child, wen he swallowed a farden. (ch.
12)
He wants you particklar; and no one
else'll do, as the Devil's private secreta
ry said ven he fetched avay Doctor
Faustus. (ch. 15)
Wery sorry to 'casion any personal
inconwenience, ma'am, as the house
breaker said to the old lady when he put
her on the fire. (ch. 26)
Fine time for them as is well wrapped
up, as the Polar Bear'said to himself,
ven he was practising his skating, (ch.
30)
Het laatste voorbeeld, met die schaatsen
de ijsbeer als "spreker", is nog eens
extra nonsensikaal. Het wellerisme is wel
gedefinieerd aH "een vergelijking die uit
de bocht vliegt"
Voorbeelden van incongruentie of grens
vervaging vindt men bij Dickens vooral
in de vorm van extreme overdrijving.
Overdrijving is een vorm van grensver
vaging, omdat letterlijk de juiste propor
ties uit het oog worden verloren, en het
effect hiervan is nonsensikaal. Een fraai
voorbeeld is Pips verslag van zijn eerste
middag bij Miss Havisham en Estella in
Great Expectations. In het nauw gedre
ven door Uncle Pumblechook en Mrs Joe
weet Pip niets anders te doen dan het
verhaal ontieglijk aan te dikken:
"Yes," said I, "Estella waved a blue
flag, and I waved a red one, and Miss
Havisham waved one sprinkled all over
with little gold stars, out at the coach-
windów. And then we all waved "our
swords and hurrahed.Great Expec
tations, ch. 9)
Maar ook hier zien we al dat de "non
sens" wel degelijk een symbolische bete
kenis krijgt. Immers, Pips tragische ver
onderstelling dat Miss Havisham de on
bekende weldoener "is én "dat hij is^Öor-'
bestemd om Estella te huwen, zal blijken
even onzinnig te zijn als het spel met de
vlaggen, en het goud dat hem toevloeit is
ten slotte even onwezenlijk als de gouden
sterretjes op Miss Havisham's vlag.
Het derde nonsens-procédé is, zoals ge
zegd, het spel met de oneindigheid. De
ons allen zo vertrouwde cirkelgang van
het ambtelijke kastje naar de ambtelijke
muur is door Dickens meesterlijk uitge
werkt in zijn beschrijving van de "Cir
cumlocution Office" in Little Dorrit. In
deze roman maken we ook kennis met de
gouvernante Mrs General, die oneindig
voortborduurt op het thema van fatsoen
met haar lijstje "Papa, potatoes, poultry,
prunes and prisms", zo bevorderlijk voor
de goede vorming van jonkvrouwelijke
lippen ironisch genoeg realiseert zij
zich hierbij niet dat "prisms" wel erg
lijkt op "prisons", een woord dat de Dor-
rits onaangenaam blijft herinneren aan
hun beschamende verleden!
Een typerende Dickensiaanse techniek is
ook de herhaling, al dan niet in combina
tie met overdrijving, als in de volgende
omschrijving van de Veneerings in Our
Mutual Friend
Mr and Mrs Veneering were bran-new
people in a bran-new house in a bran-
new quarter of London. Everything
about the Vèneerings was spick and span
new. All their furniture was new, all
their friends were new, all their servants
were new, their plate was new, their
carriage was new, their harness was
new, their horses were new, their pictu
res were new, they themselves were
new, they were as newly-married as was
lawfully compatible with their having a
bran-new baby, and if they had set up a
great-grandfather, he would have come
home in matting from the Pantechnicon,
without a scratch upon him, French
polished to the crown of his head. (Book
I, ch. 2)
Het vierde spel, dat met de onopgeloste
dubbelzinnigheid, wórdt in de litéraire
nonsens vooral gespeeld met behulp van
14
