Historische achtergronden bij Barnaby Rudge
Guus de Landtsheer
In 1996 was voor de Dutch Dickensians het in 1841 gepubliceerde boek Barnaby Rudge van
Charles Dickens het "book of study".
Voor mij was dit, na een verzoek van onze voorzitter, aanleiding tijdens de herfstbijeenkomst
in "Rusthoek" een toelichting te geven over de historische achtergronden van deze roman. Na
de nodige valse bescheidenheid en dagelijkse verplichtingen, heb ik deze rede bijna een jaar na
haar uitspreken op papier weten te zetten.
de eeuw van barnaby rudge
de eerste helft van de achttiende eeuw
Het verhaal speelt zich afin het Engeland van de 18e eeuw. Een tijdperk dat inmiddels in
Europa zeer ver van ons afstaat, maar tegelijk heel dichtbij als we naar de derde wereldlanden
kijken.
Engeland was in het begin van deze eeuw een land van naar schatting vijf en een half miljoen
inwoners en naar ons idee dus een leeg land. In dit groene landschap lagen enkele steden, die
niet meer dan zo'n vijftigduizend inwoners hadden. De grote uitzondering daarop was Londen.
Een hoofdstad als een gezwel met het adembenemende aantal inwoners van ruim
vijfhonderdduizend
In die steden en met name in Londen was het leven hard. Zo hard dat we mogen spreken dat
zij "hun bevolking op aten". Dat het aantal inwoners toch nog redelijk constant bleef en zelfs
in economisch gunstige jaren iets toenam, had zeker niets te maken met de
leefomstandigheden in deze oorden. Ziekte, erbarmelijke huisvesting en slechte voeding eisten
voortdurend hun tol. Het sterftecijfer was hoog, zelfs zeer hoog (1 op de 4 kinderen bleef in
leven) maar de volksverhuizing van het platteland naar de steden was nog groter. Daarnaast
was Ierland, het zo stiefmoederlijk behandelde buurland, een leverancier van menselijke
ellende die hoopte op een beter leven in Engelse steden.
Londen gold in deze eeuw als een moderne stad. In 1684 werd er zelfs al geëxperimenteerd
met straatverlichting De reden hiervoor was dat London 's avonds uitgesproken onveilig was.
Brandstichting, plundering en berovingen waren aan de orde van de nacht. Naast deze
activiteiten waren gokken en drankmisbruik voor de allerarmsten uitlaatkleppen voor hun
miserabele leven. Gin was de nationale volksdrank en populair geworden nadat de door zeelui
zo graag gedronken Hollandse jenever door oorlogen een schaars artikel was geworden. Deze
drank werd zo overdadig genuttigd, dat de medische stand haar als een belangrijke
doodsoorzaak bij de lagere standen zag.
-11 -
