198 -
Haarlemmermeer-Polder.
Haarlemmermeer.
mm
van groot belang geoordeeld, voornamelijk met het
oog op de vele woningen, die nog gebouwd zouden
moeten worden. De polder zou daardoor zonder uit-
gaven van eenig kapitaal na 90 jaar de sluis geheel
om niet in eigendom bekomen, en 10 jaren na de
openstelling het regt van naasting hebben. Tegen die
voordeelen stond echter over, dat wijl de landbouwers
tocli steeds paarden houden, en deze niet het geheele
jaar door voor het landwerk gebruikt kunnen wor
den, in vele gevallen aan de af en aanvoer van pro-
dueten per as de voorkeur zal worden gegeven boven
scheepsgelegenheiddat zij wier landen nabij de ring-
vaart gelegen zijn daarvan weinig gebruik zullen maken
en bij voorkeur aan de Ringvaart zullen laden en
lossen, en dat om het ondiep zijn der vaarten en
togten in den Polder alleen kleinere vaartuigen zullen
kunnen worden gebruikt. Het maken eener opening
in den omringdijk stelde volgens hunne overtuiging
den Polder aan geen gevaar bloot, terwijl het uit
handen geven van het beheer over de sluis geene
zwarigheid had, zoo aan het Polderbestuur het opper-
toezigt daarover verbleef en voor het nakomen der ver-
pligtingen de noodige bepalingen gesteld werden.
Door den heer Imans werd voorgesteld dit rap
port te doen drukken en aan de leden rond te dee-
len, ten einde te dezer zake later eene beslissing te
nemen welk voorstel met 9 tegen 4 stemmen werd
aangenomen. Tegen stemden de heeren d e C1 e r c q
van "Voorst, Lanser en Previnaire, terwijl
de heeren van de Poll, Hoeufft van Velsen
en van der Burch buiten stemming bleven.
Zoover was de zaak dus gevorderd en men kon
zicli reeds vleijen in het bezit eener sluis te zul
len lcomen, toen het plan afstuitte op de moeijelijk-
heid om het daarvoor gevorderde kapitaal bijeen te
brengen. Een half jaar later, in de vergadering van
14 October, deelde de Dijkgraaf mede, dat het plan
van de hh. W. P. H e s h u ij s e n en B. W. C r o k e r
tot het maken van een of meer sluizen aan den
Iiaarlemmermeerpolder door ongenoegzame deelneming
was vervallen, doch dat die heeren, blijkens eene
concept-circulaire, thans het voornemen hadden om
een overtoom van nieuwe en verbeterde vinding aan
dfift. Swamm daar te stellenonder geldeliike mede-
WeTKilig van eeuc uacuiue u^r ic ngvefl
Ook hiervan is, gelijk men weet, niets gekomen.
Het vertrek van den heer Croker naar het buiten-
land was daarvan voorzeker de oorzaak.
Na dien tijd is er bij het bestuur en bij de ver-
tegenwoordiging van den Polder, zoover wij weten,
geene sprake meer geweest van het maken eener schut-
sluis, hoewel uit het medegedeelde blijkt, dat de
meerderheid het eene zeer wenschelijke zaak voor den
Polder achtte. Het was echter natuurlijk, dat zoo-
lang als bij velen de vrees bestonddat de middelen
van bemaling onvoldoende waren, en ook herhaaldelijk
de lage landen overlast van water haddenaan
het daarstellen eener sehutsluis niet kon gedaeht
wordendan onder de voorwaarde dat het daardoor
in den Polder vloeijende water weder zou worden
uitgepompt. De kosten daarvan zouden echter, vol
gens berekening 5000 a 6000 'sjaars bedragen
en het is zeer goed te begrijpendat daardoor de
lasten van zulk eene sluis te hoog zullen loopen, om
als zuiver financieele onderneming winsten te kunnen
afwerpen.
Wanneer men nu echter nagaat, dat ruim al het
schut- en lekwater dat in eene maand tijds door eene
sluis als de voorgestelde in den Polder gebragt wordt,
door den van de stoomwerktuigen in 24 uren weder
kan worden geloosd, dan is het duidelijk dat die be-
zwarende bepaling bij het daarstellen van sluizen ook
niet noodzakelijk is. Als aan de stoomtuigen de thans
aangenomen verbeteringen zijn verrigt, zal die meer-
dere nrbeid van 1 dag per maand ook wel onder
ongunstige omstandigheden geen bezwaar opleveren
en mogt dit onverhoopt het geval wezendan zou
men, door het tijdelijk verbieden der doorvaart bij
hoogen waterstanddit gevaar geheel kunnen ont-
wijken. Het is toch natuurlijk, dat de kosten van
eene afzonderlijke uitmaling uit eene verhooging der
schutgelden zouden moeten gevonden worden en dus
door de Ingelandenin welker belang de sluis ver-
langd wordt, moeten worden betaald, terwijl die
arbeid door de bestaande stoomwerktuigen aanzienlijk
goedkooper kan worden verrigt.
Werd het echter wenschelijk geoordeeld eene zui-
vere afscheiding van kosten te houden, dan kon dit
geschieden door de sluis die meerdere arbeid der
stoomwerktuigen te doen vergoeden en dit door ver
hooging der schutgelden terug te vinden. Wij willen
niet beslissen of het verkiesselijk is, dat er sluizen
voor gemeenschappelijke kosten door het bestuur van
den Polder worden gebouwddan wel dat daartoe
aan bijzondere personen of aan eene vennootschap
concessie worde verleend. Yoor de eerste wijze van
uitvoering pleit echter veel, wijl het belang der In
gelanden daarbij meer op den voorgrond kan staan,
en het daarvoor gevorderde kapitaal op voordeeliger
voorwaarden zal kunnen worden genegotieerd.
Wat thans het belang van de sluis voor de Inge
landen betreft, maken wij gaarne de woorden van
den heer S(taring) tot de onze.
„Het is onbegrijpelijk dat niet, van het begin af
aan, die onmisbare sehutsluis in het plan van droog-
making opgenomen is. Elders in het Yaderland graaft
men kanalen van vele uren lengte, met eene me-
nigte van schutsluizen om toch maar genot van de
waterwegen te hebben en de verbazend groote voor
deelen te genieten, die scheepvaart boven transport per
as aanbrengt, en hier beperkt men de vaart tot den
Polder op zich zelvenzonder het voorname middel
dat die regt nuttig maakt aan te grijpenen dit
vooraltoen tijdens de eerste oprigting der gebou-
wen het regtstreeksch aanvoeren van de bouwstoffen
zoo hoogst wenschelijk voor de eigenaren der gron-
den ware geweest. Zoo roept het meer hoe langer
zoo meer om mesten teregtwant zonder dezen
zal hier de landbouw nimmer die voordeelen op
leveren, welke hij vermag te geven. De omringende
steden weten met hare meststoffen geen wegla-
ten de grachten er mede vervuilen of ze door de
nijvere Vlamingers weghalen, en men ziet niet in, dat
het gebrek aan eene sehutsluis de hoofdreden is van
die zonderlinge ongerijmdheid. Vroeg of laat zal
men er wel toe besluiten, maar jammer zeer jammer
intusschenl, dat er tot dien tijd toe zoovele duizenden
aan verlioogde transportkosten en verminderde op-
brengsten der voortbrengselen van den Polder verlo-
ren gaan."
Maar juist wijl die sluis niet in het plan der
droogmaking opgenomen is, zal men van het ver-
voer te water in den Polder nimmer die voordeelen
kunnen genieten, welke men er anders van had kun
nen hebben. De Polder is er niet op aangelegd om
een waterweg te hebben. Had men hierop het oog
j of "Ikander hebben
gelegd, zoodat de woningen aan beiden te gelijk
hadden kunnen liggen, terwijl er nu zelfs langs de
lengte-togten geen jaagpad bestaat; men zou de
bruggen zoo hoog boven den waterspiegel hebben
verheven, dat eene schuit met opperlast daaronder
had kunnen doorgaan; men zou enkele togten niet
op eene diepte hebben aangelegd, dat zij bij zo-
merpeil droog liggen.
Maar niettemin zijn de voordeelen nog groot ge-
noeg, om ieder Ingeland zeer naar het bezit eener
doorvaart te doen verlangen. De meeste woningen
zijn welligt reeds gebouwdde uitvoer van te veld
staand verkochte graangewassen heeft gelukkig na-
genoeg geheel opgehouden maar toch vermindert het
verkeer van den Polder met de omgeving niet.
Dit jaar b. v. werden toch meer dan 700 bunders met
vlas beteeld en alzoo wel ruim 4000 wagenvrachten
uit den Polder vervoerd. De groene Meekrap van
een 5Otal bunders, en ieder bunder levert wel 10 tot
15 wagenvrachtenwerd voor het grootse gedeelte
naar elders verzonden, en dit moet juist in een tijd
geschiedendat de wegen dikwerf onbruikbaar zijn.
En ook de granen, die juist in den wintertijd moe
ten worden vervoerd, zouden althans uit het midden
van den Polder voorzeker uitsluitend per scheepsge
legenheid worden verzonden. Yoor den aanvoer van
mest is de sluis eene levenskwestiewijl het vervoer
tot op eenigzins verren afstand van de Ringvaart
spoedig zoo bezwarend wordt, dat daaraan niet meer
te denken valt. De afvoer van de meststoffen uit
de steden is tegenwoordig een onderwerp van veel
belangstelling en onderzoek, en zonder twijfel zal men
spoedig tot eene goede oplossing van de moeijelijk-
heid komenom ze in eenen goed vervoerbaren toe-
stand te brengen. Doch dan zal ook in de behoefte
aan mest in de nabijheid der groote steden ruim-
schoots kunnen worden voorzien, zoo men ze slechts
te water vervoeren kan.
De voordeelendie eene doorvaart aan de Inge
landen van den Haarlemmermeer-Polder belooftzijn
dus groot, het verwezenlijken daarvan aan geene
groote bezwaren onderhevig; wij hopen dus dat velen
aan het adres hunne adhaesie zullen schenken en het
bestuur deze zaak in ernstige overweging zal willen
nemen.
Bij P. d e Boer te Haarlemmermeer ligt het vol-
gend Adres ter teekening
Aan
Heeren Dijkgraaf, Heemraden en
Hoofdingelanden van den
Haarlemmermeer-Polder.
Geven met verschuldigde achting te kennen de on-
dergeteekendengrondeigenaars en landbouwers in
gemelden polder
Dat bij de uitbreiding, die de landbouw in den
polder al meer en meer erlangt, en bij de belangrijke
toeneming van bevolking en vertier, die daarvan het
gevolg isde behoefte zich steeds dringender doet
gevoelen naar voldoende directe middelen van verkeer
te water, tusschen den polder en hetgeen daar bui
ten ligt
Dat immers de polder niet uit en door zich zelven
kan bestaanmaar leven en bloeijen moet door aan
voer van het hem ontbrekende van buiten en door
afvoer derproducten van zijnen landbouw naar buiten;
Dat thans alles wat wordt aangevoerden in de
eerste plaats bouwmaterialen en meststoffenbezwaard
wordt met de belangrijke kosten van overladen aan
den Ringdijkwaardoor deze onmisbare voorwerpen
van invoer en verbruik in den polder duurder kosten
dan eldersen dat eveneens de in den polder ge-
teelde vruchten die daar buiten worden verkoeht
minder voordeel afwerpen, omdat zij met groote kos
ten van vervoer zijn bezwaard
Dat aan dezen zoo bezwarer.den en voor den bloei
des polders zoo nadeeligen toestand een einde kan
worden gemaakt, door de daarstelling eener sehut
sluis die den Polder gemeenschap geeft met de
Ringvaart
Dat zij hopen dat dit voorstel in overweging zal
worden genomen.
De ondergeteekenden verzoeken derhalve Heeren
Dijkgraaf, Heemraden en Hoofdingelanden eerbie-
digdoch met aandrang, om zoo spoedig moge-
lijk immers hoe eerder zoo lieverin eene dringende
behoefte te voorziendoor de daarstelling eener sehut
sluis in den Ringdijkom de schependie de Ring-
vaart Devareu, toogang tot den Polder te kunnen geven.
't Welk doende enz.
Haarlemmermeer-Polder
den 19 September 1860.
In het medegedeelde omtrent het verhandelde in
de vergadering van Iloofd-Ingelanden van 7 Novem
ber komen twee onjuistheden voor:
1°. De ingeland A. 't Ho oft stemde eveneens ie-
gen het verleenen eener schadeloosstelling aan den
aannemer van D ij k.
2°. Omtrent het leggen eener brug bij Abenes over
de Hoofdvaart, is alleen in principe aangenomen dat
men deze zaak van wege den Polder zal ondersteunen.
HOLLANDSCHE MAATSCHAPPIJ van LANDBOUW.
Afdeeling Haarlemmermeer.
Vergadering van Donderdag 25 October 1860.
Tegenwoordig 30 Leden.
Voor de opening der vergadering geeft de voorzit-
ter te kennen, dat bij hem is ontvangen een schrij-
ven van den heer Mr. M. S. P. Pabst, waarbij
wordt kennis gegeven, dat Burgemeester en Wethou-
ders hebben beslotenzoolang de school in het ont-
worpen dorp aan de Vennepertogt niet door den aan
nemer is opgeleverddat gebouw tot geen ander doel
af te staan, en tevens de wensch wordt geuit, dat
in het vervolg over geene lokalen, bij de gemeente in
eigendom of in huur, worde beschiktzonder overleg
met de bevoegde autoriteit. Nadat deze missieve
door den heer Pabst nog nader was toegelichtver-
klaren alle aanwezige leden er genoegen mede te ne
men, dat men vergadere in eene kamer .van het huis
van L. J a c o b itapperwonende in het ontworpen
dorp aan de Vennepertogt.
De vergadering alsnu door den voorzitter Mr. J.
P. Amersfoordt geopend zijndeworden de notu-
len van den 13 September gelezen en goedgekeurd.
Voorts worden ter visie van de leden gelegd de
navolgende ingekomen stukken
a. Verslag der toegekende prijzen op de algemeene
Tentoonstelling te Goudaen eene naamlijst vap
de inzenders.
