt
wel eens gesproken van de Deltawerken. Daar zijn dat sôort problemen
van misschattingen over kosten, over tijdsduur enzovoort ook aan de or-
de. Zeker is dat de financiële bijdrage van Nederland gelimiteerd is;
er is bij de nieuwe afspraken in 1981 een plafond aangebracht voor wat
Nederland betreft van een half miljard Mark. Wat de veiligheid betreft,
en met name de kwestie dat kweekreaktoren nog gevaarlijker zouden zijn'
27 oktober 1983
