note them in an aside) and adding figurative value without arbitrarily pointed cut or underlined.' (p.56) De sinistere Mr Jaggers echter, die volgens Dickens had the air of knowing something to everybody else's disadvantge', en waarover hij zegt: 'He seemed to bully his very sandwich as he ate it', is in de film een strenge doch aimabele man. Het enige dat er tegen hem kan worden ingebracht is, dat hij een wel zeer royale onderkin bezit. Mr Wemmick is in de film vriendelijk en begripvol, terwijl Dickens spreekt over 'a dry man, with a square, wooden face' en verderop over 'his mouth was such a post- office of a mouth, that he had a mechanical appearance of smiling.' De regisseur heeft de psychologische omslag bij Dickens genegeerd en heeft een oplossing gevonden door Wemmick van meet af aan vriendelijk en meevoelend te laten zijn. Hij vergeet daarbij echter de kracht van de tour de force die Dickens uithaalt. Iemand die jarenlang in Londen woont en bovendien nog bij Mr Jag gers werkt, kan eenvoudig niet onmiddellijk vriendelijk en behulpzaam zijn. Martita Hunt als Miss Havisham Afstandelijkheid en geslotenheid moeten dan wel eigenschappen bij zo iemand worden. Het is juist veel dramatischer en van een grotere gelaagdheid als Pip hulp krijgt van iemand die allereerst wordt beschreven als 'dry' en met een 'square wooden face' en die pas later in het verhaal thuis 'cordial' en 'jocose' tegen zijn 'Aged Parent' blijkt te zijn, 'contemplating the old man with his hard face really softened.' In de film boet het personage beduidend aan kracht in. Silver en Ursini noemen Wemmick in het boek een komisch voorbeeld van de ontmenselijkende effecten van de competitie maatschappij in de tijd van de Industriële Revolutie en een voorbeeld van de schade die wordt aangericht in de menselijke geest in zo'n maatschappij. Ze vinden het begrijpelijk dat de sociaal-kritische elementen van Dickens in deze film alleen in latente vorm aanwezig zijn, omdat Dickens' afschuw over zo'n maatschappij alleen te lezen is in 'patterns of image' zoals zij het zeggen, en het moeilijk is, expliciet te worden. Aged Parent De huishoudster van Mr Jaggers, Molly, is, zoals wij weten, de echte moeder van Estella. Dickens zegt onder andere over haar: 'I cannot say whether any diseased affection of the heart caused her lips to be parted as if she were painting, and her face to bear a curious expression of suddenness and flutter; but I know that I had been to see MacBeth at the theatre, and her face looked at me as if it were all disturbed by fiery air, like the faces I had seen rise out of the witches' cauldron.' is in de film terug-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

The Dutch Dickensian | 1989 | | pagina 49