geworden! Op verzoek van Miss Havisham gaan Estella en Pip in de tuin wandelen. Bij die gelegenheid vertelt Estella hem dat zij geen hart heeft: "no softness there, no-sympathy- sentiment-nonsense." Zij brengt hem terug en laat hem alleen met Miss Havisham. En dan volgen er vier opmerkelijke bladzijden, essentieel voor het gehele verdere verloop van het boek. Deze pagina's kunnen eigenlijk alléén op volle waarde worden geschat bij hérlezing, dus wanneer de lezer de afloop reeds bekend is. Miss Havisham peilt of Pip zijn hart al aan Estella heeft verloren en bemerkt dat haar opzet is gelukt. "Hear me, Pip! I adopted her to be loved. I bred her and educated her, to be loved I developed her into what she is, that she might be loved. Love her!" En dan komt het tot een uitbarsting en openbaart zij Pip wat werkelijke liefde is: haar liefdessmart toen zij werd bedrogen. Het is de eerste en enige keer dat zij doelt op de vernedering die haar gezond verstand voor altijd heeft gebroken. Pip kent deze geschiedenis, want Herbert Pocket heeft hem ingelicht. Bij deze laatste 'cri de coeur7 maakt Mr Jaggers, aangekondigd door geparfumeerde zeepgeur en met uitgespreide zijden zakdoek, zijn entree. De zakdoek wordt weer opgevouwen, wat wil zeggen dat hij de situatie heeft begrepen en dat het niet meer nodig is iets te vragen. Toch vraagt hij Pip als in een kruisverhoor hoe vaak hij Miss Estella te voren heeft ontmoet. Daarop komt Miss Havisham tussenbeide en redt Pip met de woorden: "Jaggers, leave my Pip alone, and go with him to your dinner." Opvallend is dat zij hem 'my Pip' noemt en dat zij dus wel degelijk gevoel heeft voor haar slachtoffer, terwijl haar oorspronkelijke opzet met Estella's opvoeding erop was gericht mannen te vernederen. De beschrijving van het diner dat volgt is eveneens weergaloos scherp, met veel beeldspraak en bovenal humor. Estella zit tegenover Jaggers maar hij kijkt haar gedurende de maaltijd nauwelijks aan. Haar vragen beantwoordt hij echter attent. Sarah Pocket is Pip's overbuurvrouw. Zij is alleen maar jaloers, zelfs haar hóófdhaar is vals. Het meisje dat aan tafel bedient, heeft Pip nooit eerder gezien maar hij voelt dat zij vroeger ook al in dit geheimzinnige huis aanwezig moet zijn geweest. Na tafel brengt zij een 'bottle of choice old port-my guardian was evidently acquainted with the vintage,' en de dames laten de heren alleen: "He cross-examined his very wine when he had nothing else in hand. He held it between himself and the candle, tasted the port, rolled it in his mouth, swallowed it, looked at his glass again, smelt the port, tried it, drank it, filled again, and cross-examined the glass again, until I was as nervous as if I had known the wine to be telling him something in my disadvantage. Three or four times I feebly thought I would start conversation; but whenever he saw me going to ask him anything, he looked at me with his glass in his hand, and rolling his wine about in his mouth, as if requesting me to take notice that it was of no use, for he could not answer." 50

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

The Dutch Dickensian | 1990 | | pagina 52