WEEEBLAD
van
1861.
Vrijdag, 30 Augustus.
A A N LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
I
Hoofdredacteur: C. E. DE CLERCQ.
HYPOTHEEKBANKEN.
s.
HA4BLEMMEBMBER.
Abonnementen
worden aangenomen bij dc Boekhandelaars
C. M. VAN GOGH. Leidschestraat, te Amsterdam.
J. J. VAN BREDERODE,Ilaarlem
bij den Ileer BRIEVENGAARDER te Ilaarlemmermeer
en verder bij alle soliede
BOEKIIANDELAREN en POSTDIRECTEUREN
in het Rijk.
De Prijs is f 6,in het Jaar. E!ke 3 Maanden wordt over f 1,50 beschikt. Advertextien van 15 regels 50 Cts.elke regel meer 10 Cts.
behalve 35 Cents Zegelregt bij elke plaatsing. Alle Toezendingen moeten franco geschieden aan den Hoofdredacteur, te Amsterdam.
Mr. J. T. BuusDe Egpolheelebankhaar wezen
en hare waarde.
G. G. Snellen De Eypoiheekbank en de Land-
louween boekje voor ieder die gebouwde of
ongebouwde eigendommen bezit of ze wcnsclit
te verkriggen.
IVij wenschen de aandacht te vestigen op de beide
bovenstaande werkjeswaarvan het laatste dezer da-
gen en het andere eenige maanden geleden bet liclit
zag. Beide hebben ten doel om op bevattelijke wijze
mede te deelen wat eene hypothcekbank is, hoe zij
vverkt en welke voordeelen zij aanbiedt boven de
gewone wijze van hypotheken te sluiten. Be heer
Snellen beeft daarbij in het bijzonder de landbou-
wers op het oog en hij maakt dan ook tevens van
deze gelegenheid gebruik om over verschillende land-
bouwonderwerpen, als het pachten of eigenaar zijn,
het winstgevende van den landbouw, het landbouw-
onderwijs, enz. menige juiste opmerking mede te
deelen. In het werkje van Mr. J. T. B u ij s wordt
het onderwerp vollediger behandeld en meer weten-
schappelijk, ofschoon voor ieder, die slechts gezond
verstand heeft, bevattelijk genoeg. De inrigting eener
hypothcekbank is dan ook vrij eenvoudig en het is
niet noodig om in finantiele zaken te huis te zijn,
om te begrijpen op welke wijze zij werkt. Men weet
dat onlangs bier in bet land twee liypotheekbanken
zijn opgerigt, beide te Amsterdam gevestigdde Ne-
derlandsche Uypotheekbank en de Nationale Ilypo-
theekbank. Het doel en de inrigting van beiden zijn
nagenoeg gelijk; het voornaamste verschil is, dat de
laatste alleen in Nederland binnen Europa, dus ook
niet in de kolonien hypotheken sluitterwijl de
Nederlandsche Hypotheekbank ook in het buitenland
geld leent. Geld op hypotheek op te nemen of te
geven komt bijna ieder in zijn leven wel eens te pas
en het is dus van veel belangdat men de inrigting
dezer banken leert kennen. Wij widen trachten daar-
van een zoo duidelijk mogelijk denkbeeld te geven,
doch daar wij dit zoo bekuopt mogelijk wenschen te
doenzoo bevelen wij het kennis nemen van beide
genoemde opstellen zeer aante meer daar onze wijze
van voorstelling niet in ieder opzigt met die van
deze beide schrijvers overeen stemt.
Om te weten hoe de hypotheekbank werkt, is het
noodig om eerst na te gaan op welke wijze gewoon-
lijk hypotheken worden gesloten. Hypotheek geven
is een onroerend eigendom tot onderpand stellen voor
het nakomen cener verbindtenis. De meest algemeene
verbindteniswa'arbij dit geschiedt, is het leenen van
geld tegen betaling van interest. Hijdie aan iemand
geld leent, en daarvoor hypotheek neemt op lande-
rijen of gebouwen die aan zijnen schuldenaar toebe-
hoorenbeeft bet regt omals de schuldenaar niet
aan zijne verpligting van interestbetnling of teruggave
van het geleende kapitaal voldoet, deze eigendommen
in het openbnar te doen verkoopen en uit de op-
breDgst bet aan hem verschuldigde te voldoen. On-
roerende goederen met hypotheek bezwaard kunnen
door den eigenaar wel worden verkocbtmaar de
daarop gevestigde hypotheek vervalt daardoor niet,
maar blijft van kracht. Een kooper van onroerend
goed behoort alzoo te kunnen onderzoeken of dat
goed al dan niet met hypotheek is bezwaard, wijl
hij anders groote schade zou kunnen lijdenindien de
verkooper hem verzwegen haddat er eene hypotheek
op het eigendom rustte. Hiertoe dient de inschrijving
der hypotheek in de openbare registers van hypothe
ken. Geen hypotheek is wettig, dan die bij eene
notariele acte is verleend en in deze registers is in-
geschrevenevenzoo kan de doorhaling der hypothe-
caire inschrijving slechts ten gevolge eener authentieke
aete or regterlijk vonnis geschieden. Ieder alzoo, die
een eigendom kooptof die geld op hypotheek wil
leenenkan onderzoeken of zoodanig eigendom al
dan niet met hypotheek is bezwaard. Het hypotheek-
stelsel in Nederland is zeer goed ingerigt en laat ten
opzigte der zekerheid voor kooper of geldschieter
weinig of niet te wenschen over. Jammer echter,
dat men daaruit eene inrigting tot belasting heeft
gemaakt door de regten die betaald moeten worden
voor het registreren der acte van hypotheekhet
nemen der inschrijving, de verklaringen der bypo-
theekbewaardersenz. Dat de kosten voor het liou-
den dezer registers door de belanghebbenden betaald
worden is niet meer dan billijkdoch hiervoor zou
eene kleine vergoeding bij de inschrijving genoegzaam
zijn. Het is voorzeker een goede waarborg, dat de acte
van hypotheek door eenen notaris moet worden op-
gemaakt, doch daar de wet bun toestaat nog al
ruim te rekenenzoo worden hierdoor de kosten
nog al veel verhoogd. Bij kleine sommen van p. m.
1000 hedragen deze kosten gezamenlijk ruim 4 pet.,
bij grootere sommen van omstreeks 10,000 2 /2 a
3 pet. en zoo afdalend. Dikwijls zullen deze kosten
nog veel hooger zijn, als notarissen of makelaars,
zoogenaamd voor het hezorgen van het geldnog
eenige percenten in rekeniug brengen. Het nadeel
van deze kosten is vooral, dat het daardoor onmo-
gelijk wordt, of althans overdreven kostbaar, om
voor korten tijd hypotheek te sluiten. Iemand b. v.
is in oogenblikkelijke geldverlegenheid, doeh heeft dit
geld sleehts een half jaar noodig, gaarne zou hij daar
voor 5 pet. en hypothecairen waarborg willen geven
zoo dit laatste hem niet voor dien korten tijd 10 pet.
van het opgenomen geld kostte, zoodat hij te zamen
15 pet. interest zou hebben te betalen. Voor hoe
langer tijd men leent, des te minder drukken na-
tuurlijk deze eerste kosten. Gemiddeld echter duren de
hypotheken niet langer dan vier of vijf jaar, zoo
dat men kan aannemendat door de kosten van de
vestiging der hypotheek de interest van het op hy
potheek geleende geld met 1 pet. wordt verhoogd.
Ilieruit blijkt echter, dat, zoo lang deze kosten
zoo hoog zijn, door het leenen voor eenen langen
termijn de interest lager wordt; leent men b. v. voor
twintig jaar, dan wordt de rente door die kosten
slechts met een kwart pet. verhoogd.
De interest, die in het algemeen voor leening op
hypotheek betaald wordt, is niet hoog te noemen.
Vier tot vier en een half pet. op landerijen vijf pet.
op gebouwen is, tijden van geldschaarschte uitge-
nomen, zoo wat de gewone maatstaf.
Daar men, als men bij het leenen met voorzig-
tigheid te werk gaat, volledige zekerheid voor de
terugbetaling van het kapitaal heeftzoo behoort de
interest ook eigenlijk niet meer te bedragen dan die
van soliede effekten; ja, werd alleen de zekerheid
van het onderpand in aanmerking genomen, dan zou
de interest van gelden op hypotheek zelfs lager kunnen
zijnmaar de effekten hebben weder het groote voordeel
dat zij ieder oogenblik te gelde kunnen gemaakt
wordenlietgeen met hypothecate schuldvorderingen
het geval niet is. De overdragt is wel mogelijk,
maar gaat altijd met kosten en oponthoud gepaard.
Daar er echter altijd kapitalisten zijn die niet gaarne
bun geheele vermogen in staatspapieren steken en dit
alzoo nan den invloed der politieke gebeuvtenissen
bloot stellen, en daar het landhezit slechts eene
zeer geringe rente, gemiddeld zeker minder dan vier
pet., afwerpt, zoo is het niet te verwonderendat er
altijd nog veel aanbod tot het plaatsen van geld op
hypotheek bestaat. Vooral is dit voorzeker in de
kleinere steden en op het platteland het gevalwaar
men niet zoo onder den invloed en in de onmid-
dellijke nabijheid van den fondsenhandel leeft, en
meer in de gelegenheid is door bekendheid met per-
sonen en gronden met volkomen zekerheidgeld op
hypotheek te plaatsen. Het zijn voornamelijk de
notarissendie liierbij de tusschenpersoon tusschen
den geldschieter en den geldaanvrager vormen, en
zij zijn daartoe voorzeker ook goed in de gelegen
heid jammer alleendat zij niet altijd volkomen nls
onpartijdigen kunnen te werk gaanmaar somwijlen
het belang, dat zij bij het vestigen en vernieuwen
van hypotheken en hij het veilen van vast goed
hebben, wel invloed op liunne kandelingen zal uit-
oefenen.
De wijze van terugbetaling van het kapitaal is
gewoonlijk zeer versckillend. Meestal is het de geld
schieter, die de voorwaarden stelt, waaraan de geld-
nemer zick moet onderwerpenal zijn het ook niet
diewelke hem het best passen. De geldschieters
hebben dikwerf twee geheel verschillende oogmer-
ken bij de hepaling van de wijze van aflossing.
Groote kapitalistendie slechts eene zekere plaat
sing voor lmn geld verlangen en eene matige rente
wenschen te ontvangenterwijl zij zehlen of nooit
om het kapitaal verlegen zullen zijn, beschouwen de
aflossing als een nadeel. Zij maken daarom dikwerf
de hepaling, dat de geldnemer het geld minstens voor
een zeker aantal jaren zonder regt van aflossing zijnev-
zijds zal moeten tor leen nemenen dat de aflossing
niet in gedeeltenmaar slechts op eenmnal aan het
einde van den termijn zal mogen geschieden.
Kleinere kapitalisten daarentegendie dikwerf in
de gelegenheid kunnen komen om hun kapitaal noodig
te hebben, maken daarentegen de hepaling, dat de
geldnemer het kapitaal zal moeten teruggevenna
daartoe drie of zes maanden te voren te zijn aange-
maand. Deze hepaling is zoo bezwarend voor den
geldnemer, dat men zieh verwonderen moet dat hij
op die voorwaarden eene hypotheek durft sluiten,
wijl hij daardoor bijna aan den willekeur van den
geldschieter is overgeleverden in tijden van handels-
krisis of andere algemeene rampen de grootste ver-
liezen lijden kan. Daar uiettemin een groot aantal
hypotheken op deze voorwaarde gesloten wordt, zoo
blijkt hieruit, althans men moet dit veronderstellen
dat de geldschieters over het algemeen vrij genadig
regt oefenen en zelden ten nadeele van hunnen schul
denaar van deze hepaling gebruik maken. Toch blijft
het eene zeer verderfelijke gewoonte; dikwerf toch kan
de geldschieter gedwongen zijn van zijn regt gebruik
te maken, en dan moet de geldnemer gewoonlijk op
steeds nadeeliger voorwaarden de hypotheek vernieu
wen; voorts wordt door het algemeene dezer gewoonte
