148
Dan komt Lokin aan de kern van zijn betoog: is er licht op de jeugdjaren
van Pickwick. Wat staat er hierover in de Pickwick Papers. Daarin geeft
Pickwick toe in zijn jonge jaren baantje geleden te hebben. Ook valt daarin
te lezen dat hij vermoedelijk schrijven leerde van de aanplakbiljetten, die
altijd in drukletters verschenen.
Daarmee is hij een geslaagd man geworden want Pickwick heeft voldoende
geld, "more then he can ever spend", zo zegt hij zelf. Hij heeft verstand van
beleggingen want hij belegt ook het kapitaaltje van Weller Sr., en nog
gunstig ook. Kom daar maar eens om vandaag de dag.
Pickwick was dan ook een zakenman want we weten uit het boek dat hij een
vertegenwoordiger in Liverpool had. Deze wordt immers ingeschakeld om
Alfred Jingle het land uit te krijgen richting Demerara.
Heeft Pickwick, zo vraagt spreker zich af, een soort onschuldigheid
gekregen in de nadagen van zijn bestaan? Hier wordt het tijd Chesterton aan
te halen want die zou een autoriteit zijn op dit gebied. Volgens hem is
Dickens pas in latere afleveringen van het boek de romantische waarde van
Pickwick gaan inzien. De introductie van Sam Weller was nodig om het
verhaal boven de middelmaat uit te tillen want de Pickwick club stelde qua
personages weinig voor. Net als in andere humoristische boeken was het
belangrijk om de hoofdpersoon naar een gezet figuur te modeleren want:
"humor and flesh go together since Falstaff'. Chesterton meent ook dat
Pickwick in zijn jongere jaren minder aangenaam moet zijn geweest maar
Lokin weigert dit te geloven want Pickwick is daar te naïef voor. Hij maakt
daar wel een kanttekening bij want Pickwick is, als het gaat om het
vrouwelijk schoon, toch wereldser dan wel eens wordt aangenomen. Het
beste bewijs hiervoor is het wantrouwen dat zijn vrienden ten toon spreiden
in de Bardell kwestie. Geen van hen vindt het vreemd dat Pickwick met een
dame in zijn armen wordt aangetroffen.
Tegenover Pickwick, in het werk van Dickens, staat Paul Dombey.
Waar'Pickwick naïef is en de mensen slecht doorziet, is Paultje scherp en
waar Pickwick rond en gezond is, is Paultje ziekelijk. En Pickwick is
gezond, vooral waar het zijn vermogen is tot het innemen van drank.
Spreker heeft geprobeerd de glazen te tellen bij een ontbijt waar Pickwick
aanzat en raakte niet alleen de tel kwijt, maar voelde zich ook licht beneveld
worden.
Maar om nogmaals terug te komen op de vergelijking: men kan het
schrijverschap van Dickens opdelen in twee perioden. De eerste begint met
de Pickwick Papers en de tweede met Dombey&Son. Het eerste begint met
leven en het tweede met de dood. Pickwick is onsterfelijk en Paul wordt
onsterfelijk. Hiermee sluit Lokin af.
De president dankt spreker waarna er de onvermijdelijke vragen zijn.
