hun lessen moeten volgen, omdat er in
hun klaslokalen af en toe stukken
plafond naar beneden komen, zijn er
genoeg overeenkomsten met de
negentiende eeuw aan te wijzen. Ook
zou het vergelijkbaar zijn met de
ontberingen in de grote steden van de
derde wereld. Het is te hopen dat het
boek in Nederland niet alleen voor op
de salontafel wordt gekocht, want het is
het lezen meer dan waard.
De regisseur die zich ooit geroepen zal
voelen om de roman te verfilmen, zal
gestalte kunnen geven aan een
negentiende-eeuwse 'soap opera' met
genoeg kommer en kwel voor 25
afleveringen. Maar dan zou er ook wel
veel moois verloren gaan. Hij zal ook
een zeer grote groep acteurs aan
moeten stellen, want alle personages in
het boek hebben een duidelijke functie,
behalve ene Mr Parminter of Cavendish
Square, die John en Mary hulp aanbiedt
in geval van nood.
Voor wie zich graag met romanstruc
tuur onledig houdt, is The Quincunx een
'musfWat is een 'quincunx'? Gooi met
een dobbelsteen vijf en u ziet het. Het
cijfer vijf speelt een cruciale rol in de
roman: Er komen vijf families in voor
die allemaal afstammen van ene Henry
Huffam, de betoverovergrootvader van
hoofdpersoon John. De roman bestaat
uit vijf delen, elk vernoemd naar één
familie en elk onderverdeeld in vijf
boeken.
Elk deel bestaat uit 25 hoofdstukken
5 X 5). De heraldische wapens van deze
families bestaan bovendien uit een
quincunx van rozen, die weer bestaan
uit een quincunx van vier blaadjes en
een hart. Bij zoveel aandacht voor
kwintetten dringt zich de vergelijking
op met een Griekse tragedie en de vijf
delen geven de overgang van expositie
naar catharsis inderdaad ook weer.
De ondertitel luidt The Inheritance of
John Huffam. En weliswaar gaat het
boek over een erfenis en heet de
hoofdpersoon John Huffam, maar er is
nog een manier om de titel te duiden,
namelijk als verwijzing naar ons aller
Charles John Huffam Dickens. Waar
bestaat die erfenis in dat geval uit? In
een interview in de Volkskrant van 8
oktober 1990 vertelde Palliser dat hij al
op zijn dertiende alle werken van
Dickens had gelezen. „Ik heb in mijn
boek niet alleen geprobeerd Dickens te
imiteren", zei Palliser in datzelfde
interview, „maar verder te gaan en naar
de werkelijkheid van het pre-
Victoriaanse tijdperk te kijken. Ik wilde
onderzoeken hoe Dickens als Victori
aanse romanschrijver het leven van de
armen beschrijft en hoe het er toen
werkelijk aan toe ging."
Wat mij betreft is dat laatste Palliser
beter gelukt dan het eerste. Er zijn in
het begin van het boek wel passages te
vinden die aan Dickens doen denken:
John en zijn moeder Mary hebben wel
iets, lijkt het aanvankelijk, van David
Copperfield en zijn moeder. Maar de
dienstmaagd Bissett is bepaald geen
Peggotty en blijkt later zelfs corrupt te
zijn. De serene rust van een lome
zomermiddag maakt plaats voor
dreiging als er een zwerver aan de
poort komt. In de nacht erop breekt de
zwerver in in de Rookery-achtige
59
THE HU FFAM S
Een quincunx
