voor het eerst langs het strand naar de boot toelopen, klinkt de
lezer Steerforth's noodlottig einde al in de oren: "The sea roars as
if it is hungry for us", zegt Steerforth.
Little Emily's schaking wordt omkaderd door twee genre-tafereeltjes (10)
Het eerste schildert de gezelligheid en huiselijke liefde bij de
Peggotty's, het tweede de ontreddering en de .ineenstorting van het
huiselijk geluk die het gevolg is van Steerforth's escapade. Om de
komende ellende des te zwarter te kunnen afschilderen, spaart Dickens
kosten noch moeite om ons in pastelkleuren waar het geluk van af druipt
het huiselijk leven bij de Peggotty's en met name de ontluikende lief
de tussen Ham en Emily voor te zetten (hoofdstuk X)Op het moment dat
Steerforth en David binnenkomen zien wij het volgende tafereel: Peg-
gottyhartelijk lachend, de armen wijd uitgespreid, als om Little
Emily daarin op te vangen; Ham, verlegen, Emily bij de hand houdend
als of hij haar voorstelt aan PeggottyLittle Emily, blozend,
schuchter, in haar beweging gestuit door de binnenkomst van het twee
tal; Mrs Gummidge op de achtergrond, als een waanzinnige in haar
handen klappend. Achter dit gelukkig tafereel schemert het onheil.
"The little picture was so instantaneously dissolved by our going
in, that one might have doubted whether it had ever been". En ondanks
Peggotty's roerende beschrijving van het geluk tussen Ham en Emily,
knaagt de worm aan het geluk. De onheilsschemering is tot volslagen
duisternis aangegroeid in het tweede genre-stukje in hoofdstuk XXXI,
waar ons de reactie wordt geschilderd op Emily's brief aan Ham na de
schaking door Steerforth: "I remember a great wail and cry, and the
women hanging about him (Peggotty), and we all standing in the room,
I with a paper in my hand, which Ham had given me, Mr Peggotty with
his vest torn open, his hair wild, his face and lips quite white, and
blood trickling down his bosom, looking fixedly at me".
Tussen die twee taferelen van geluk eerst en ellende later worden de
onheilslijnen getrokken. Ik noem hier onder andere Steerforth's reac
tie op Emily ("A most engaging little beauty") en op Ham ("rather a
chuckle headed fellow for the girl"); Steerforth's verwarring, wanneer
David hem onverwacht ontmoet in de verlaten boot van de Peggotty's:
"You come upon me like a reproachfull ghost I found the place
desertedThat set me thinking" Deze opmerking van Steerforth moet
ook ons aan het denken zetten, want tenslotte is Steerforth er de
oorzaak van dat de boot van de Peggotty's definitief verlaten wordt.
Steerforth bloost, wanneer David hem complimenteert met zijn lief
dadigheid jegens Peggotty; dat blozen komt niet uit verlegenheid
voort: de klipper die Steerforth aan Peggotty schenkt wordt later
gebruikt als middel om Emily te ontvoeren. De boot heet dan ook:
- 8 -