Christmas CaroZ-thematiek verbeeld in 'Morgenster'
De nieuwe familieproduktie van kindertheatermaker Martin Mens
is geïnspireerd op A Christmas Carol van Charles Dickens. In
'Morgenster' wordt de rol van de gierige Scrooge verbeeld door de
deurwaarder Karei Dikkens. Hij komt een failliete theaterboedel
inspecteren, maar met behulp van de drie kaarsjes die de oude
zwerfster Marie hem vanuit haar vuilnisbak aanreikt, maakt de
hardvochtige pragmaticus uiteindelijk de balans van zijn eigen
leven op.
In eerste instantie beschouwt de
deurwaarder Marie's kaarsen-orakel
(„steek ze aan en je ziet je verleden,
heden en toekomst) als onversneden
flauwekul. Maar als hij in het licht van
deze kaarsvlam een visioen te zien
krijgt waarin de aartsengel Gabriël een
pasgeboren kindje op de stoep van een
herenhuis legt, welke vondeling
vervolgens door ingrijpen van de
duivel in een weeshuis beland,
realiseert hij het zich met ontzetting:
dat is het verhaal van mijn verleden,
dat kind ben ik.
De droom van het verleden is het
verhaal van je verdriet, legt de oude
Marie-met-de-sterrenogen de
geschrokken deurwaarder uit. De
droom van het heden is het verhaal
van je ziel en de droom van de
toekomst is het verhaal van je angst.
Wie het aandurft zijn verleden onder
ogen te zien, kan de droom van het
heden en de toekomst veranderen. Al
gaat zoiets natuurlijk niet zonder vallen
en opstaan, zoals de halsstarrige
deurwaarder aan den lijve ondervindt.
Qua spanningsopbouw vertoont deze
inventieve en humoristische
voorstelling nog wel wat
startproblemen. De uitvoerige introduc
tie van de (overigens tamelijk
schijnheilig uitgevallen) aartsengel
Gabriël haalt in al z'n Brabantse
leutigheid de vaart uit de voorstelling,
evenals de samenspraak tussen
deurwaarder en zwerfster waarin op
geforceerde wijze de schrijver Dickens
het stuk wordt binnengesleept.
Het maakt het verhaal onnodig
gecompliceerd, want Martin Mens'
Morgenster-variant is naar mijn smaak
eigenzinnig èn levenskrachtig genoeg
om wat Dickens betreft in het
programmaboekje met een simpele
verwijzing naar de geleende Scrooge en
Marley-thematiek te volstaan.
Joke Dieben-Frerichs
Deze recensie verscheen eerder in
Haarlems Dagblad van 30 december
1990 en werd met toestemming van de
recensent in verkorte versie overgeno
men.
69