delijkse aflevering van De klok van
Meester Humphrey plaatst hij het volgen
de bericht:
"Terstond na de uitgave der eerste
Wekelijksche Aflevering van de klok be
merkte de Uitgever, dat zoodanige wijze
van uitgave het Publiek ongevallig was;
trouwens, voortbrengselen, als die van
den diepgevoeligen Dickens, zijn met den
vorm van een Penny-Magazijn onveree-
nigbaar. Hij heeft derhalve besloten, den
vorm te veranderen
Volgens een bericht in het Nieuwsblad
van den boekhandel heeft hij op 18 mei
1840 de tweede aflevering van De klok
van Meester Humphrey al voor verzending
klaar liggen.60 Uiteindelijk zou het tot in
juni duren voordat de eerste maandelijkse
aflevering in de boekhandel lag, ver
scheen de tweede maandaflevering op 1
juli61 en de derde op 15 juli. Daarna zou
steeds halverwege de maand een nieuwe
aflevering aangeboden worden, waardoor
na enkele maanden de nederlandse verta
ling steeds slechts enkele weken op de en
gelse uitgave achterliep. In 1840 versche
nen acht afleveringen van De klok van
Meester Humphrey. Ook voor deze uitga
ve doet Frijlink grote investeringen: hij
laat litho's maken door H. Backer, terwijl
hij bovendien houtsneden toevoegt van de
hand van W. Bal.
Ik heb nog één raadsel op te lossen: als
Frijlink zovele zakelijke en literaire rede
nen had om het werk van Dickens in
Nederland op de markt te brengen, waar
om heeft hij dan geen uitgave verzorgd
van Oliver TwistDe nederlandse verta
ling van deze roman wordt in 1840 uitge
bracht door de Gebroeders Diederichs in
Amsterdam. Het antwoord op de vraag is
snel te geven. Een nederlandse uitgever
kon de vertaalrechten op een werk ver
werven door een exemplaar van het boek
te tonen op het gemeentehuis, en dit in
een krant te publiceren. Iedere maand
verscheen in het Nieuwsblad voor den
boekhandel een overzicht van de werken
die in de voorafgaande maand ter verta
ling aangeboden waren. Op 8 november
wordt in het Algemeen handelsblad be
richt dat de Gebroeders Diederichs op 1
november 1838 ter vertaling hebben aan
geboden: Oliver Twist, by Boz. Enkele re
gels lager blijkt dat hetzelfde werk ook ter
vertaling is aangeboden door H. Frijlink,
en wel op 7 november 1838. Frijlink was
dus te laat met de aanbieding van zijn
exemplaar van Oliver Twist. De strijd om
de vertaalrechten op het werk van
Dickens was in november 1838 blijkbaar
al losgebrand, want Diederichs moet, zo
als hierna zal blijken, bedrog gepleegd
hebben. De eerste aflevering van Oliver
Twist was in februari 1837 verschenen in
het tijdschrift Bentley's Miscellany. De
laatste van de totaal 24 afleveringen zou
pas in april 1839 verschijnen. Tussentijds
ontstaat echter het plan het werk als ro
man in drie delen uit te geven. Op 20 Oc
tober 1838 leverde Dickens het laatste
deel van het manuscript bij uitgever
Richard Bentley in, en "Twelve days later,
Bentley advertised Oliver Twist for publi
cation on 7 November; the book appeared
two days later 62 Het is dus onmoge
lijk dat Diederichs op 1 november een
boekexemplaar van Oliver Twist aangebo
den heeft. Hij moet een tijdschrift-exem
plaar overlegd hebben. Dat Diederichs
geen schoon geweten had over deze zaak
wordt duidelijk op 2 mei 1839, wanneer
uit het Handelsblad blijkt dat de
Gebroeders Diederichs nogmaals Oliver
Twist ter vertaling hebben aangeboden.63
Mr. J.W. Tydeman sprak als de verdedi
ger in het geding dat Stemler tegen
Frijlink had aangespannen en heeft er al
le belang bij een gunstig beeld van de uit
gever Frijlink te schetsen, maar ik denk
45