Rede uitgesproken op de Dickens family-dag op 28 november 1999.
door Guus de Landtsheer
Wat zou het toch mooi zijn als we aan konden tonen dat Dickens van oorsprong een
Nederlander, een Belg of desnoods een Fransman was. Maar helaas is daar tot op vandaag nog
niets van gebleken.
Maar we kunnen natuurlijk met enig kunst en vliegwerk proberen om hem tot uw familie toe
te laten treden. Voor de genealogen onder U is dit wellicht een mooie uitdaging. Daarom is
het misschien aardig in dit korte bestek enig licht te laten schijnen over de mogelijkheden en
aanknopingspunten die de geschiedenis biedt.
Is een familiaire band tussen Engeland en het vaste land mogelijk of beter nog
waarschijnlijk?
Het lijkt mij van wel. Er bestaan al eeuwen lang verbindingen tussen Groot-Brittannië en het
vaste land van Europa met name de kusten van Noord-Frankrijk, België en Nederland.
Leken maken vaak de fout dat bergen, rivieren, woestijnen en zeeën als zijnde natuurlijke
grenzen mensen en volken scheiden. Niets is minder waar! Overal zien we juist het
tegenovergestelde. Aan weerzijde vaneen bergpas vinden we hetzelfde volk, zij beheersen
deze doorgang en verdedigen deze met hand en tand. De veerman zet mensen over en weer
waardoor aan beide zijden van een rivier dezelfde taal wordt gesproken. Bedoeïenen trekken
door de woestijn van oase naar oase en verbinden de gebieden aan weerszijde daarvan met
hun karavanen.
Met de zee is het al niet anders. Vissers en handelaren bevaren met him schepen de woelige
baren en zoeken bij storm een veilige haven waar die zich maar voor doet. Voor zaken en
groot gewin is het juist nodig de golven te trotseren en aan de andere kant de zeldzame
goederen en winst te zoeken.
Laten we eens wat mogelijkheden bekijken.
Caesar stak in 55 v. Chr al het kanaal over met zijn legioenen en bracht Britannië binnen het
Romeinse Rijk. In L066 deed Willen de Veroveraar hertog van Normandië het nog eens
dunnetjes over en bracht het tot koning van dit nieuwe rijk. Daar tussendoor hebben we dan
nog de volksverhuizingen in de periode van 300 tot 500 die de Angelen en de Saksen van uit
hun Germaanse vaderland deed besluiten hun toekomst over zee water in Engeland te zoeken.
Dan hebben we ook nog de Noormannen. Deze woeste rovers hebben ruim twee honderd jaar
tussen 800 en 1000 alle kusten van de Noordzee afgestroopt op zoek naar rijkdommen
voordat ze tot rust kwamen. In Nederland plunderden ze Dorestad zo vaak dat de bewoners
het voor gezien hielden en vertrokken. In Engeland kregen ze hele streken in hun macht die
later de Danelaw werden genoemd. In Frankrijk gaf de koning Normandië als leen aan een
van hen in de hoop dat hij de nieuwkomers tegen kon houden. Een vroeg voorbeeld van
boeven met boeven vangen.
De eerste Dickens een Romein, een Normandiër, een Duitser of misschien wel een Viking?
Onderschat ook de belangen van de machtigen der aarde niet
Het was niet alleen maar eenrichtingsverkeer van het continent naar Engeland! De Franse
bezittingen van het Engels koningshuis en familie banden tussen beide vorstenhuizen waren
de oorzaken dat er van 1337 tot 1453 tussen beide landen heel wat is afgevochten. Voor het
gemak noemen we die strijd de Honderd Jarige Oorlog. Voor de verandering staken er nu
troepen over van Engeland naar Frankrijk Behalve om tot meerdere eer en glorie van hun
vorst ver weg van huis en haard te sterven hielpen zij en passant ook de nodige kinderen aan
een Engelse vader en een Franse moeder.
