Najaar 2005 no. 54
luchthartige Anatole Koeragin, die in het geheim
reeds met een ander getrouwd is, laten schaken.
Tolstoy beschrijft Koeragin als een lichtmis, een
mannelijke magdalena, voor wie het zoeken van
genot de drijfveer is zonder dat Koeragin daar nu
ook maar een slechte bijgedachte of bekommernis
voor z'n slachtoffer bij heeft. Natasha wordt op het
laatste moment belet zich te laten schaken, raakt
in een emotionele crisis en wordt ernstig ziek.
Koeragin vertrekt naar andere oorden. Voor
Natasha komt alles toch op z'n pootjes terecht en
ze trouwt intens gelukkig met een andere man.
Steerforth wéét wat hij gaat aanrichten, immers hij
vraagt op voorhand aan DC om hem toch vooral
zó te blijven zien als toen wanneer ze allebei nog
jong en onschuldig waren.
Little Em'ly weet wat ze heeft gedaan en dat haar
alleen maar een weg terug openstaat als Steerforth
haar "mevrouw" maakt, wat hij volstrekt niet van
plan is. Little Em'ly wordt diep in schande
ondergedompeld en wordt uit eindelijk via een
andere "gevallen" vrouw, Martha, naar het zo lijkt
speciaal voor dit doel door Dickens in de roman
opgevoerd, uit het bordeel gehaald waar ze haar
schuilplaats had gevonden. Dickens laat Steerforth
in een storm voor de kust van Yarmouth, waar
Emily vandaan kwam, omkomen.
Dickensiaans pessimisme contra Tolstoyaanse
levensdrift?
Inmiddels is David Copperfield smoorverliefd
geworden op Dora Spenlow, de dochter van de
Proctor waar hij zich bij ingekocht heeft. De
clandestiene, want niet officieel door haar vader
goedgekeurd, correspondentie tussen DC en Dora
Spenlow wordt door mrs. Murdstone, de
ingehuurde chaperonne van Dora, gevonden en
door mr. Spenlow aan de kaak gesteld. Het rad
van fortuin is niet altijd aardig in de romans van
Dickens. Vader Spenlow komt plotsklaps aan z'n
end en blijkt z'n lieftallige dochter die hij te goed
voor de reporter David vond, geen cent nagelaten
te hebben, hij had zich zelf bankroet geleefd.
Na enige tijd slaagt DC er in de officiële
goedkeuring van de voogden van Dora te
verkrijgen om als erkende vrijer aangemerkt te
worden. Na enige tijd mag hij met Dora trouwen,
een huwelijk dat David met veel vreugde aangaat
maar waarin hij gaandeweg z'n lieftallige
kindvrouwtje minder als gelijke gaat zien. Wel
steeds meer als onderwerp van zorg, zeker na haar
miskraam. David had gehoopt dat kleine handjes
haar meer wijsheid in het huishouden zouden
hebben bijgebracht maar het mocht van Dickens
niet zo zijn. Dora krijgt een abortus DC chapter
LXVIII blz 495, en daarmee begint haar langzame
doodsbed. Uiteindelijk trouwt David met Agnes,
sinds de dagen dat hij bij haar weduwnaar vader
in de kost was, z'n zusterlijke beschermengel. Haar
vader is ook de werkgever van Uriah Heep, die zo
blijkt alras ook een oogje op Agnes heeft, zeker
nadat Heep door malversaties de firma van Agnes'
vader schijnbaar ingepalmd heeft. Uiteindelijk
komt alles, mede door de verbazingwekkende
inzet van mr. Micawber, toch weer goed.
Martha Rose
Een aparte plaats in DC neemt Martha in. Ze lijkt
ten tonele te zijn gevoerd om uiteindelijk Little
Em'ly van nog erger dan weglopen met Steerforth
te behoeden. Nog erger kan hier begrepen worden
als: zwerven langs de straten van Londen op zoek
naar klanten.
Als Little Em'ly, nog in Yarmouth vóór ze er met
Steerforth van door gaat, op bezoek gaat bij
Martha, dan wordt ze daar door haar familie weg
gehaald. Deze scène is uitgebeeld door
H.K.Browne in DC chapter XXII blz 238. De plaat
heet "Martha".
Afbeelding 2:
"Martha": de
kamer waar
Martha
verblijft, let op
het schilderij
iets links boven
het midden,
Afbeelding 2a:
Dit is een
uitvergroting
van het
schilderij iets
links boven het
midden van
plaat "Martha".
The Dutch Dickensian Volume XXV 9