deur achter mr. Dorrit dicht op slot te la
ten knarsen. Maar het is Dorrit zelf die de
onderdanige man daarbij te hulp schiet
en tegen het moment dat Chivery de sleu
tel zo zacht mogelijk wil laten afsluiten,
mompelt Dorrit de onsterfelijke woorden:
'John, m'n beste, wees zo goed de deur
zorgvuldig af te sluiten, ik houd er niet
van op de tocht te zitten.'
Zulke zinnen zijn tekenend. William
Dorrit werd algemeen geëerd in de
Marshalsea gevangenis. Als er gelucht
werd, dan liep Dorrit aan
het hoofd van de stoet en
geen waagde het hem te
passeren. Dorrit gaf het
tempo aan en niet voor
niets werd hij door een ie
der de vader van
Marshalsea genoemd. Een
gevangene, een geknechte,
dat wel, maar met behoud
van waardigheid.
Het is dan ook niet ver
wonderlijk dat William
Dorrit zijn zelfrespect la
ter, als hij door een grillige
speling van het lot als ge
fortuneerd man de gevan
genis kan verlaten, tot in
ergerlijke proporties kan
laten groeien.
De lezer wil mij hopelijk begrijpen en ver
geven. Het gaat in dit artikel om de BBC-
verfilming, immers het verhaal kennen
wij wel. Maar al peinzende over de kleine
Amy Dorrit, schiet alles weer als weef-
spoelen door het getouw van de Dickens
literatuur. Telkens weer tref je die schit
terende balans aan: de in zijn eigen min
zaamheid verdrinkende Dorrit tegenover
de dodelijk bescheiden dochter Amy, klei
ne Dorrit, het schuwe vogeltje.
Voor de makers van zo'n film levert
Dickens natuurlijk heerlijke karakters.
Duidelijke karakters ook. Er is vrijwel
geen schrijver te bedenken bij wie goed en
kwaad zo streng gesorteerd in de vakken
ligt. Bij wie respect en laatdunkendheid
zo helder zichtbaar zijn. En al wie zich
tussen die uitersten bevindt is pijnlijk on
belangrijk.
De makers van de film hebben bij Little
Dorrit een merkwaardige kunstgreep uit
gehaald. De zes uur video is opgedeeld in
twee stukken. Deel 1
draagt de titel Nobody's
Fault en eerlijk gezegd
vind ik een pakkender ti
tel niet denkbaar. Het
tweede deel heet Little
Dorrit's Story en deze
laat het verhaal zien door
de ogen van kleine Dorrit
zelf. De eerlijkheid ge
biedt te zeggen dat er
geen sprake is van een
werkelijk verrassend ver
schil. Wie het boek kent
en deel 1 achter de rug
heeft, mist bepaalde as
pecten en verwondert
zich over andere. Mist de
reis na Dorrits invrij
heidstelling en verwon
dert zich over het vroeg
tijdig bericht van de dood van mr.
Clemmans compagnon in zaken, de uit
vinder Daniel Doyle. Maar bij de BBC
hebben ze flink gegoocheld met de tijd. De
chronologische volgorde is bijgezet in het
praalgraf van de puristen, maar dat heeft
geen echte verbetering tot gevolg. Met di
rectere woorden: wie de twee banden (lees
zelfstandige delen) achter elkaar bekijkt,
krijgt bij deel 2 een kleine aanvulling van
wat in deel 1 gemist werd, maar ziet gro
tendeels hetzelfde, ook door de ogen van
62
