Mijmeringen over Great Expectations
C. van Oven
Een reeds bekend boek uit de kast halen om passages die men
zich herinnert over te lezen, kan een nuttige aanleiding zijn voor
overpeinzing.
Als Pip smidsleerling bij Joe is
geworden, verstrijken er vele jaren
zonder dat hij Estella ziet. Wel bezoekt
hij Miss Havisham, steeds op zijn eigen
verjaardag, maar Estella is:
"Abroad, educating for a lady; far out
of reach; prettier than ever; admired by
all who see her."
"Do you feel that you have lost her?",
wordt er nog eens fijntjes aan
toegevoegd (Hoofdstuk 15). Pip is in die
jaren niet gelukkig met zijn lot en stort
zijn hart uit bij Biddy. Tijdens een
wandeling op een zomerse
zondagmiddag op de 'marshes' - Joe
past in die tijd op zijn invalide vrouw -
maakt hij haar deelgenoot van dit
onbehagen (Hoofdstuk 17):
"Biddy, I want to be a gentleman."
Na een verspreking moet hij wel geheel
en al met de waarheid voor de dag
komen: hij wil een Heer worden, omdat
Estella hem 'coarse and common' heeft
genoemd. Biddy voelt de situatie
intuïtief vlijmscherp aan en vraagt hem:
'Do you want to be a gentleman to
spite her or to gain her over?' Biddy
quietly asked me. 'I don't know,' I
moodily answered. 'Because,if it is to
spite her' Biddy pursued, 'I should
think - but you know best - that might
be better and more independently done
by caring nothing for her words. And if
it is to gain her over, I should think -
but you know best - she was not worth
gaining over.'
Alhoewel Pip denkt, dit is nu precies
mijn eigen mening, is het probleem aan
het eind van het boek nog niet
opgelost.
In het volgende hoofdstuk komt de
heer Jaggers Pip verwittigen van zijn
grote verwachtingen. Enige tijd later
bezoekt Joe Pip in Barnard's Inn in
Londen, met een boodschap van Miss
Havisham:
"Estella is na haar leerperiode
thuisgekomen en zou het op prijs
stellen Pip te zien" (Hoofdstuk 27).
Reeds de volgende morgen vertrekt Pip
naar zijn geboorteplaatsen logeert niet
bij Joe, maar in de Blue Boar
(Hoofdstuk 28). Estella is een 'beauté'
49