B
- 56 -
Haarlemmermeer.
Landbouw.
DE LANDBOUW in VLAANDEREN.
A'
staa
e
E
woi
WO<
ijze
tui{
loc
jar
00
pe
W<
bt
sc
V(
II
CI
VI
p
VI
d
punt der memorie, die wij hier niet alien kunnen
aanvoerenmaar die ook niet opgemerkt zullen ge-
bleven zijn. Wij hopen dat dit streven zich op
krachtige en vruchtbare wijze in den polder gedurende
dit jaar moge openbaren. Vele eerste en groote
moeijelijkheden vverden reeds overwonnen, belangrijke
verbeteringen zijn tot stand gebragt, en bij den
wensch naar onderzoek en de geest van openbaarheid
die zich vertoontmogen wij de toekomst met ver-
trouwen te gemoet gaan.
WAAEHEMINGEir
van 9 Febr. 's av. 8 ure tot 16 Febr. 's voorm. 8 ure.
Meer gerallen
dau verdampt
3.9
2.8
2.4
0.88
cn
Gevallen
J
regen.
eer
Leeghcater.
11.6
voc
Cruquius
11.6
sot
Lijnden
9.1
vai
Kruisdorp
CO
|H
05
Verdamping.
7.7
8.8
6.7
8.30
De getallen zijn Nederl. strepen en onderdeelen.
De 8 bunders 26 roeden Bouwland, zijnde l/3 van
kavel n°. 1, sectie 00, afdeeling Burgerveen, gele-
gen aan den Bennebroekerweg en Bingdijknabij
Aalsmeer, welke den 15 Februarij 1861, ton over-
staan van den notaris J. H. L i c h t e n b e 11 Jr. ge-
veild zijn, werden voor de som van 7444.40 ver-
kocht. Dit land bragt alzoo ruim/ 900.de
bunder op.
De collecte ten behoeve van de noodlijdenden door
den watersnood heeft opgebragt 845.
Op het adres aan Z. Exc. den minister van finan-
cien (zie ons n°. van 18 Januarij jl.) is ontvangen
het volgende antwoord
's Geaveniiage, den 2 Februarij 1861.
De Ministergelet op een adres van J. van der
Poel c. s., wonende in de gemeente Haarlemmer
meer, daarbij verzoekende dat de heffiing van be-
stelloon voor de bezorging der brieven enz.binnen
den omtrek der genoemde gemeente worde afgesehaft
Heeft goedgevonden en verstaan.
Bij afschrift dezer, aan de adressanten te kennen
te geven, dat de betaling van bestelloon, ingevolge
de voorlaatste alinea van art. 22 der wet van den
12 April 1850 Staatsblad n°. 15) algemeene toe-
passingin alle de plattelandsgemeenten heeft, waarvan de
plaatselijke omstandigheden met die in de gemeente
Haarlemmermeer gelijk staan. Van dezen regel kan
ten hunnen behoeve niet worden afgewekenen
hoewel het gedane verzoekzoo als het ligt, mits-
dien voor geene inwilliging vatbaar is, wordt echter
aan de adressanten opgemerkt, dat het een ieder
vrijstaat om de brieven enz. van de naastbijgelegen
postinrigting te doen afhalen, in welk geval, vol-
gens de daaromtrent bestaande voorschriftengeen
bestelloon verschuldigd is.
Accordeert met voorn. Kegister
De Secretaris-Generaal
van Hoijtema.
Wij komen later op deze zaak terug.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
van 12 Februarij tot en met 19 Februarij 1861.
GEBOREN: Anna Christina, dochter van C. Rietveld en P.
Keyzer. Johanna, dochter van J. Lakeman en A. van Es.
Dirk, zoon van A. Schaap en M. Schaap. Arida, dochter
van M. Offerman en J. Koorneef. Anthonia, dochter van
J. Ackermans en H. Speelmans. Anna Maria, dochter van
P. van "VVaveren en C. M. Reyziger. Cornelia, dochter van
G. de Vries en K. van Rooijen. Maria, dochter van J. Schoorl
en C. Zweers. Adriaan Marinus, zoon van P. Knaap en
M. B. van Dongen. Arie, zoon van P. de Vos en A. van
Dijk. Clara, dochter van D. Geerckink en A. van Schep-
pingen. Hugo, zoon van C. Peters en M. Versloot.
Hendrik en Simon, zoons van J. Y. Ran en G. Kuiper.
Johannes, zoon van J. Trouwen en A. Handgraaf.
OVERLEDENJohs. Pieters Visser, oud 41 jaren, onge-
huwd_. Maria, ond 6 jaren, dochter van A. van den Enden
en S. M. Clement. Jannigje, oud 5 jaren, dochter van C.
de Ruiter en M. Versloot. Maria Magdalena, ond 8 jaren,
dochter van J. II, Rorij en J. van der Linden. Gerrit, oud
4 jaren, zoon van W. Schouten en J. Rogge. Jan, oud 2
jarenzoon van Aartje de Rade. Hendricusond 2 jaren
zoon van A. Verduin en G. van Ewijlc. Wulmet, oud 3
maanden, dochter van C. Kooy en A. Zuidland.
LEVENLOOS AANGEGEVENkind van C. Noteboom en
M. Zivemstra. Kind van C. de Waart en J. Aam. Kind
van M. Arts en M. Konings.
ONDERTROUWDgeene.
GEHUWD: H. Hofmans met J, de Vos.
Vervolg
Tot het voltooijen van deze schets van den Vlaam
schen landbouw moeten wij nog het een en ander
zeggen van de voornaamste gewassen, die zij ver-
bouwen.
West-Vlaanderen wordt door eene reeks van heu
velen, die van het zuidwesten naar het noord-oosten
looptin twee deelen geseheidenwelke tevens de
grens vormt tusschen de wateren der zee, en van die der
Leije; boven Gent wordt deze heuvelkling lager en loopt
langs de streek der polders, terwijl de Schelde daar
door naar het oosten wordt gedrongenvoor zij bij
hare wijde uitmonding in zee den westelijken loop
herneemt. De grond die deze scheidslijn uitmaakt
laat zich niet gemakkelijk in kultuur brengendaar
de ondergrond met groote keijen vermengd isop
de eene plaats harde oerbanken en op de andere weder
vaste kleilagen gevonden wordendie het wegzakken
van het regenwater beletten en het indringen der wor-
tels verhindert. Nog niet lang geleden was dit gedeelte
van het land weinig bewoond, met een schraal struik
gewas bezet, terwijl het overige moerassige heide'
vlakten vormde, waar zich hier en daar een bosch
van slecht opgegroeide beuken en eiken vertoonde,
Hier en daar vindt men lage streken van eenen half
in water drijvenden zandgrond; de grond is met mossen
biezen en lage varens begroeid, en de enkele struiken ver
kwijnen onder de mossen en vleehten, die ze als met een
aschkorst bedekken. Het geheele landschap heeft
een doodsch en onvruchtbaar voorkomen. Deze
ondankbare grond heeft men door den dennenboom
tot waarde weten te brengen. Als de ondergrond on-
doorlatend ismoet deze met de spade losgebroken
worden, waarna men de dennen zaait, of wel de grond
met eenjarige dennen bepoot, tegen dertig tot vijf en
dertig duizend per bunder. Na 7 of 8 jaren wordt
voor de eerste maal gedund, men graaft de slooten
op en dekt de afgevallen naalden met den grondde
opbrengst van het uitgednnde hout, waarvan men de
100 bos tegen 4 a 5 verkoopt, vergoedt gewoonlijk
de kosten dezer bewerking. Van nu af aan wordt
gewoonlijk elke twee jaar op nieuw gedund, tot dat
de boomen eenen ouderdom van 20 jaar hebben. Men
vindt er dan goede hopstangenop dertigjarigen leeftijd
is het hout geschikt voor timmerhout op het platte
landis het bosch veertig jaren ouden was de grond
goed of werd deze bij den aanvang diep omgezet, dan
kunnen er nog 1000 tot 1200 dennen zijn blijven
staan die ten minste 2,het stuk geldenzoodat
zulk een bosch dan 2000 tot 2400 het bunder
waard kan zijn. Als men daarbij de waarde van al
het vorig hout berekentkan de jaarlijksche zuivere
opbrengst 50 a 75 bedragen; maar dit is ook
wel het meeste, want gewoonlijk is de slechte onder
grond oorzaak dat na 20 of 25 jaar de dennen niet
meer goed voortgroeijen. Maar gemiddeld kan men
toch op de helft van genoemde som rekenen; men
neemt althans gewoonlijk aandat men wijs handelt
om grond, die geen 25 pacht kan opbrengentot
dennenbosch aan te leggen.
De arbeiddien de bewerking van het bosch en van
het gevelde hout oplevert, roept er enkele huisgezinnen
beendie deze verlaten streek komen bevollren. Voor
een lagen prijs krijgen zij gewoonlijk een hoekje grond
in erfpacht, dat zij dan ontginnen. Gedurende den
oogsttijd gaat de man naar andere strekendikwerf tot
in Frankrijk toe, en brengt na zuren arbeid een/ 25
bespaard geld mede naar huisen zoo wordt hij in staat
gesteld een eigen woning op te slaan. Thans moeten
zij vee hebbeneerst is het eene geit en eenige ko-
nijnenlater een kalf, dat met het gras uit het bosch
gevoed wordt; als zij eindelijk eene koe kunnen hou-
dendan is het gezin gered. Men heeft melk voor
dagelijksch gebruikde boter wordt tot geld gemaakt
en de mest dient voor de ontginning. Met zuinigheid
en vlijt wordt de daglooner langzamerhand een kleine
pachtboer. Naarmate de bevolking toeneemt wordt de
boschgrond tot bouwland ontgonnennieuwe woningen
worden gebouwd en de ouden vergroot. Na een halve
eeuw is de streek ten laatste in kultuur gebragt, ten
gevolge van eenen aanhoudenden arbeidmaar ook
alleen de kleine eigenaar was daartoe in staat, want
had al het verrigte werk als dagloon moeten betaald
worden zoo had de geheele ontginning niet dan met
groot verlies kunnen geschieden.
Bogge en aardappelen zijn bijna de eenigste ge
wassen die in den aanvang verbouwd worden. Voor
tarwe is de grond te ligt en heeft men te weinig
mest. Deze graansoort wordt meer langs de kust
en ook in Henegouwen verbouwd. In de polders is
bovendien vooral de garst te huisde grondstof vor 'rifeeft n
de nationale drank, het bier, en men verkrijgt daarv; :felijkscl
hier liooger opbrengsten dan in eenig ander land; h, Irderinq
gemiddelde schat men op 37 mud, en op de bes S&t he
gronden geeft de wintergarst 50 tot 60 mud. Dcnnjs ger
aardappel is het voorname voedingsmiddel voor den,n den I
Vlaminger; een tiende tot een achtste van den gromft boekw
wordt er mede bebouwd; sints de aardappelziekte Hndbouw
de opbrengst zeer ongelijk en wisselt van 100 Wvdaarte
260 mud per bunder. De boekweit wordt ook i de
.vooral op de ligte zandgronden verbouwden zijgn ten c
kan beter dan de rogge met weinig mest toe; dqeds gum
gewone opbrengst bedraagt echter niet meer dan 21,k in° Ja
a 22 mud. Sints de aardappelziekte zaait mtUgfen zijr
dikwerf boekweit tusschen dit gewas in het voorjaar£n Heer
nadat de aardappelen zijn aangehoogd; als dan irWm te z
Julij het aardappelloof afsterft begint de boekweit zich J)at het
te ontwikkelen belet het opkomen van het onkruidjrheid v
en geeft als tweede gewas nog eene vrij goede opbrengst,denen h
In de zandstreek wordt, gelijk reeds gemeld werd,.stemd,
35 tot 40 pCt. van het bouwland met groenvoeder-e Nederl
gewassen beteeldvoegt men daar nu nog 15 tot 201tti<>- en
pCt. vast weiland bij, dat geweid of gehooid wordt,n,°en h
dan ziet men daaruit dat meer dan de helft van he'jj juist
land met gewassen bebouwd worden, die vleesch emftappij
mest geven. Het vochtig klimaat is hier voor hetgderland
weiland zeer gunstig, maar de grond is het niet.elidmar
Indien het weiland op ligten zandgrond niet jaarlijk.jhe rela
en goed bemest wordt brengt het weinig op en komtano-eknoc
de heide weder spoedig te voorschijn. In plants daai rgkt nie
van verbouwt men dan ook liever roode klaver me. ^ze mo<
raijgras en inkarnaatklaver. Weiland vindt men slecht- -.Dat lie'
digt nabij de woningen, onder boomgaarden en lang' Wtte
beken en rivieren. De weilanden die langs de groot' ~§rslag ii
rivieren liggen en die elken winter onder water komen aderzoek
zijn uitmuntend; zij worden gewoonlijk tweemaal gehooidM(r heet
en nageweid. Die, welke telkens door het vette slibra°all -
van de Schelde en van de Leije gemest wordenbren--Drden
gen jaarlijks/ 150 tot/ 200 per bunder op en de koop-ne als zi
waarde van den grond bedraagt /4a 5000. In de,ge resu]
omstreken van Veurne en Ostende en over het alge- &Eedene
meen op de aangeslibde gronden bedraagt het weiland.;ch tot 1
meer dan de helft, zoodat met de voedergewassen op^oopt nie
het bouwland medegerekend, hier twee derden van den|entie mo
grond voor onderhoud van het vee dienen. geene rai,
Na de gewassendie middelijk of onmiddelijk voor^aken
de voeding van den mensch dienenkomen de han-Besluit',
delsgewassen. De voornaamste van deze is het vlas.aan°-eva'n<
Weleer was het vlas de hoofdbron der welvaart van|ijke inse^
deze streken, toen de landbouwer tevens wever w,isVoort°-eze
en de geheele bereiding van het linnen op het platteJe begro<
land geschiedde. Sints echter het spinnen en wevende Tweet
fabriekmatig geschiedt en het spinnewiel en het weef-andermaa
getouw hebben afgedaan, geschiedt het grootste deel HetWel
van den arbeid in de steden en vooral ook in het
buitenland. Het rootenbraken en hekelen van het
vlas geeft echter nog veel arbeid, en een gedeelte wordt
ook nog op het land geweven. De uitvoer van linnen
is zeer verminderdmaar sints Frankrijk en Engeland
de puike kwaliteiten van vlasdat in de Leije geroot
wordt, komen opkoopen en de spinnerijen van Gent
veel naar buitenlands afzettenheeft de teelt van het
vlas zich weder veel uitgebreid en wordt er niet veel
minder dan vroeger verbouwd. De vlasteelt vereischt
Devt
16 Febru
Den 2
wuvgw iHuuunu. lic vitisieeiu vereiscm 7
aanzienlijke uitschotten voor mestvoor handenarbeid vergaderi
en voor het zaaizaaddat men van Eiga laat komen.
Al deze uitgaven bedragen bij goede kultuur wel
250 tot 350 per bunder, en nog is de oogst niet
altijd zeker; bij groote vochtigheid loopt het gewas
gevaar om te rotten, en bij sterke droogte is de op
brengst veel minder en de kwaliteit slecht. In gun-
stige jaren wordt rondom Kortrijk het groene vlas
voor 600 tot 800 het bunder verkocht. In Oost-
Ylaanderen verkrijgt men echter zelden meer dan/500.
Wordt vervolgd.)
Gaarne voldoen wij aan het verzoek, om door het
opnemen van onderstaand Adres daaraan meerdere
bekendheid te geven. Wij achten het een zeer goed
denkbeeld van de Overijssehche Maaischappij van Land
bouw om bij den Minister aan te dringen tot het
verleenen van middelen voor het voortzetten van den
arbeid, aan den heer J. Wttewaall opgedragen,
welke voor den landbouw van zoo groot belang is,
en wij hopen zeerdat ook de andere maatschappijen
en vereenigingen ter bevordering van den landbouw
dit goede voorbeeld zullen volgen wij twijfelen niet
of er zullen dan wel termen gevonden worden om in
gevolge den algemeen uitgedrukten wensch van den
Nederlandschen landbouw op dit verzoek gunstig te
beschikken.
schappij
en werd
de heerei
van Hi
hebbende
dat hij i
wenschte
steld Jhi
meente 1
C. H. S
binnenla:
schappij
trouwen,
school i
houden i
ning en
bestuurd
school u
zekeren.
Door
van de
den wij
De 1
met vee
der Hoi
