222
Haarlemmermeer.
Landbouw.
Sngcsmtbcn.
uitgediepte geileelte afgelafenen met de bloot ko-
mende gronden de kade verzwaard. Naauwelijks is
men binnen dit vak aan het graven in den harde-
ren onderbodem, of een nieuvv vak wordt wederom
vooruit aangelegden spoedig wederom een ander,
en zoo komt men van vak tot vakuren ver van den
walimmer voorwaarts. Achteruit is men al gravende
spoedig onder de oppervlakte van den modderigen wa-
terspiegel gedaald en is gaandeweg eene diepe groef
gedolven die tevens tot gemeenscbap met de immer
vooruitgaande voorwerkers dient. Waar ter weder-
zijde van verre alles effen en kalm schijnt en niets
bespeurd wordt dan de hoofden der eerste ploegen,
als eenden op bet water, vindt men van nabij eens-
klaps het gejoel en gewemel van bonderden menschen,
die bespat en beslijkt, spitten, laden, kruijen en
zwoegen, en dooreen kruissen als een hoop mieren.
Verwonderd aanschouwt gij eene vaart, diep onder
de oppervlakte liggende, met keeten, op oude bo-
dems drijvende, want vaste grond is er nog niet,
vol vlotten en schuitende benoodigdheden voor het
polderjongensleven dragendeen al de bedrijvigheid
eener markt.
Met zulke scharen goed toegerusle en zich goed
voedende werklieden kon de onderneming van de
droogmaking onbeschroomd worden begonnen.
{Uit Jhr. Mr. Gevers van Endegeest, De Droog
making van het Ilaarlemmerrneer
Bij don Burgerlijken Stand zijn. aangegeven
van 25 November tot 2 December 1862.
GEBOREMGeertruida, dochter van D. Zvvietering en M.
Braak.Maartjedochter van C. van Ophem en D. Siroet.
Agatha Wilhelmina, dochter van P. Bijkhof en P. de Jong.
Anniaje Hendrina, dochter van Z. Bestman en E. Prins.
Aagje, dochter van J. Bensen cn T. IJff. Cornclis Arie,
zoon van W. Schaap cn J. Bouman, Jannigje, dochter van
C. de Ruiter en M. Versloot. Paulija, zoon van K.Versteeg
en M. van Anrooij.
OVERLEDEN: Jan Sempoud 42 jaren, gehuwd gewcest
met A. Redegeld. Jansje, ond 2 jaren 2 maanden dochter
van G. de Vries en T. Hofman. Neeltje Breugom, oud 45
jaren, gehuwd geweest met C. Bob Johannes, oud 14 dagen,
zoon van J. Strik en J. Raaphorst.
ONDERTROUWD: A. Koelewijn met J. Maarssen. J.
Bonman met E. F. van der Heijden. D. de Koter met G.
Verkuijl.
GEHUWD: A. Bestman met J. Bnkkems.
VETMESTEN.
Om met voordeel te mesten is natuurlijk het snel-
mesteu eene hoofdvoorvvaarde. Hoe sterker men daar
om voedert, zonder overvoedering, des te beter. Daar
de Engelsehen, gelijk bekend, die kunst goed ver-
staanis het wel van belang eens te wetenwat
bun de ervaring daaromtrent heeft geleerd.
De heer Hope van Fenton Barns is gewoon
zijne ossen te geven 3d, Ned. ponden knollen 3 /2
Ned. ponden lijnkoeken, 3/2 Ned. ponden tarwestroo
en even zooveel gesneden haverstroo. leder os neemt
daarbij wekelijks 6'/g Ned. ponden in gewigt toe.
Een ander beroemde vetmester geeft sints jaren
het volgend rantsoen aan zijne mestossen. Knollen
45 Ned. ponden, booneumeel 2% Ned. ponden, lijn-
zaadmeel I'/3 Ned. ponden, gesneden stroo 5 /2 Ned.
ponden.
Op de boerderij van den graaf van Leicester krijgt
ieder mestos 50 Ned. ponden knollen, 2% Ned.
ponden lijnkoeken, 1 '/2 Ned. ponden booneumeel,
4 /2 Ned. ponden gesneden stroo en 2 Ned. ponden
gesneden hooi; tegen bet einde van den mesttijd geeft
men nog een half tot een Ned. pond lijnkoeken meer.
Uit verschillende opgaven uit Norfolk vond men
het volgende gemiddelde 70 Ned. ponden knollen,
3'/2 Ned. ponden lijnkoeken, 2/t Ned. ponden boonen-
meel en 5/2 Ned. ponden stroo en booihaksel, en
in Schotland tot zelfs 110 Ned. ponden knollen,
1% Ned ponden lijnkoeken, 2'/t Ned. ponden boo-
nenmeel en 5 /2 Ned. ponden stroo en hooihaksel.
Men ziet uit die opgaven dat men bet voeder daar
bij niet spa art.
In den laatsten tijd beelt men echter in Engeland
nog eene andere wijze van voedering bij bet vetmesten
in praktijk gebragt, namelijk om de dieren te laten
eten, zooveel ah ze lusten en ioat zij I as ten. Men
gaat daarbij op deze wijs te werk. Men stalt bet
vee bij acht stuks in een genoegzaam ruim voederhok
waarin men ze geheel los rond laat loopen. Daarin
worden vijf voederbakken van genoegzame grootte
oedergczet. De eerste, welke de grootste is, beyat
gesneden hooi en stroo met kaf dooreengemengd
de tweede gesneden wortelgewassende derde lijn-of
raapkoeken in stukjes gebroken of wel spoeling, de
vierde gebroken graan of zemelen, de vijfde schoon
water. Al de bakken moeten zoo groot zijn, dat ze
half gevuld genoegzamen voorraad voor 24 uur be-
vatten. En nu kan de Engelsche veehouder, daar de
ter vetmesting opgestalde dieren naar willekeur aan
ieder bak kunnen etenmet vol regt tot ze zeggen
vreet wat gij wilt, zooveel gij wilt en wanneer gij
wiltbeweeg u verder vrijik laat u geheel aan
uw eigen over, alleen zal ik daarvoor zorgen dat geen
uwer bakken ooit ledig is!
Men rekent daarbij op het instinkt der dieren, en
gelooft dat zij daardoor geleid juist van alles zooveel
zullen eten als voor hunne goede voeding noodig is
en dat zij het best zullen wetenhoeveel pond hooi
en hoeveel pond knollen en hoeveel lijnkoek zij daar
voor moeten nemen, veel beter dan wij dit, zelfs met
behulp van de scheikunde en de ondervinding doen
kunnen door met de weegschaal van elk voedsel de
juiste hoeveelheid af te wegen, die wij noodig achten.
Het klinkt vreemd; men zou denken dat het dier
even als een gulzigaard misschien zich geheel zou
voeden met hetgeen het't lekkerst vond en welligt zoo
veel daarvan zou eten, dat bet ziek werdmaar bet
schijnt werkelijk wie zou het gelooven dat de
dieren verstandiger zijn dan vele menschen en zeer
spoedig weten wat hen voor hunne gezondheid het
beste past. De ondervinding schijnt te leeren dat
al mogen zij welligt de eerste dagen eens wat te
veel van de koeken of het graan eten, zij spoedig
beraerken dat die leefregel niet goed is en langzamer-
hand weder meer hooi en stroo of wortelgewassen
gaan eten.
Alleen zou er misschien kalis zijn dat zij op den
duur liever hooi vraten dan stroo; maar wijl dit met
de wensclien van den bouwboer niet overeen kon ko-
men omdat hij gewoonlijk het hooi niet in overvloed
heeften zijn stroo graag vervoederd zietzoo is het
daarom dat meii het vee hierin de keus niet laat en
het hooi en het stroo snijdt en met het kaf dat men
heeft ondereen mengt.
Nu zou het toch wel eens de moeite waard zijn
om te weten wat onze Hollandsche ossen of koeijen
van zulk eene behandeling zeggen zoudenen of zij
misschien ook zouden topnen dat het beter uitkomt
om hen hun eigen zin te laten, dan met onze gebrek-
kige kennis juist te willen bepalen wat goed voor hen
is, te meer daar de stomme dieren niet in staat zijn
om te zeggen hoe het hun bevalt en zij ons welligt
zoo graag zouden willen beduiden, dat zij liever van
dit wat meer of van dat wat minder kregen.
Het is gemakkelijk genoeg om het eens te beproe-
venen wie het doet, moet eens vertellenhoe het
is afgeloopen en of het hem bevallen is.
Aan een berigt van de heeren Makelaars W. C.
Voute ontleenen wij het volgende over den handel
in meekrap van het laatste gewas
De gewone klagten over den slechten tocstand van het ge
was le veldebleven ook diimaal niet uit en namen zelfs toe,
naarmate ook de producenten tot de overtuiging kwamcndat
het nieuwe gewas alleen lot lage prijzen koopers zoude kun
nen vinden. Het zeer gunstige weder in de laatste zomermaan-
den heeft evenwel eon hoven verwachting gunstigen invloed op
den groei en de ontwikkeling der plant gehaden enkele
streken uilgezonderd overtreft het gewas van dit jaar zoowel
in kwaliteit als opbrengst dat der vorige jaren. Bij het ont-
breken van statistieke opgaven, is het eene onmogelijkheid om
een juist cijfer van den oogst op te gevendoch bij raming
die wij zoo naauwkeurig mogelijk stellen, meenen wij met
grond het cijfer van het 1882er gewas op 10,000 a 12,000
vaten to kunnen aannemcn.
In de laatste dagen van de maand Augustus werden de eer
ste parlijtjes Racijn aan de markt gebragt en tot 16£ ver-
handeld. In October werd eene parlij van 40/m. K".in den
Wilhelminapolder gegroeidmet 16 J hetaalildeze hoogere
prijs vindt evenwel zijne verklaring in de bijzonder zuivere be-
werking waardoor het product uit dien polder altijd uitmunt.
De kooplust bleef echter geringmet moeite hield de prijs
van f 16| zich een korten tijd staande, doch viel spoedig op
/16, en thans wordt zelfs tot 15f en 15| aangeboden.
De aanvoeren van Racijn waren echter veel kleiner dan in vo
rige jareneen gevolg van den stand der prijzendaar de
producenten meest de voorkeur daaraan gevenhunne Racijn
tot poeder te laten starnpen.
De eerste monsters Gestampte werden in September ver-
toond en sedert hebben de aanvoeren steeds in omvang toege-
nomen. De kwaliteit is over het algemeen krachtig en de ver-
houding van heldef en blank goed is in dit gewas ook grooter
dan in vorige jaargangen. De keus wordt daardoor gemakkelijk
gemaakt, en is deze omstandigheid vooral in dit jaar niet zon
der belangomdat het artikel thans ook andere koopers moet
vinden dan consumenten die slechts op het gehalte en min
der op het uiterlijk zien.
De eerst besteedde prijzen van 22£ voor goede Onberoof-
deveel te hoog in verhouding tot de omstandighedenwaren
spoedig niet meer te maken en bij het vermeerderen van de
aanvoeren, kon men woldra gemakkelijk f i lager koopen.
Eenige vraag voor speculatiedie zich daarop vertoondewas
echter met toereikend om bet aangevoerde telkens op te rui-
men en had alleen ten gevolge, dat eene verdere daling voor
een korten tijd werd tegengehouden. Die vraag, hoe klein
ook, heeft in de laatste weken nog afgenomen, een natuurlijk
gevolg is daarvan dat men thans gemakkelijker en op nieuw
ager teregt kan komen. En dit is ook de gezonde toestand
van het artikel, de prijzen moeten eerst zulk een standpunt
bereikt hebben, dat zij bij de hoogst ongunstige vooruitzigten
een vol vertrouwen kunnen inboezemenen op dat standpunt
zijn zij thans nog niet geheel.
Binnen kort of lang zullen zij evenwel daarop komenwer-
kehjke vraag voor behoefte, die alleen eene daling zou kunnen
voorkomenis niet te verwachtenwant het fabiiekaat (Garan-
cinc) is in eene even gcdrukte stemming, zoodat de meeste
fabrieken zoo als bierboven reeds is aangemerkt, geheel stil-
staan. Het artikel moet dus andere koopers vindendie door
lage prijzen aangetrokken het voor speculatie geschikt achten.
Slechts zelden was de toekomst van Meekrap zoo onzeker als
thanswant wie kan den duur bepalen van den tijd dat de
katoennijverheid ten gevolge van den Amerikaanschen oorlog
zoo gedrukt zal blijven En toch is eerst dan eene gunstige
reactie te verwachten, wanneer die nijverheid weder gehce!
onbelemmerd zich op nieuw kan ontwikkelen. Zoodra dit het
geval wordtgaat Meekrap eene zeer schoone toekomst te ge-
moeten mogen wij het artikel daarom met groote geruslheid
als speculatief aanbeveleowanneer de prijzen in overeenstem-
ming zullen zijn met de omstandigheden die het thans geheel
beheerschen.
De voorraad van oud goed is niet noeraenswaardig alleen
van de beide laatste gewassen (1860er en 4861 er) bevindt zich
nog hot een en ander in lianden van producentendie vroo-
geie geiegenheden tot verkoop ongebruikt lieten voorbijgaan cn
die thans gaarne dien ouden voorraad zouden opruimen. Voor
oud goed bestaat echter in het geheel geen vraag, oindat dit
uit den aard der zaak veel minder voor speculatie geschikt is.
De Meekrapkultuur in de Noord-Hollandsche polders gaat
jaarlijks vooruit. Ook in dit jaar is de oogst daar grooter dan
in het vorige. Het produkt gedecHelijk als Racijn aan de markt
gebragt werd tot 15£ 5 16 verhandeld maar ook daar
wordt het grootste gedeelte van den oogst tot poeder verwerkt.
In den polder Eijerland op het eiland Texel, welke
ongeveer 1400 bunders bouwland bevatwaarvan de
helft van vrij geringe hoedanigbeid is en die uitslui-
tend door pachters bebouwd wordtzijn in de laatste
tien jaren de navolgende werktuigen ingevoerd
7 tweepaards dorschwerktuigen van
Barrett a/ 575 per stuk,
2 driepaards idem,,650
3 tweepaards Amerikaansche hekel-
dorschwerktuigen400
2 handdorsckwerktuigen.
3 stroosnijders van Richmond
en Chandler,,150
5 kleinere stroosnijders50 a 65
1 groot zaaiwerktuig vanHornsbij.
2 groote grnanmaaiwerktuigen van
Burgess K e ij650
Verslag 1 Ide Congres.)
Uit onze groenende en bloeijende akkersin onze
vvelige landdouwenontwikkelt zich eene vruchtbare
geest; een frissche levensademdie over het geheele
land zal waaijen, reeds het volksleven doordringt,
een geest, dien de tijd hijgende inroept, en welke
meer en meer de algemeene denkwijze zal helpen lou-
teren om haar tot eene ware zedelijke en verstandelijke
kracht te helpen verheffen.
(Sloet, Qpeningsrede v. h. 17de Congres.)
BOTER-VERZENDING naar ENGELAND.
De klagten over de vervalsching der Hollandsche
boter zijn onlangs geevenaard door die over de Frie-
sche. Wat daartegen te doen? Bij den handel is
geen troost te vindende pogingen der Roll. Maatsch.
van Landbouw zijn (blijkens het verslag te 's Hage)
mislukt.
Op het Landhuishoudkundig Congres te Middel-
burg heb ik het middel aangegeven, dat elk boter-
boer zelf zijne klanten in Londen zoude zoekeneven
als hij die te Amsterdam, te 's Hage of te Rotter
dam vindt. (Zie Yerslag biz. 61.)
Daar ik het aldaar gesprokene zelf wilde beproe-
ven, heb ik mijne eigen boter onlangs ten geschenke
gezonden aan H. M. Koningin Victoria; het ge-
gevolg is geweest, dat ik van den Master of the Hou
sehold (Majordome) een beleefden brief heb ontvan-
genbetuigende tevredenheid over de boteren te
gelijker tijd aanvrage van een ander namens eenige
huisgezinnenbekoorende tot de hofhouding, om hun
boter te willen leveren.
Ik heb mij dus overtuigd dat deze zaak zeer uit-
voerlijk is, en durf elken boterboer, die niet tevre-
den is over de Leidsche of Delftsche markt, aanra-
denzijne klanten in Engeland te zoeken. Welligt
zal hij of zijn zoon dan Engelseh moeten leeren, doch
