PERSONAGES
Geef mij een boek waarin de jonge held
aan het begin wreed gescheiden wordt
van zijn geliefde ouders en ik ben als was
in de handen van de schrijver. Gedreven
moet ik voortgaan met lezen tot ik weet
dat de held weer veilige grond onder de
voeten heeft. Toen ik klein was, vond ik
dit model verhaal in sprookjes; nu is
Dickens mijn hofleverancier in dit genre,
met Oliver Twist, Dombey and Son en
David Coperfield.
Mijn favoriete passage is
die waarin David
Copperfïeld door Betsey
Trotwood gered wordt uit
zijn vreselijke omstandig
heden Gist. 13-14).
Opvallend is het dat
David niet gered wordt
door een typische redders
figuur, maar door een pin
nige, excentrieke vrouw,
die iets tegen David heeft,
omdat hij geen meisje is,
en door een niet geheel
wel bij het hoofd zijnde
Mr Dick. Opvallend is het
ook dat de redding niet
het werk is van een ogenblik. Nee, Betsey
wikt en weegt en kan moeilijk tot een be
sluit komen: anderhalf hoofdstuk lang
wachten we met I avid, in spanning af
wat ze zal doen. Later in het verhaal
blijkt pas wat er in deze passage gebeurd
is: Betsey redt David, maar David redt
ook Betsey. Ze verkeren beiden in benar
de omstandigheden, David in materieel
en Betsey in emotioneel opzicht. Betsey
heeft haar gevoelens ver weg gestopt en
kan die moeilijk uiten. Nadat ze David
heeft geadopteerd, brengt ze haar gevoe
lens op een normale manier naar buiten.
Er is dus duidelijk een Betsey 1, voor de
komst van David, en een Betsey 2, daar
na. Aan de hand van enkele citaten een
beeld van Betsey 2: "My aunt cried out
right as she embraced me"(hst 23); "Only
be a loving child to me in my age, and be
ar with my whims and fancies; and you
will do more for an old
woman whose prime of
life was not so happy or
conciliating as it might
have been, than ever
that old woman did for
you." (hst. 23).
Betsey 1 zien we bij
twee gelegenheden, de
eerste keer bij de ge
boorte van David. Haar
bedoeling is aandoen
lijk: ze wil voorkomen
dat haar op komst zijn
de achternicht dezelfde
slagen van het lot zal
krijgen als zijzelf. Ze is
echter onredelijk en
agressief, gedraagt zich als een boze fee
("a discontented fairy") uit een sprookje.
De tweede gelegenheid is in de onderhavi
ge passage. Ze reageert niet adequaat op
de ongelukkige David. Als hij een huilbui
krijgt, slaat ze niet een arm om hem heen,
maar geeft ze hem in haar verwarring te
drinken uit allerlei flesjes: "I tasted anis
eed water, anchovy sauce and salad dres
sing," aldus David.
Ze vraagt drie keer aan Mr Dick wat ze
vervolg op pagina 56
54