WEEKBLAD
Am
l isfesi
van
I860.
Vrijdag, 21 September.
JfWEl
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Hoofdredacteur: C. E. DE CLERCQ.
RE GEN EN VERDAMPING.
HAARLEMMERMEER,
Abonnementen
worden aangenomen bij de Boekhandelaars
C. M. VAN GOGH. Leidschestraat, te Amsterdam
J. J. VAN BREDERODE,. Haarlem
bij deu Ileer BRIEVENGAARDER te Haarlemmermeer
en verder bij alle soliede
BOEKHANDELAREN en POSTDIRECTEUREN
in bet Rijk.
De Prijs is j 6,— in liet Jaar. Like 3 Maanden wordt over f 1,50 beschikt. Adyebtentien van 15 regels 50 Cts.elke regel meer 10 Cts.
belialve 35 Cents Zegelregt bij elke plaatsing. Alle Toezendingen inoeten franco gescbieden aan den Hoofdredacteur, te Amsterdam.
Wij hebben nu gezien dat de kicel niet aanzienlijk
is in den polder, en dat deze aan de werktuigen
altbans geene bezwarenie taak oplegt. Behalve dat
halve of gelieele millioen kub. ellen kwelwater per
maandmoet echter door de werktuigen ook verwij-
derd worden het water, dat de wolken vooral die
welke uit het zuid-westen komen, daarin laten vallen,
voor zooveel de zon dit niet weder Icostelous uit den
polder trekt. Inderdaad de ingelanden mogen wel
dankbaar zijn voor dien invloed der zonwant hij
doet in hun belang kosteloos meer dan het dnbbele
van hetgeen de stoomtuigen verrigten met opoffering
van eenen aanzienlijken schat aan steenkolen, smeer-
middelen en onderhoud der werktuigen.
Nu wij echter weten hoeveel de heel te naasten
bij bedraagt, moeten wij toeh ook de hoeveelheid
regenwater kennen, die de stoomtuigen uit den pol
der hebben moeten verwijderen. Eerst dan immers
zal het ons mogelijk zijn, den omvang hunner kwaal
te beoordeelen en daarna de zitplaats er van op te
sporen.
Wij hebben uit de jaarboeken van het Koninklijk
Meteorologisch Observatorium te Utrecht en uit de
Konst- en Letterbode bijeengebragt de waarnemingen
omtrent den gevallen regen en de verdamping aan
den Helderte Utrecht en op Zwanenburg gedaan. In
de eerste plaats hebben wij deze plaatsen uitgekozen,
omdat de polder, wat zijne ligging betreft, zich in
het midden bevindt van die drie punten2°. omdat
in de genoemde jaarboeken van andere plaatsen wel
de hoeveelheid gevallen regenmaar niet de verdam
ping wordt opgegeven3°. omdat de waargenomen
hoeveelheid gevallen regen op alle andere daarin ver-
melde plaatsen, o. a. te AmsterdamAssenGroningen
Maastricht, VlissingenNijmegen en elders in Neder-
landkleiner is dan die aan den Helderte Utrecht
of op Zaoanenburg is waargenomen. Maar er is nog
eene andere redenwaarom wijbij het gemis aan
eigene waarnemingen in den polder, aan die van den
Ilelder en Utrecht de voorkeur geven. Van beide
plaatseu is het ons bekend welke uitmuntende zorg
aan die waarnemingen gewijd wordt.
Dat sedert de bezuinigingsmaatregelen van Bijnland
de weerkundige waarnemingen op Zwanenburgvooral
sedert het vertrek van den opzigter, den lieer G. A.
de Geus, te wenschen overlaten, misschien zelfs
zeer veel, willen wij niet ontkennen. Het laatste jaar
nemen wij om die reden in onze vergelijking niet op.
De vroegere zijn echter voor de heeren waterbouw-
kundigen de geijkteen voor zoover zij geschied zijn,
in de onmiddellijke nabijheid des polders gedaan
dit laatste verhoogt zeker zeer hunne waarde voor
ons al zijn zij dan ook niet volledig.
Vergelijken wij nu die waarnemingen met elkander,
dan vinden wijdat de hoeveelheid gevallen regen
en de verdampingin streepen uitgedruktheeft be-
dragen als volgt
September
October.
November
December
Januarij
February
Maart
April
1856/57.
Zwanenburg.
regen.
89.0
4.3
87.0
69.0
39.0
17.4
39.0
54.0
verd
61.0
26.0
21.8
onz.
onz.
17.4
34.8
58.0
398.7 219.0
den Helder.
verd.
59.6
regen.
161.6
18.6
76.2
65.6
55.8
16.5
35.7
58.5
27.6
18.7
16.3
10.2
15.4
26.5
40.7
Utrecht.
regen.
72.5
13.9
104.6
52.7
65.6
6.4
37.9
53.4
verd.
67.6
37.3
11.8
20.6
8.6
21.8
51.0
77.3
488.5 215.0 407.9 296.0
1857/58.
Zwanenburg
regen.
132.0
56.6
39.0
26.0
34.8
10.9
onzek
24.0
rerd,
76.0
34.8
17.4
17.4
onz.
onz.
onz.
43.6
323.3 189.2
den Helder.
verd.
60.3
regen.
97.3
62.9
28.5
17.6
29.9
9.8
22.3
21.9
290.2 234.8
35.4
15.3
20.6
16.1
4.8
28.8
53.5
Utrecht.
regen
67.6
33.4
30.4
13.8
29.3
34.5
21.6
24.6
verd.
80.4
37.0
15.1
14.8
10.8
42.9
63.2
112.4
255.2 376.6
Op grond dezer cijfers meenen wij te mogen aan-
nemendat de hoeveelheid gevallen regen in den
polder heeft bedragen
in 1856/57400 streepen.
1857/58300
1858/59400
1859/60490
De verdamping is moeijelijker te begrooten. Im
mers er is een zeer belangrijk verschil tusschen die
te Utrecht en aan den Helder waargenomen. Tus
schen de waarnemingen aan den Helder en die op
Zwanenburgvoor zooveel zij bekend zijn, heerscht
betere overeeustemming; op de laatste plaats is zij in
den regel iets hoogar waargenomen; alleen 1858/59
maakt hierop eene uitzonderingintusschen hebben
wij voor dat jaarop grond der overige waarnemin
gen, de hoeveelheid gevallen regen 50 streepen hoo-
ger genomen, dan de waarnemingen van Zwanenburg
opleveren. De verdamping stellen wij om die reden
voor 1856/57245 streepen.
1857/58235
1858/59275
1859/60250
De hoeveelheid regenna aftrek der verdamping
zou alsdan liebben bedragen
in 1856/57155 streepen.
1857/5865
1858/59125
1859/60240
hetwelkover eene oppervlakte van 17,800 bunders,
oplevert voor
1856/57 26,790,000 kub. ellen water.
1857/58. 11,570,000
1858/59.
Zwanenburg
regen.
27.2
5 4.5
onz.
29.4
28.3
22.9
70.8
S7.0
verd.
44.6
21.8
onz.
onz.
onz.
19.6
25.0
61.0
320.1 172.0
den Helder.
regen.
41.2
69.4
31.9
58.1
24.9
36.2
80.2
53.0
verd.
57.9
53.8
18.2
11.7
19.5
27.4
36.1
56.4
394.9 281.0
Utrecht.
regen.
33.3
53.0
19.4
72.0
25.4
32.1
104.5
68.8
verd.
84.0
47.3
19.7
8.8
11.5
28.9
44.2
70.4
1859/60.
i Helder.
regen.
85.1
78.8
68.8
56.6
79.7
28.8
69.3
41.1
verd.
57.1
31.5
24.7
9.5
12.7
19.2
14.6
48.8
408.5 314.8 508.2 218.1 483.9 290.2
regen.
80.7
67.6
52.4
58.4
58.5
40.0
86.3
40.0
Utrecht.
verd.
62.8
42.8
22.8
10.5
13.1
21.5
36.7
80.0
1858/59 22,250,000 kub. ellen water.
1859/60 42,720,000
als de hoeveelheid, die, behalve de kwel, door
de stoomtuigen uit den polder is moeten worden
verwijderd.
Met inbegrip van het kwelwater, zouden de werk
tuigen alsdan 3 maal zooveel water hebben opgebragt,
dan hetgeen hen tot taak werd gegeven.
Maar, zegt men, misschien is het mogelijk dat er
in den polder eene grootere hoeveelheid regen geval
len is en wij antwoordenhet is bijna onmogelijk.
De Haarlemmermeer-Polder is van veel te groote uit-
gestrektheiddan dat daarin belangrijke afwijkingen
plaats kunnen hebben. Dergelijke afwijkingen vinden
wij wel nu en dan op eene enkele plaats. In Sep
tember 1856 b. v. viel er aan den Helder 161.6 str,
regente Utrecht en op Zwanenburg slechts 7 5 /2 en
89 streepen. Maar zulke plaatselijke verschillen mo
gen niet voor eene uitgestrektheid van 18,000 bun
ders in rekening worden gebragt. In September 1857
vinden wij een gelijk verschijnsel voor Zwanenburg
Er viel daar ter plaatse toen 132 streepen; aan den
Helder daarentegen 97.3, te Utrecht sleehts 67.6
streepen. Om te weten of die beide belangrijke ver
schillen (in Maart 1859 hebben wij ook een dergelijk
voor Utrecht) voor den polder ook in rekening moes-
ten worden gebragthebben wij voor die beide Sep-
fmformaanden den waterstand en de werking der
stoomtuigen geraadpleegden daaruit blijkt overtui-
genddat die afwijkingen aldaar niet hebben plaats
gebad.
Yoor 1856/57 hebben wij 400 streepen genomen,
dat is de hoeveelheid op Znoanenbu/rg gevallendie
met Utrecht overeenstemt en ook met den Helder
indien wij de afwijking in September aldaar buiten
rekening laten.
Yoor 1857/58 hebben wij 300 streepen genomen.
Er viel wel is waar op Zwanenburg een grooter aan-
tal, maar de belangrijke afwijking voor September
mag niet medetellen, en 300 streepen is nog meer
dan aan den Helder en te Utrecht viel.
De hoeveelheid regen in dien tijd elders in Neder,-
land waargenomenbedroeg voor
Groningen257.9 streepen.
Assen218.6
Amsterdam 310.0
Vlissingen178.4
Nijmegen121.7
Maastricht 203.1
Inderdaad de hoeveelheid van 300 streepen komt
ons te ruim gesteld voor.
In 1857/58 hebben wij wederom 400 streepen
gesteldovereenstemmende met de hoeveelheid te
Utrecht en aan den Helder gevallen. Deze is wel is
waar grooter dan op Zwanenburg is waargenomen
maar wij gaven aan de eerstgenoemde waarnemingen
om hare volledigheid de voorkeur, en de verdamping
van Zwanenburg hebben wijin verband met die aan
den Helderevenveel hooger gesteld als de regen-
hoeveelheidzoodat het verschil hetzelfde blijft. Dat
er niet meer dan de door ons aangenomene 400
streepen gevallen zijnkan blijken uit de waarnemin
gen elders in Nederland gedaan. Er vielen in
Groningen372.3 streepen.
Assen351.3
Amsterdam 352.0