ABfllfHWMo
Er wordt gevraagd:
fjlgljl EENE BOUW-HOEVE,
Marktberigten.
^ugczottbeu.
DE EERSTE STOOMPLOEG
Openbare Verkoopuvg
Eene aanzienlijke Partij AFBRAAK
Openbare Verkoopuvg
Volgens aankondiging zal in de maand Junij 18G3
ie Hamburg eene Internationale Tentoonstelling gehou
den worden van voortbrengselen en werktuigen van
den landbouw, inzonderheid van fokdieren van allerlei
veesoortenonder medewerking van de Algemeene
Duitsche landbouw -Maatschappij. Aanbiedingen tot
inzending worden uiterlijk tot 1 Maart 1863 aange-
nomenwaartoe men zich tot den secretaris Dr Ger
hard Hackmann te Hamburg zal moeten wenden.
Het programma zal met 1 December a. s. te ver-
krijgen zijn.
Maandag 20 October. Paardenmarkt te Woerden.
Woensdag 22 Koemarkt te Woerden.
29 Najaars-Koemarkt te Mon-
nickendam.
in Rcdcrlaml.
Haaklemmeemeee15 October 1862.
Het eerste denkbeeld om met stoom te ploegen
ontving ik op de stoomboot naar de tentoonstelling
te Zaandamin 1859 van een reiziger van Kan-
somes Sims. Wei had ik vroeger allerlei be-
schouwingen gelezen over het mogelijke der zaak
maar nimmer nog was mij de zaak voorgedragen als
gereed voor de praktijk, klaar om te worden ver-
koclit. Dit was thans het geval; ik ontving een ca-
talogus met prenfjeswaarin John Fowler, Ste
phenson, Clayton Shuttle worth, en Kan-
somes Sims, de beroemdste en meest geachte
vverktuigmakers van Engeland zich bereid verklaar-
den stoomtuigen te maken die het land beter, die-
per, spoediger en netter zouden ploegen, dan met
paarden mogelijk was.
Het ging mij als de meeste boerendie van iets
nieuws hoorenik geloofde het niet.
Ik besloot echter te onderzoeken.
In 1860 reisde ik naar Engeland, om den stoom-
ploeg te zien. Ik zag dien onder dak staan bij
Clayton Shuttle worth, Kansomes Sims
en bij P r i n s Albert, maar het was mij niet mo
gelijk dien te zien werken.
In 1861 woonde ik de tentoonstelling bij te Leeds
en zag daar, dat het stoomploegen met de werktuigen
van John Fowler goed gelukte. Ik zagherzag
en zag nog eens alle de stelsels te Leeds vertegen-
woordigden sprak daarover met alle deskundigen
die ik de eer had te ontmoeten. Ik begon te denken,
dat het stoomploegen in Haarlemmermeer moeijelijk
maar mogelijk zoude zijn.
In 1862 zag ik op de tentoonstelling te Battersea
weder verschillende stoomploegen en woonde weder
de beproevingen bij te Farninghamik werd onder-
rigt in de verbeteringen die de verschillende werktuigen
hadden ondergaanen kreeg nu bepaald zinom dat
van Fowler te beproeven.
Een bediende van Fowler (Mr. Craig), was in
October 1861 bij mij geweest en had mij verzekerd
dat ploegen bij mij mogelijk was, mits ik al mijn land
(ook het verhuurde) daarvoor konde inrigten.
De gelegenheid deed zich daartoe voor doordien
ik in den nazomer van 1862 met den huurder eene
schikking trof, waardoor de huur werd geeindigd en
het land ler mijner beschikking kwam.
Een planvroeger door Fowler (of zijn bediende
Craig) gemaaktom het stoomwerktuig in eene
pont te bewegenwas opgegeven als minder doel-
matig.
Gaarne hadde ik de zaak aangevangen gezien door
een onzer landgenooten van hoogen adelof door
eenig zedelijk ligchaammaar sedert de pogingen
tot stoomploegen van de Koninklijke maatschappij
moesten beschouwd worden als ten eenenmale mis-
lukt, en ik niemand anders zag voorgaan, besloot
ik de stelregels te volgen van Wilhelm Tell, bij
Schiller
„Ein Jeder zahlt nur sicher auf sicfa. selbst,
„Der Starke ist am mUch tigs ten allein."
Ik reisde naar Engeland verbleef acht dagen te
Leeds met mijn werkvolkoefende hen en mij-zelven
aldaar in de behandeling; bestelde den ploeg, en
op heden 15 October werkte dit stoomtuig voor het
eerst in Haarlemmermeer, afdeeling Kijk, sectie BB,
n°. 2. Welligt zal het eenigen mijner landgenooten
genoegen doen te vernemen, hoe deze zaak zich in
de bijzonderheden heeft toegedragen; en ik geef
daarom een kort dagboek van het door mij hierom-
trent verrigte.
16 Augustus. Naar Rotterdam met van Asscn-
delft, mijn machinist, Hendrik Kotkamp,een
ploegeren Willem Wtermark, smidsgezel en
stoker.
18 Augustus te Leeds. Aldaar naar Garford, op de
hoeve van den beer Nicolson, alwaar het stoom-
ploegtuig werkte.
Assendelft op het stoomwerktuig, Kotkamp
op den ploegWtermark op het anker.
Zij ploegden spoedig redelijk goedde machinist
had de meeste moeite om het werktuig te begrijpen
en ergerde zich het meest,dat hij geen Engelsch verstond.
19 Aug. Weder naar Garford. Thans werkte de
Cultivator; die het land wel oprijt maar niet wendt.
Toen werd geploegd met onze Hohenheimsche paar-
denploegdien ik had medegebragtom onzen ploeg
daar te laten zien, ten einde men zoude weten welke
onze behoeften waren.
In het steenachtige land (krijtformatie) wilde deze
ploeg niet diep genoeg indringen; het schietijzer be-
viel anders goed. Men zag uit dit ploegen dat de
schaar der ploegen van Fowler grooter moest wor
den, het wendbord korter, om spoediger het land
te wenden en stoppelen en vuilnis beter kwijt te
raken.
Toen leerden de mannen het anker op en af de
wielen te zettenvervolgens leerden zij met het stoom
tuig zelve voort te rijdenvoor en achteruitdoor
hagen en kromten. Eindelijk leerden zij het staal-
touw van de ploeg te nemen en er weder op te zetten.
Ik gaf order om mij den stoomploeg te zenden.
20 Augustus. Het ankerwinden werd herhaald, de
ploeg werd klaargemaakt voor de reismijne drie
manschappen bestuurden te zamen het werktuig op
de terugreis van Garford naar Leeds, berg op berg
af, door straten en stegen, 3 uren ver.
21 Augustus. Het volk geoefend in het splitten
van staaltouwhet aanmaken der hakenzij zagen
verder al de deelen der ploeg vervaardigeu en in
elkander zetten.
Wij zagen verder de fabriek van locomotieven van
Kitson Hewitson en de grofsmederij van
Taylor, waar gegoten ijzer tot geslagen ijzer wordt
omgesmeed.
22 Augustus. Scheepsgelegenheid gezocht te Hull,
en gevonden bij V e 11 m a n C°.die ook voor
verzekering zal zorgenen alles zal verzenden aan
het adres van Gemmening Penning, te Am
sterdam.
Het volk leerde heden het wiel stellen onder de
ploegwaardoor het staaltouw loopt.
23 Augustus. Yoldaan over hun gedrag, deed ik
hen elk een wit liunen buis aanpassengeschikt voor
machinisten, en gaf hun zulks ten geschenke als
herinnering.
Wij vertrokken weder naar het vaderland en namen
nog 17 Engelsche (Lincolnshire) ooijen mede, die ik
te Garfordbij Nicolson had gekoeht.
2 October. Een telegram van Yeltman C°.in
Hull meldt dat de stoomploeg is ingescheept. Ik zend
een schipper naar Amsterdam om Gemmening en
Penning berigt te geven daarvan, en hen in staat
te stellen inklaring te doen en paspoort te bezorgen.
Deze komt terug met het berigt, dat de eenige kraan,
die Amsterdam bezit, stuk is, en de ketel enz., niet
zullen kunnen worden uitgeladen.
3 October. Berigt dat de bok der marine te Am
sterdam tot dit doel zal worden aangevraagd.
4 October. De stoomboot Alert is aan; 16 man
zijn noodig om den ketel en vijf zware kisten op te
windende Engelsche ploeger, die mede gekomen is,
berigt dat zulks in zijne fabriek te Leeds met beter
werktuigen alles te zamen door vier man in eens
geschiedt. Yerwondering in mijn brein over de ach-
terlijkheid van den Amsterdamschen handel, die niet
eens kranen bezit.
5 October. De schuit waarop de ploeg is geladen
ligt aan den mosselstijger; zij durft om de zware bo-
venlast niet buiten om varenen zij kan niet binnen
door om de hoogte der ketel en kisten.
6 October. Ketel en kisten gesloopt, de Brouwers-
gracht doorgevareuwaar geen enkele brug even lioog
is als die daarneven. Treurigheid in mijn geest over
het onbruikbare der vaart door Amsterdam.
7 October. Schuit aan de Badhoeve voor den wal
des avonds den geheelen stoomploeg op den wal; de
kisten stukgeslagen en uitgepakt, den ketel met dom-
mekrachten van de schuit geheven.
8 October. Ketel op wielen gezet en in het wa-
genhuis gereden.
9/10 October ploegen stellen.
11 October drijfwielen aan het stoomwerktuig ge
maakt. Het stoomwerktuig ten 8 ure 's avoids klaar
om er mede te rijden; bij de proeve zakt het door
den Vcldvveg drie voet diep in den grond; er worden
ankers uitgebragt, het windt zich zelven weder op,
en staat 's nachts ten half twaalf ure weder op de
eereplaats voor de Badlioeve.
12 October. Zondag, niet gewerkt.
13 October. Ploegen nader gesteld en alles gein-
ventariseerd.
Er is nu gekomen: een stoomwerktuig, 14 paar-
denkrachten
een gewone ploeg;
een ondergrondsploeg
Eenige waarlooze stukken voor het geval van breken.
14 October. Alles gebragt naar Bouwland BBII
het veld verkend; anker en werktuig gesteld; pomp
beproefd, en alles geregeld.
15 October. De vier eerste voren door mijne eigen
handen geploegddaar Kotkamp (de ploeger te
Leeds geoefend) ziek te bed ligt.
Alstoen aan Christiaan van Aalst (een
ploegknecht) het stuurrad overgegeven.
De ploeg werkte heden naar genoegen eerst vloot
12 Ned. duim diep, later 35 Ned. duim diep, in
zwaren kleigrond; niettegenstaande onze ongeoefend-
heid werd heden ongeveer drie bunders geploegd,
en alles klaar gezet om morgen voorttegaan.
Misschien verwacht iemand nu een fraaije opgaaf
van kolenverbruikolie, smeer, werkloon, enz.
Ik verklaar openhartig dat ik tijd noch lust heb
zulks heden avond nog te berekenen.
Wie de zaak nu in Nederland bestuderen wil, ik
geef vrijheid zulks op de Badhoeve te doenmits
betalende een gulden ten behoeve der ziekenbus van
mijn werkvolk.
Zij hebben het wel verdiendwant zij hebben hard
moeten werkenveel moeten voorbereidendat Hel
met vermeld is, en wie de zaak van het stoomploe
gen geen gulden waard is, moge wegblijven.
Het beeft reeds gisteren moeite gekost nieuwsgie-
ligen weg te houden; het nemen van proeven in het
bijzijn van vreemden is altijd moeijelijken de zaak
hoewel als gelukt te beschouwen, blijft nog altijd
beproeving.
Mr. J. P. Amersfookdt.
in de Haarlemmermeer, van 40 of 60 Bunders GOED
LAND, en wel voor 6 of 12 Jaren TE HUREN
voor een goeden Gelderschen Landbouwer. Adres
met franco Brieven, aan het Weekblad van Haarlem
mermeer, Nieuwendijk H. 37, te Amsterdam.
te HAARLEMMERMEERop Sectie J JN°. 5
aan de Hoofdvaart bij het Kruisvan
bestaande in: Balken, KibbenBindten, Spanten,
Platen, Weeg-, Vloer- en ZolderdeelenDeuren,
RamenKozijns en eenige Metselmaterialen.
Deze Yerkooping zal door den Notaris VAN
DER MOER worden gehouden op Woensdag den 2Zsten
October 1862 des voormiddags ten 9 ure, teg en
gereede betaling. Op de Plaats der Verkoo-
ping ligt daags te voren alles voor een ieder te zien.
van een aanzienlijk getal PAARDENKOEIJEN
YAARZEN, KALVEREN, SCHAPEN en VARKENS,
te Haarlemmermeer,
aan het Kruis, op het Marktplein, op Vrijdag den
listen October 1862, 's voormiddags ten 10 ure.
Deze Yerkooping wordt gehouden door den te
Haarlemmermeer standplaats hebbenden Notaris J. L.
YAN DER MOER, tegen hontante betaling.
Amsterdam, 13 October. Boter. Friesche 52 a 55;
Kuinder f 50 a 53Kamper 52 a 54 Deventer 43 a 47
Zwolsche/49 a 53.
15 October. Granen en Zaden. Tarwe als voren; 131 ffi
witbonte Poolscke 350. Rogge prijshoudend124 ffi
Pruissische /232; 120 ffi Petersburger/218; 117 ©Archangel
206 van boord; 120 ffi Taganrog f 213; 118 ffi mindere
dito 203. Op levering per 2100 kilo iets tragcr.
Boekwcit weinig geveild en ook even weinig begeerdverkocht
nieuwe grove Inl. Veen per 2100 kilo/ 180 zeilcndc. Kool-
