Goldsmith, Ernest Hemingway,
Rudyard Kipling, D.H. Lawrence, H.F.
Lyte, Sir Thomas More, Baronesse
Emmuska Orczy, Edgar Allan Poe,
Alexander Pope, Harry Price John
Ruskin, Sir Walter Scott, William
Shakespeare, G.B. Shaw, Robert Louis
Stevenson, Jonathan Swift, William
Makepeace Thackery, Mark Twain,
Edgar Wallace (uit wiens boeken
Havank naar eigen zeggen het vak
leerden), Robert Alfred John Walling,
H.C. Wells en Oscar Wilde.
30. Spectrumuitgave, Nederlands van
Godfried Bomans, deel II, p. 199.
31. Havank had artikelen geschreven
over Oreste Pinto's ondervragingen van
Engelandvaarders in The News Chroni
cle, een Londens zondagsblad, en met
Pinto getwist over de verdeling van het
honorarium.
32. Spectrumuitgave, Nederlands van
André Noorbeek, deel II, p. 120.
33. Ibid., deel I, p. 256.
34. De Spectrum-vertaling van
Noorbeek dekt Havanks bedoeling niet;
de laatste gebruikt de betekenis: 'Ik kijk
om mij heen', Noorbeek vertaalt: 'Ik ga
op reis en doe een ontdekking'.
35. Spectrumuitgave, Nederlands door
André Noorbeek, deel II, p. 132.
36. Spectrumuitgave, Nederlands van
André Noorbeek, deel I, p. 193.
37. Spectrumuitgave, Nederlands van
Godfried Bomans, deel I, p. 279.
38. Later gebundeld in Vier Schaduwen
en een spook1958.
39. Als bij de firma Digging etc.,
mutatis mutandis een spelletje met
'bloater' verse bokking èn de
klankverwantschap met Ned. 'bloter'.
40. Spectrumuitgave, Nederlands van
André Noorbeek, deel II, p. 122-3.
41. Spectrumuitgave, Nederlands van
André Noorbeek, deel I, p. 175.
42. Our mutual friend. Odhams Press
Limited, London, z.j., p. 347.
43. In George Charensol, Le cinéma.
Parijs 1966 lezen we op p. 154:
Quant i W.C. Fields, ses trouvailles
burlesques sont d'autant plus
savoureuses que ce comedien compose
un personnage de digne gentleman qui
semble sorti d'un roman de Dickens. II
tournera d'ailleurs, en 1934, David
Copperfield, sous la direction de George
Cukor.
Midden rechts op die pagina staat een
foto van W.C. Fields als Mr. Micawber.
44. Gebundeld in De Schaduw Co,
1957; bijzonderheden in noot 17.
45. Cynthia vertelt:
She was a daughter of a very famous
man, an only daughter. Her father was
a great Scottish shipbuilder. He was
devoted to her. She did not go to
school, she had gouvernesses and
tutors. And she had an Italian music
master. She eloped with him to Italy
when she was seventeen. He persuaded
her to... Her father was furious, and
went to Italy to try and get her back.
And she would not come back. A very
interesting woman.
46. Het slot van hfdst. LIII, in de
Spectrumuitgave van David Copperfield,
Nederlands van André Noorbeek, deel
B, p. 249.
47. De Schaduw moet erin afscheid
nemen van een vroegere vriend, Don
Queso, op de drempel van de dood,
bijna als David en Steerforth.
48. Gerard van Wageningen, Havank
als vriend. In: Henk van der Meulen,
Sef Passage, Pieter Terpstra, Gerard van
Wageningen, In de Schaduw van Havank,
zie noot 24.
49. Voor Hans en Cynthia was het
bovendien een grote teleurstelling, dat
zijn boeken nooit in het Engels werden
32
