Voorjaar 2008 no.63
27
The Dutch Dickensian Volume XXVIII
JAN KABEL
high when I thrust it down their throats.'30 Scott is Sir Walter Scott, de
Schotse schrijver van Ivanhoe, in armoedige omstandigheden gestorven,
zijn huis verhypothekeerd aan zijn schuldeisers, onnodig arm doordat
zijn populariteit in Amerika niet kon worden omgezet in klinkende munt.
Dat voorbeeld moet als gezegd Dickens hebben aangesproken als iets wat
hemzelf ook zou kunnen overkomen.
In februari 1842 organiseert hij samen met Forster een petitie van Engelse
schrijvers die wordt gepubliceerd in de Evening Post ter ondersteuning van
Dickens' actie in Amerika. De petitie moet duidelijk maken dat introductie
van een internationaal auteursrecht de boekenprijs voor buitenlandse lite
ratuur in Amerika niet duurder hoeft te maken. In zijn speeches hamert
Dickens op het feit dat het niet verlenen van auteursrecht aan buitenlanders
de totstandkoming van een eigen literatuur tegenwerkt. De petitie wordt
verworpen op een bijeenkomst van Amerikaanse drukkers en uitgevers.
De pogingen van senator Clay om in die jaren een wet op het internationale
auteursrecht door het Congress te krijgen mislukken tot vijf maal toe. Zelf
is hij tenslotte er ook van overtuigd dat het een hopeloze zaak is. Tijdens
zijn tweede bezoek in 1867 spreekt hij er dan ook niet meer over. Tijdens
die tweede Amerikaanse trip behaalt hij ondertussen wel een inkomen van
45.000 Pond uit lezingen. Na zijn eerste bezoek is Harper Brothers zijn
vaste uitgever geworden en wordt hem op basis van de praktijk van advan
ced sheets met elke roman steeds meer betaald: 250 Pond voor Bleak House,
1000 Pond voor Little Dorrit en 1250 Pond voor Great ExspectationsJ1
BESLUIT
Dickens heeft het ongeluk gehad in een ontwikkelingsland terecht te
komen dat nog moest uitvinden hoe met intellectuele eigendomsrechten
moet worden omgegaan. Pas toen er aan het eind van de negentiende eeuw
langzamerhand een eigen literatuur ontstond, die ook buiten Amerika
weerklank vond, werd een internationaal auteursrecht opportuun bevon
den. Een auteursrecht overigens dat ingevolge de Chase Act nog steeds de
belangen van drukkers nauwlettend in het oog hield. Par. 5 van de Chase Act
bevatte ook in de gewijzigde vorm nog steeds de manufacturing clause, die
erop neerkwam dat een buitenlandse auteur verplicht werd om twee exem
plaren van het werk te registreren en te deponeren die gedrukt waren
30 Geciteerd in de toelichting op American Notes door John S. Whitley en Arnold Goldman, Penguin
Books 1972, p. 307.
31 Kappel and Patten, p. 12.