CHARLES EN WILKIE
BROEDERS IN KUNST EN VRIENDSCHAP
Najaar 2005 no. 54
Drood (1870). Centraal in dit boek staat de
verdwijning van de jonge Edwin Drood. Na een
feestelijke avond lijkt hij vriendschap te hebben
gesloten met een andere jongen, Neville Landless.
Op het eerste gezicht lijkt het alsof Neville
verantwoordelijk is voor de verdwijning. Maar dan
blijkt dat niet hij, maar Edwins oom John Jasper
iets met de verdwijning te maken hebben. Hij
heeft immers ook een goede reden: hij is verliefd
op de mooie Rosa Bud, die echter voorbestemd is
om met Edwin te trouwen.
In het verhaal is allereerst een detectiverol
weggelegd voor John Jasper die, zo lijkt het, er op
gebrand is om de moordenaar van zijn neef te
vinden. Maar dan verschijnt er een nieuw
mysterieus personage die de rol van detective
overneemt: een man die luister naar de naam
Datchery. Hij is het die de verdenking langzaam
maar zeker op Jasper laat vallen. Er komen steeds
meer feiten naar boven over wat er gebeurde op
de avond van Edwin's verdwijning.
De hiervoor genoemde vaste onderdelen van
sensatieromans komen zeer zeker terug in Edwin
Drood. Zoals het personage van Helena, geen
typische supervrouwelijke en passieve heldin in de
trant van andere Victoriaanse heldinnen, maar een
dappere vrouw, die Dickens omschrijft als "dressed
as a boy, and showing the daring of a man". Zij
vormt op haar beurt weer een contract met de
aantrekkelijke doch traditionele heldin Rosa.
Andere typische ingrediënten van de
sensatieroman zien we ook terug. Zo is er de
verloving van Edwin en Rosa. Deze lijkt een
bevrijding die voor geluk is voorbestemd, maar is
het uiteindelijk toch niet. Beiden zijn niet gelukkig
met het huwelijk waarin zij min of meer
gedwongen worden. Verder is de lezer is van het
begin tot het einde bij het mysterie betrokken en is
er ook nog de opiumverslaving van Jasper. Hij
leidt eigenlijk een dubbelleven: overdag de
rechtschapen man, in de avond een verslaafde. En
wie is toch die mysterieuze figuur Datchery? Er
wordt tot op de dag van vandaag hevig
gespeculeerd over zijn identiteit: speelt hij een
dubbelrol? Is hij eigenlijk Edwin, die toch niet
dood is? Of is het misschien een als man verklede
vrouw?
Al met al is The Mystery of Edwin Drood geheel
volgens de stijl en regels van de sensatieroman,
zoals Collins die introduceerde, is opgezet. Het
lijkt daarom logisch te zeggen dat het werk van
Collins een sterke invloed heeft gehad op Dickens.
Waarschijnlijk omdat ze jaren zo nauw hebben
samengewerkt. Misschien wilde Dickens op deze
manier zijn goede vriend Collins bedanken voor
hun jarenlange vriendschap of samenwerking. Of
wilde Dickens eens experimenteren met een nieuw
en steeds populairder wordend genre. Helaas
zullen we het nooit zeker weten. Het blijft net zo'n
groot mysterie als de verdwijning van Edwin.
door Liesbeth van Aalst
Toen (William) Wilkie Collins stierf op 23
september 1889, liet hij duidelijke
instructies na over de teraardebestelling;
een graf in Kensal Green en een simpel
kruis van steen. Geen sjaals, veren of
rouwbanden tijdens de begrafenis.
Ook wat betreft het aantal rouwenden was
de laatste tocht van de schrijver sober; zijn
huiselijk leven schokte de Victoriaanse ziel.
Zijn minnares Caroline Graves, met wie hij
ten tijde van zijn dood samenleefde, was
bij de begrafenis aanwezig met haar
dochter Lizzie.
Martha Rudd, de vrouw met wie hij drie
kinderen had, bracht witte chrysanten naar
zijn huis. Vrouwen uit zijn grote
vriendenkring die aan hun reputatie
hechtten, konden zich niet permitteren,
persoonlijk te verschijnen; zij zonden lege
koetsen als teken van respect.
De carrière en levensvisie van Collins werden voor
een groot deel bepaald door zijn familie
achtergrond en lichamelijke onvolkomenheden.
Hij werd geboren als oudste zoon van de
succesvolle portret- en landschapsschilder William
Collins, lid van de Royal Academy. Deze was van
nature een gierig man en van opvatting zeer
religieus.
Een diep ontzag voor zijn rijke en machtige
Op de grafsteen vindt
men de volledige
naam en geboorte- en
sterfdatum, gevolgd
door de woorden:
'Author of the Woman
in White and other works of fiction'. De
keuze van deze roman uit een groot
oeuvre, zal ook de hedendaagse lezer als
een juiste zien; The Woman in White is een
briljant melodrama.
1
4
The Dutch Dickensian Volume XXV
