Dickens's Novels in the 'Age of Improvement'
Een boekbespreking
De allerlaatste pagina van het tijdschrift The Dickensian is niet minder boeiend dan de
voorgaande. Die zogenaamde "backpage" bevat sinds jaar en dag een lijst met adressen van bij de
internationale Fellowship aangesloten afdelingen. Afdelingen in Engeland domineren op deze
pagina, gevolgd door andere Engelstalige landen zoals de USA en Australië. Wij staan er ook
vermeld als afdeling Haarlem in The Netherlands met de naam van Mr. Pieter de Groot uit de
Watergang. Er wordt ook een afdeling in India genoemd. De Indiase afdeling zou gevestigd zijn
in Pune (het vroegere Poona van Joe Bagstock) en geleid worden door Prof. V.M. Madge.
Nieuwsgierig naar de activiteiten van deze Dickensians in de vroegere Britse kolonie heb ik
verschillende malen geprobeerd in contact te treden met deze afdeling. Brieven worden echter
niet beantwoord. Dat maakte mij alleen nog nieuwsgieriger. Ik ging mij afvragen of die professor
Madge eigenlijk wel bestond.
Daarom wendde ik mij tot het "Department of English" van de universiteit van Pune en
zo kwam ik in contact met professor Aniket Jaaware. Deze hooggeleerde is geen uitgesproken
Dickens kenner of liefhebber. Hij vertaalt veel teksten uit het Engels in het Marathi, de taal van
west India, en publiceerde een boek over Simplifications: Structuralisme and Post-Structuralisme.
Geen boek waar ik direct naar zou grijpen. Hij was afgelopen jaren weliswaar gastdocent in New
York en Dresden maar is voor het overige stevig geworteld in Pune. Hij was stom verbaasd van
mij te horen dat er in zijn stad een "Dickens branch" zou zijn want hij had daar nooit iets over
vernomen. Erg actief is die "branch" kennelijk niet geweest. Wel kende hij de naam van Madge
"as a contributory teacher taking occasional classes in our Department". Een man die op
onregelmatige momenten opduikt, zo nu en dan eens een college geeft en voor het overige
moeilijk bereikbaar is, ook omdat hij geen gebruik maakt van e-mail. Wel herkenbaar als een
Dickensian, zou ik zeggen. Voor meer informatie verwees hij mij naar een andere collega maar
die gaf na aanvankelijk getoonde bereidwilligheid uiteindelijk geen antwoord, ook niet toen ik
hem nogmaals aan mijn verzoek herinnerde. Mijn zoektocht liep dus dood. Professor Madge
bestaat dus wel, maar zijn plaatsing op de achterpagina van The Dickensian doet meer activiteit
vermoeden dan de werkelijkheid rechtvaardigt.
Toch zijn er India wel enthousiaste Dickens liefhebbers te vinden, al zijn ze dan niet in een
"branch" georganiseerd. En ze zitten niet stil. Eén van hen is Dr. Sambudha Sen, docent aan het
"Department of English, University of Delhi." Vorig jaar verscheen van zijn hand een nieuw
boek getiteld Dickens's Novels in the 'Age of Improvement', uitgegeven bij Manohar Publishers
in New Delhi (ISBN 81-7304-452-X). Ook hij heeft nooit van een "Pune branch" gehoord en is
niet bekend met professor Madge.
Dr Sen vertelde mij dat Engelse romans een belangrijk onderdeel vormen in de opleiding
Engelse taal- en letterkunde aan zijn universiteit en dat voor wat de 19e eeuw betreft Dickens een
vooraanstaande plaats inneemt. Het afgelopen jaar is een nieuwe cursus geïntroduceerd die het
werk van Dickens - en met name Great Expectations - bespreekt in het kader van het 19e eeuwse
realisme. Ondanks de grote aandacht voor 19c eeuw in het onderwijs, is de belangstelling onder
zijn studenten voor Dickens niet overweldigend. Dat heeft allereerst te maken met gebrekkige
bibliotheekvoorzieningen die het voor studenten moeilijk maken een scriptie over Dickens te
schrijven. Maar bovendien heeft zich in India zelf een levendige Engelstalige literatuur
ontwikkeld en is de wetenschappelijke discussie verschoven naar literaire producties van eigen
bodem. Sen zegt daarom dat "people like me who have continued to research the nineteenth
English novels are quite an exotic breed in Delhi." Heel opmerkelijk! Dickens die zelf over India