-
I
WEERBLAD
N°r 46. r r
van
i860. Vrijdag, 16 November.
m
v 'gags!
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
HoofdredacteurC. E. DE CLERCO.
p1S e'v~ r h,etk3aaI'1' Elke 3 Maanden wordt over 1,50 beschikt. Advertentien van 1—5 regels 50 Cts.elke regel meer 10 Cts.,
SCHUTSLUIS
HAARLEAIIHERIHEER,
Abonnementen
Yvorden aangenomen bij de Boekhandelaars
C. M. VAN GOGHLeidschestraat, te
T T vr A AT "DOT?TVrnoT\tty
bij den Ileer BRIEVENGAARDER te Ilaccrlemmermeer
en verder bij alle soliede
BOEKHANDELAREN en POSTDIRECTETJREN
behnlve 35 Cents Zegelregt bij elke plaatsing. Alee Toezendingen moeten franco gescliieden aan den Hoofdredacteur,'te Amsterdam.
VOOE BEN
Haarlemmermeer-Volder.
Wij deelen hieronder een adres mededoor in-
gelandeninwoners van en belanghebbenden bij den
llaarlemmermeer-Folder aan Dijkgraaf en Heemraden
Yvaarin hun wenscb Yvordt te kennen gegevendat
het Bestuur moge overgaan tot het daarstellen eener
verbinding van het binnenwater in den Polder met
de Eingvaart, door bet bouwen eener Schutsluis in
den Eingdijk. De behoefte aan die verbinding is
steeds levendig gevoeld geYvorden en het ontbreken
daarvan heeft vooral in de eerste jarentoen al de
Yvegen gedurende een gedeelte van het jaar onbruik-
baar Yvaren, en zoo Yvel het bouYven van een groot
aantal Yvoningenals een aanzienlijke uitvoer van
landbouYvprodukten plaats hadeen ZYvaar bedrag van
tranportkosten van de ingelanden greeisMu t- l.y
jaar 1856 Yverd dan ook reeds een plan tot het
maken eener sluis ontYvorpen, en vvij achten het van
belang deze zaak in herinnering te brengen, nu zich
weder op nieuYV de aandacht daarop vestigt.
In de vergadering van Hoofd-Ingelandenvan 28
Januarij 1857, werd mededeeling gedaan, dat bij
Dijkgraaf en Heemraden ontvangen Yvas eene aanvrage
van de Heeren W. P. lleshuysen en B. W. Cro-
ker om concessie tot het bouwen van een of twee
sluizen. Daarbij Yverd het volgende voorgesteld. Men
Yvenschte eene eerste sluis te bouwen aan den Bennen-
broeker Dwarstogt en koos dit puntYvijl de sluis
dan in het centrum tusschen de twee ontworpen
Dorpenen op nagenoeg gelijken afstand van de beide
uiteinden des polders zou gelegen zijn. De sluis
zou hebben eene wijdte in den dag van 4.50 Ned. El,
met 3 paar deuren en tYvee schutkolken elk van 14
El lengte. Er zoude worden gegraven een voor-
boezem aan de Eingvaart van voldoende grootte.
De Bennenbroekertogt zou tot aan de lloofdvaart
5 El Yvorden verbreed, en op 6.50 El A. P.
worden verdiept; de bruggen over die lengte worden
veranderd en gebragt op dezelfde hoogte boven den
waterspiegel als die over de Hoofdvaart.
Er zoude eene stoommachine van 21 paarden-
krachten worden daargesteldtot het weder uitpom-
pen van het in den Polder geY'loeide schut en lek-
water, Yvaarvan de hoeveelheid bij aanhoudend
scbutten, op ruim 12,000 kub. El in de 24 uren
werd berekend.
Het tarief der schutgelden zou op billijke grond-
slagen worden gelegd en het maximum aan de goed-
keuring van het Polderbestuur Yvorden onderworpen.
De concessie werd aangevraagd voor 90 jaren; na
dit tijdsverloop zoude de sluizen, machines, gebou-
weii enz. in vollen eigendom overgaan aan den Polder,
zonder eenige geldelijke vergoeding. Na 10 jaren
voile exploitatie van iedere sluiszou het Polder
bestuur het regt hebben zich dezelve te naasten
tegen betaling van penning twintig van de zuivere
winsten, en 15 percent van dat kapitaal daarenbo-
venals YY'inst voor de onderneming. De tweede
sluis zou worden gebouwd aan de Aalsmeerzijde,
zoodra de eerste zou afwerpen 6 pet. zuivere winst
en 1 pet. amortisatiegerekend over 12 maanden,
van 1 Januarij tot ult°. December.
Dijkgraaf en Heemraden zeiden deze zaak te heb
ben overwogen en niet te kunnen ontveinzendat
zij hun in het belang van alle iDgelanden zeer te-
genlachtte. Zij verzochten daarom te Yvorden ge-
magtigdom met de aanvragers dezer concessie in
onderhandeling te tredenen eene commissie tot
nader onderzoek dezer aangelegenheid te benoemen
ten einde daarna eene bepaalde voordragt aan Inge
landen te doen. Na eenige beraadslaging werd dit
voorstel met 14 tegen 4 stemmen aangenomen. Tegen
stemden de Heeren Amersfoordt, van IIou-
Yveninge, Iloek en H. van WickevoortCrom-
melin.
Het project werd dien ten gevolge door het Dage-
lijksch Bestuur gesteld in handen van een deskundige
en van den Hoofd-Opzigter van Egmond.
De Heemraden Hoeufft van Velsen en van
de Poll werden tot nader onderzoek gecommitteerd
en deze hielden zoowel met eerstgenoemde personen
als met de aanvragers der concessie conferentienen
ucii unsnig van nun onuerzoeK en van
hunne beraadslaging rapport uit in de Vergadering
van Hoofd-Ingelanden, van 25 Maart, van het zelfde
jaar,
Omtrent den duur der concessie en overgang
daarna waren geene bedenkingen gerezen.
Zij konden zich goed vereenigen met de plaats
voor den aanleg eener eerste sluis gekozenom de
ligging het meest nabij het midden van den polder,
aan den duinkant, tusschen de steden Leiden en
Haarlem, in een terrein voor de daarstelling niet on-
gunstig en in dat opzigt te verkiezen boven den veen-
grond bij den Lijnden of het NieuYve Meer, Yvelke
plaatsen anders door de nabijheid van Amsterdam en
het minder lang uitdiepen der vaart zeer in aanmer-
king zouden komen.
Wat betreft de concessie voor het bouwen eener
tweede sluiswenschten zij daarvoor de bepaling te
stellen, dat de concessionarissengedurende vijf jaren
na het openstellen van de eerste sluis voor algemeen
gebruik, de voorkeur zouden hebben tot het bouwen
eener tYveede sluis op nader te bepalen plaats. Deze
wijziging werd ook door de aanvragers der concessie
goedgekeurd.
Omtrent de afmetingen der sluiskolken en van den
voorboezemwerden de volgende bepalingen gesteld
De sluis zal zijn twee enkele schutsluizenwaar-
van de eerste of die aan de Eingvaart zal zijn van
steen; en de tYveede ook in steen, als mogt blijken
uit de begrootingdat het verschil van hout en steen
niet van beduidenden iDvloed zal zijn op het eind-
cijfer. De wijdte in den dag zal zijn 4 el, met
schutkolken van 22 el, gemeten van punt tot punt
der deurenmet ruime voorhavenzoo als in het
situatieplan reeds is voorgestelden tusschenbassin
van minstens 50 el lengte en 20 el breedte, voor-
zien van vier aanlegplaatsen.
De brug in het Jaagpad zal zijn van hout en be-
weegbaar, met eene opening van 6 el.
Men achtte eene grootere breedte der sluis dan van
4 el onnoodig, wijl men bij een zomerpeil van 5 el
A. P. en de gedeellelijke diepte van de Hoofd
vaart van 6 el A. P. toch geen andere vaartuigen
dan van hoogstens 0.80 a 0.90 el diepgang zou kun
nen gebruiken. Dergelijke vaartuigen, 1015 ton
groot, zijn slechts van 2.50 tot 3.50 el breed, terwijl
de gestelde lengte der schutkolken op 22 el ook het
gebruik van lange, ijzeren, platboomde gchuiten zou
gedoogen. De sluis aan den Leijdschen Dam en de
kleine sluis te Spaardam zijn slechts 3.61 el breed.
Daar de diepte van de Hoofdvaart gedeeltelijk
slechts 6.00 el A. P. bedraagt, Yverd het brengen
van den Bennebroekertogt op eene grootere diepte,
van 6.50 el, onnoodig geaclit.
Omtrent het daar te stellen stoomYverktuig tot het
weder opvoeren van het schut- en lekwater, Yverd in
het rapport de volgende beschouwing gemaakt.
Een voornaam bezwaar tegen het maken van eene
sluis in den Eingdijk van eenen Polder, is stellig
gelegen in het onvermijdelijk binnenlaten van water
bij schutting.
Dit bezYvaar vermindert echter zeer bij eene zoo
groote oppervlakte als van 17,000 bunders. Men is
voorts door eene gissing naar het maximum van schut-
tingen en het berekenen van den cubieken inhoud
van de sluiskolken en het bassin tot een cijfer ge-
komen van. enhieke, ellen waterwaarvnn de "Pnldar
zouue moeten Yvorclen ontlast.
Deze outlasting zoudevolgens het eerste plan der
aanvragers, dagelijks geschieden, met berekening van
het aantal schuttingen door een teller. Wij hebben
hierin echter bezwaar gezien, en aannemende dat er
72 schuttingen per dag geschieden en het Yvaterbe-
zwaar door lekking der deuren, rekenende op 3000
cub. el in 24 uren, zoo zoude het stoomwerktuig
van 25 paardenkrachten achtereenvolgens Yverkende,
160 dagen 'sjaars noodig hebben en de overige 205
dagen stilstaan.
Aannemende verder dat er ^5 dagen in het jaar
om besloten water niet kan geschut wordenzoo
zouden toch de onkosten voor bemaling aan de con
cessionarissen pi. m.5500 's jaars kosten. Wanneer
wij daarentegen de belangen van den Polder raadple-
gen, die des zomers niet veel overlast van een weinig
schutwater hebben zal, doch veel meer zoude gebaat
worden door een achtereenvolgend gebruik van een
Yverktuig van 25 paardenkrachten op de laagste ge-
deelten van den Polder aangebragt, op tijden Yvanneer
bij veel vallende regens daartoe behoefte werd gevoeld,
zoo zijn wij op het denkbeeld gekomenom aan con
cessionarissen voor te stellen een zoodanig werktuig
te laten in gereedheid brengen, doch hetzelve, na
voldoend bevinding, onder beheer van het Polder
bestuur te laten verblijvenof welom ter voorko-
ming van alle verwikkelingen dienaangaandein plaats
van de daarstelling en bemaling van zoodanig werk
tuig, aan het Polderbestuur, in eens af, eene som
geld ten bedrage van pi. m. 40,000 uit te keeren.
In de overeenkomst werd alzoo daaromtrent de vol
gende bepaling opgenomen. Ter keuze van het Pol
derbestuur zal eene stoommachine met gebouwen
Yvorden gestichtuitoefenende 25 paardenkrachtnut-
tige werkingin beweging brengende eene centrifugale
pomp van de H.H. Gevijne C°. te Londen,
geheel afgescheiden bij de sluis gefundeerd, welke
in eigendom van het Polderbestuur zal overgaan zoo
dra de werking zal zijn geconstateerdof eene som
in geld gelijk aan deze stichtingskostenals zal blijken
uit over te leggen begrooting; hiermede zal in beide
gevallen de verpligting afgekocht worden van het op-
malen van het op den Polder komende schut- en
lekYvater.
Het rapport eindigde met eenige algemeene beschou-
wingen over de zaak zelve. Het verkrijgen eener ge-
meenschap te water met de omliggende plaatsen Yverd