HOLIER THAN THOU,
1/
S//y
DICKENS' KARAKTER IN DE KERN
Type Een:
de Hervormer
v/ \A
Najaar 2005 no. 54
door Jan den Breejen
Dit voorjaar heeft een aantal Dickensians
meegewerkt aan het onderzoekje dat tot
doel had om Dickens psyche te
doorgronden. Zowel Charles Dickens als
David Copperfield zijn door de deelnemers
aan het onderzoek met behulp van een
psychologische vragenlijst getypeerd.
Tijdens de lentebijeenkomst op 23 mei
werden de onderzoeksresultaten
gepresenteerd door ondergetekende.
Speciaal voor diegenen die niet aanwezig
konden zijn - c.q. tussentijds uitgeput
afhaakten - geef ik hierbij een overzicht
van de stellingen die ik naar aanleiding
van de uitkomst kon poneren:
Confrontatie CD met DG Ffcsearch project Ffeariem Branch 2005
70,CO
60.00
50,CO
40,CO
30.CÖ
20,00
10,00
Freud's Super-Ego:
goed/fout; (be)straffend
toespreken, ethiek, hoe het hoort
"moreel narcisme"
ihoudi
sterk.
olijk
v< rlui<nntirii op na. bc2it
en itu.uel'.- wa.nrlen Wil
risjrl in alles*. Is
i^en if11 (jeu
.ihist.h
zijn:
uhï
GcziW: is i>ewecens.vol
een ml.ens besef van gord en kwaad, van persoonlijk*
rationeel, redelijk en gedisciplineerd vijn, volv
sterk prirn/ipioel en streeft ernaar eerlijk, objectie!
rcdltrfiardighcId xijn primaire waarrlon. Is door zijn verintwoortlrlijkheidsljesel',
persoonl jke integriteit en lu i hebben van een hoger doel \aak uc.-n lei aat i-n vei
kundiger van do waarheid, üy i-cii Ik buitengewoon wij.? on s;:lurp/mnj|:.
Wordt, doordat hij accotccrr ro.ils hei is transcentUnt rc-alisli&ch, in alle
omslandïöhtvdc.n weten;! wat hei heiie is om te n. Monsc-lijk, inspirerend en
lioopvril* de waarheid /.al gehoord worden
De essentie van Dickens' karakter vinden we terug
in de beschrijving van de zogenaamde
Conscientious Style zoals gedefinieerd door de
psycholoog dr. John Oldham (zie het kader
onderaan dit artikel)Dit is de gezonde variant
van de zogenaamde compulsive personality zoals
beschreven door prof.Ted Millon ofwel Freuds
'anale' karakter. De behoefte aan controle en
perfectie is een belangrijk kenmerk voor deze
karakterstijl. Er is ook een verband met een
fascinatie met geweld /bestraffing van afwijkers
van de (eigen) norm voor goed gedrag (vgl. de
schoolmeester met het rode potlood.) Meer
informatie over de kenmerken van deze en de
andere stijlen vind u op www.personae.nl (ga naar
het Forum en dan naar Welkom voor de
stijlbeschrijvingen)
-♦-Dekens
A
Copperfield
//n
A.
-A
Dickens beschreef, gedreven door de Conscientious
Style, zijn karakters zodanig scherp, gedetailleerd
qua opvallende kenmerken dat zijn boeken ideaal
zijn voor luie en/of fantasieloze lezers. De lezer
hoeft weinig meer zelf in te vullen; het
consumeren van de teksten is voldoende. We
kunnen op geen andere manier denken over de
karakters dan Dickens ze in ons geheugen heeft
gegrift. Dickens wilde volledige controle over hoe
wij over zijn karakters zouden denken.
Het ligt voor de hand dat een Conscientious Style
auteur ook het beeld van zichzelf wil
perfectioneren. David Copperfield lijkt een
sympathiekere uitvoering van Dickens te zijn. In
de profiel-grafiek ziet u een duidelijke parallel
tussen DC en CD. De minder sympathieke, koelere,
karakterstijlen (Agressive, Adventurous, Self
Confident, Vigilant Style en Conscientious Style)
zijn bij DC afgezwakt, en de sympathieke Devoted
Style (de allemansvriend) is bij DC
versterkt weergegeven. Bovendien is DC
overall een minder extreem karakter; de
gemiddelde score ligt bij DC lager dan bij
CD. Het is ook mogelijk dat Dickens in
zijn jonge jaren meer op David leek; maar
dat lijkt me niet de belangrijkste
verklaring van het verschil in de
profielen. Naarmate iemand op leeftijd
komt wordt het karakter juist minder
extreem.
Dickens beschreef veel mensen die hij zag
als karikaturen. Hierdoor steeg zijn
relatieve zelfwaardering (onbewust).
Mogelijk verklaart dit deels de
The Dutch Dickensian Volume XXV
