The Mystery of Edwin Drood: an Indian Connection
Het aardige van een detective story is dat je in spanning wordt gehouden door de vraag
"whodunit"? Die spanning blijft bestaan totdat op de laatste pagina het geheim wordt
ontraadseld. Edwin Drood is als boek echter niet af en daarom duurt de spanning voort, nu al
vele jaren.
Volgens sommigen is de persoon van de dader echter overduidelijk, namelijk Jasper,
en zou de discussie niet moeten gaan over "whodunit", maar "whydunit"? Wat waren zijn
motieven? Was het de opium, jalousie, liefde?
Naar mijn mening is er een andere vraag die minstens zo belangrijk is. Als Jasper de
dader is, hoe heeft hij het gedaan? "Howdunit"? Daar wil ik het in deze bijdrage over hebben
met als belangrijkste argument dat Jasper "did it the Indian way". Hij voltrok de moord op de
manier van de Thugs, een Indische criminele groep die door de Engelsen in de loop van de
19e eeuw met veel moeite werd gepacificeerd. De vraag is dus: wie waren de Thugs? En
vervolgens: welke aanwijzingen staan er in het boek dat Jasper de moord pleegde "the Indian
way?"
Thugs als criminele kaste
Thugs is de meer populaire naam voor Phansigars, een Hindoe secte of zoals de Engelsen het
graag formuleerden, een criminele kaste. Thug is een verbastering van het Hindi woord
thugna dat bedriegen betekent. De thugs maakten er namelijk hun beroep van zich in te
dringen bij reizigers onder het mom van hulp en vriendschap. We moeten daarbij bedenken
dat reizen in het oude India een onzeker avontuur was. De verbindingen waren gebrekkig en
de gevaren onderweg groot. Men was blij als zich welwillende medereizigers aandienden. De
thugs deden zich voor als respectabele handelsreizigers die de tocht aangenaam maakten met
verhalen, muziek en spel. Maar vervolgens werden die argeloze reizigers door de thugs
vermoord, gewurgd met een sjaal en beroofd van hun bezittingen.
Dat werd niet gezien als moord maar als een ritueel voorgeschreven heihg offer aan de
godin Kali. De thugs vereerden Kali (ook wel Durga), de Hindoe godin van dood en
vernietiging, één van de namen voor de grote godin Mahadevi die zou beschikken over
vrouwelijke energie, shakti (nu een gangbare naam in de Indiase vrouwenbeweging). De
hindoe religie wordt niet alleen gekenmerkt door harmonie en vrede (dat is een
orientalistische vertekening), maar ook door geweld en doodslag. De moord werd altijd
gepleegd met een sjaal en door verwurging. De sjaal gold als deel van het kleed, de sari, van
Kali en was weinig groter dan een zakdoek, met twee knopen aan het uiteinde. Het dodelijke
ritueel werd meestal door drie mannen voltrokken, maar de thug die het alleen kon genoot
veel aanzien.
De thugs kenden een langdurig bestaan. Aan het begin van de 19e eeuw (1829) stelden
de Britten een speciale afdeling van politie in, een soort anti-terreur organisatie, om hen te
bestrijden en na een taaie campagne wisten ze hen in de tweede helft van die eeuw inderdaad
te onderwerpen. Captain James Sleeman was daarbij betrokken en schreef het boek Thug: or,
A Million Murders. Daarin beklemtoont hij dat de thugs niet alleen maar bloeddorstige rovers
waren. Ze waren ook toegewijde echtgenoten en liefhebbende vaders. In hun eigen ogen
waren ze deugdzame mensen, in dienst van de godin die zij vereerden. Ze toonden zich trots,
indien gevraagd, op het aantal slachtoffers dat ze hadden gemaakt. Juist omdat ze zo
respectabel waren, werden ze niet snel verdacht. Ze hadden een soort dubbele persoonlijkheid.
Na de moord volgde er een mysterieuze verdwijning. De plaats waar de stoffelijke
resten werden begraven werd verborgen gehouden en zelden gevonden. Dat maakte de thugs
