LADY UNKNOWN: ANGELA BUDETT COUTTS1.
Najaar 2005 no. 54
door Ton Vroom
Vanaf voorjaar 1839 tot aan het einde van
zijn leven heeft er vriendschap bestaan
tussen Charles Dickens en Angela Burdett-
Coutts.
Wie was zij en wat trok hen in elkaar aan?
Wie was zii?
ABC is geboren in 1814 als Angela Burdett, de
jongste dochter uit een gezin van zes kinderen.
Haar vader Sir Francis Burdett MP behoorde tot
een vermogend bankiers geslacht.
Op 23 jarige leeftijd, in 1837, erfde Angela het
vermogen van haar puissant rijke grootvader de
bankier Thomas Coutts. Een van de voorwaarden
verbonden aan de erfenis was het gaan dragen van
de naam Coutts. Angela accepteerde alle
voorwaarden van het testament en ging vanaf dat
moment als Angela Burdett Coutts verder door het
leven. Die erfenis, gevoegd bij de niet
onaanzienlijke nalatenschap van haar vader,
maakte haar de op een na rijkste vrouw van Groot
Brittanië, alleen Queen Victoria beschikte over een
groter vermogen. Het bankiershuis Coutts
beheerde het koninklijke vermogen, tot
tevredenheid van het Engelse koningshuis.
Wellicht vandaar dat Angela op 20 juni 1837 een
van de bruidsmeisjes was bij het huwelijk van
Victoria en Albert:
"T would have made you crazy to see Estarhazy
All joo'ls from his jasey to his di'mond boots.
With Alderman Harmer, and that swate charmer,
The female heiress, Miss Anja-ly Coutts."
Aldus in "Mr. Barney Maguire's account of the
Coronation" uit de Ingoldsby Legends First Series
van R.H.Barham.
Vier zaken kunnen uit de laatste anderhalve regel
afgeleid worden. Ten eerste dat Angela voorkomt
in het gedicht over het huwelijk. Ten tweede, de
uitspaak van haar laatste naam: Coutts, die rijmt
op "boots". In de derde plaats dat ze toen al gezien
werd als de erfgename. En tot slot, ze wordt
beschreven als "swate charmer", een niet
onaardige beschrijving van een 21 jarige.
Op de foto's en schilderijen die van haar gemaakt
zijn ziet ze er uit als een a-typisch ten opzichte van
het toenmalige ideaal: verhuld maar wel gevuld.
Als we haar vergelijken met beschrijvingen,
portretten of foto's van Catherine Hogarth, de
vrouw van CD, dan ligt de conclusie voor de hand
dat alleen omwille van haar complexie CD niet
voor haar gevallen zou zijn.
Een opmerkelijke vrouw die de drie meest bekende
en beroemde personages van de veertiger jaren tot
haar persoonlijke vrienden rekende: Queen
Victoria, Lord Wellington 8c Charles Dickens
Tiidgenoten.
Na het aanvaarden van de erfenis die haar ten deel
was gevallen koos ABC ervoor om zelfstandig te
gaan wonen. Zij betrok het pand Piccadilly House
dat met al zijn kunstschatten, boeken etc. het hare
was geworden. Toen ze nog bij haar vader woonde
had ze daar met veel opmerkelijke tijdgenoten
kennis gemaakt zoals prins Louis Napoleon,
William Gladstone, Benjamin Disraeli, met hen
sloot zij levenslang vriendschap. Niet alleen via
haar vader maar vooral vanuit zich zelf zocht zij
het gezelschap van beroemde en belangrijke
tijdgenoten. De meest beroemde onder hen, eind
dertiger begin veertiger jaren van de 19de eeuw
was voorzeker de Duke of Wellington. Zij woonden
vlak bij elkaar in hartje Londen en bij perioden
zagen ze elkaar meerdere malen per dag. Zij
koesterde een grote genegenheid voor de Duke,
zelfs in die mate dat ze hem, de meer dan veertig
jaar oudere, edoch zeer krasse baas, een huwelijks
aanzoek heeft gedaan. Of ze meer dan een
platonische relatie hebben gehad valt niet meer
vast te stellen. Tijdgenoten dachten van niet, die
hadden eerder het vermoeden van een geheim
huwelijk. In ieder geval zocht zij steun en raad
voor haar bank en andere zaken bij hem. Ook
andere tijdgenoten, wetenschappers,
natuurkundigen of maatschappelijk betrokkenen
konden op haar actieve steun en aandacht rekenen
zoals: Wheatstone, Faraday, Livingstone en
Florence Nigthingale. Ook voelde ze zich intensief
betrokken bij het reilen en zeilen van de bank
waar ze een immens aandeel in
had geërfd en dus ook bij de
Board of Trustees, waarvan mr.
Marjoribanks er een van was.
Op een avond in voorjaar 1839
gaf hij een diner en zoals
gebruikelijk nodigde hij een
keur van gasten uit waaronder
de schrijver-journalist in
opkomst: Charles Dickens.
Deze titel is een paraphrase op de titel van de biografie; lady Unknown, the life of Angela Burdett Coutts, door Edna Healey.
2 8
The Dutch Dickensian Volume XXV
