A©¥EIEfEITIlEIo
- ISO
Landbouw.
Openbare Herbesteding,
geweest, en het eigen of plaatselijk belang heeft
buiten staatszorg of staatshulp om magtige korporatien
doen ontstaandie zeer zegenrijk op de welvaart van
het land hebben gewerkt.
De inrigting van onzen waterstaat wordt dan ook
met regt als eene der besten geroemd, en men heeft
hier getoond hoezeei* de staatsvoorzorg kan worden
ontbeerd, waar de volksgeest krachtig is en men
door aaneensluiting en zelfbeheer voor eigen belangen
krachtig weet te handelen.
Intusschen heeft de laatste tijd hierin wel eenige
verandering gebragt. Vroeger bezaten de waterschap-
pen groote voorreglen en regtsmagt, en konden daar-
door krachtig handelend optreden; doch in overeen-
komst met de latere staatsregeling heeft die magt
vele beperkingen moeten ondergaan. Doch daardoor
is ook welligt de zelfwerkzaamheid van die besturen
minder krachtig geworden en is het keurslijf van
wettelijke en administratieve bepalingenwaarin zij
meer en meer beklemd raken, zeker niet zeer be-
vorderlijk voor het ontwikkelen van zelfstandigheid en
eigen vverkzaamheid tot het verbeteren der bestaande
toestandendoor het ontwerpcn en uitvoeren van
belangrijke werken. Ook bij de belanghebbenden
zelven ontbreekt het daartoe veelal aan genoegzame
aaneensluiting en het krachtig optreden en werkzaam
zijn voor de algemeene belangen, en berusten zij veelal
liever in den van ouds bestaanden toestand. Het is
dus de vraag, of tegenwoordig in ons land ook eene
dergelijke aandrang van staatswege niet somwijlen
zeer nuttig zou kunnen werkenzonder dat die in
eene staatsvoogdijschap zou behoeven te ontaarden.
De tusschenpersonen b.estaan daarvoor in het korps
van den waterstaat; indien het aan hen algemeen
of aan sommigen in het bijzonder werd opgedragen
een open oog te hebben voor de landbouwbelangen
die met den waterstaat van hun distrikt in verband
staan, en zij werden aangemoedigd daartoe krachtig
werkzaam te zijn door het wijzen op mogelijke ver-
beteringen en het ontwerpen van plannen daartoe,
zonder te wachten tot dat de veelal sluimerende be-
langstelling was opgewekt van hen, die daarvan de
last ondervinden of het voordeel zouden genieten
dan zou dit welligt op krachtige wijze een verbeterden
toestand van onzen waterstaat en ons polderwezen
kunnen bevorderen, waaraan, bij de ontwikkeling
van den landbouw, in vele streken van ons land
zeer groote en dringende behoefte bestaat.
VOORUITGANG in DEN BEEMSTER
{uit de Mededeelingen van den Heer J. Boumanin
het Tijdschrift van Nijverheid.)
In den Beemster, welke 6000 bunders groot is,
waarvan slechts 150 bunders bouwland zijntelde
men in Junij 1862 het navolgende rundvee: 49 stie-
ren, 132 ossen, 6503 koeijeu, 886 hokkelingen en
922 graskalverente zamen 8492 stuksgelijkstaande
met 1 Yt. stuks groot vee per bunder. Bovendien
waren er aanwezig 23478 schapen en 12236 lam-
meren, alzoo te zamen 35714 dat is nagenoeg 6
stuks op het bunder. Er zal waarschijnlijk wel geen
streek in Nederland zijn, ja welligt ook daarbuiten
nietwaar op een gelijke uitg^strektheid grond zulk
een rijkeu veestapel gevonden wordt. Neemt men
daarbij de hooge boter- en kaasprijzen der laatste
jaren in aanmerkingen de vermeerderde opbrengst
der schapen door het kruisenvroeger met Leicester-
later vooral met Lincolnrammendan is het niet te
verwonderen dat aldaar de pachtprijs thans vrij ge-
regeld 70 lot 80 per bunder bedraagten die
bij openbare verhuringen soms tot ver over de/ 100
wordt opgedreven.
Dat het houden van zulk een aantal vee ook eene
meer zorgvuldige behandeling van het land vereischt,
spreekt van zelf. De bemesting wordt dan ook meer
en meer verbetcrd; de gier, die vroeger algemeen
verloren ging, wordt thans bij velen met zorg ver-
zameld en over het land verspreideene menigte
gierputten zijn aangelegd, waaronder eenige gemet-
selde waaruit de gier gepompt of geschept wordt
en vervolgens met gierkarren over het veld gebragt.
Men maakt ook veel gebruik van baggeraardedie
met koemest vermengd en aan de vorst blootgesteld,
in het voorjaar over het land wordt uitgespreid.
Unjer of paardenstaartweleer de schrik der weilan-
den, is sedert het gebruik van den wentel of weide-
sleep (hort) en begieren, voor een groot gedeelte
verdreven en genoegzaam onschadelijk gemaakt.
Men erkent ook meer en meer het nut van eenen
lagen waterstanden dien ten gevolge is het zomer-
peil 15 Ned. duimen verlaagdterwijl aan het uit-
baggeren en diep houden der slooteu veel meer zorg
wordt besteed. Van de 49 molens met schepraderen
die daar thans derde-halve eeuw bestaan hebben, zijn
nu reeds 48 met vijzels voorzien, waardoor de be-
maling aanzienlijk verbeterd is.
Ook de wegen zijn veel beter dan weleer, hoewel
het wel verwondering moet baren dat men in zulk
een rijken polder daarmede zoo lang heeft kunnen
talmen.
Daarin heeft de Haarlemmermeerpolder een schoon
en navolgenswaardig voorbeeld aan alle oude en toe-
komstige polders gegeven. Geene kosten zijn zeker
zoo wel besteednoch kunnen zulk een invloed op
den vooruitgang eener streek hebbendan die aan
de verbetering der wegen en de middelen van ver-
keer besteed.
Maar de Haarlemmermeerpolder moge daarvan ook
het ware gebruik leerenopdat da wegen niet alleen
dienen tot vermeerderden uitvoer van landbouwvoort-
brengselenmaar ook en vooral tot het invoeren van
meststoffenen men alzoo door het toenemend ver-
bouw van ruim geldgevende gewassen den grond niet
uitputle, maar integendeel zijne vruchtbaarheid steeds
doe toenemen.
Uit Hamburg schrijft men ons, dd. 20 Julij
Het vee, dat door de Nederlandsche Vereeniging
was ingezonden, en dat per stoomboot over zee van
Rotterdam hierheen was vervoerdkwam in goede
orde aan. Daaraan zijn de volgende prijzen ten
deel ge vail en een Noord-Hollandsche stier, eersten
prijs van 100 thaler, der kategorie Hollandsch ras;
een Groninger stier, eersten prijs van 75 thaler, der
kategorie niet genoemde rassenNoo.rd-Ilollandsche
vaarzen, derden prijs van 20 thaler, der kategorie
Hollandsch rasGroninger en Drentbsche koeijen
twee prijzen, elk van 25 thaler, der kategorie on-
genoemde rassen.
Het Eriesche vee dat onder de kategorie Marsch
(laaglands) rassen was opgegevenachtte de Commis-
sie van beoordeeling daaronder niet te behooren en
werd dit daardoor van de mededinging uitgesloten.
Eenige Oost-Eriesche veehandelaars hadden nog al wat
Hollandsch en Groningsch vee tentoongesteld en gin-
gen wel met ruim veel prijzen strijken.
Zeker is het, dat liet Hollandsche vee hier beter
nog dan in Rijssel te voorschijn kwam, en door me-
nigeen als uitstekend bewonderd werd. Na de En-
gelsche stieren en koeijendie op voortreffelijke wijze
vertegenwoordigd warenmogten voorzeker de Hol
landsche koeijen, en vooral die welke door de Ne
derlandsche Vereeniging waren ingezonden, zeer in
aanmerking komen. Het doel om meerdere bekend-
heid aan het Hollandsche vee te geven, is dan ook
voorzeker bereikt geworden hoewel het moet worden
erkenddat de heeren veehandelaars zeer goed op de
hoogte zijn om te w'eten welk vee zij uit Holland
moeten aanvoeren en naar welke plaatseu het gezon-
den moet worden.
Vooral Silezie schijnt veel Hollandsch vee te trek-
ken. De helft van het vee der Vereeniging is tegen
behoorlijke prijzen verkocht geworden; dragtige vaar
zen en melkgevende koeijen zouden hier zeer goed
zijn te plaatsen geweest. Eenige daarvoor het meest
geschikte runderen worden nog van hier naar Enge-
land gezonden.
Over het algemeen is de tentoonstelling uitne-
mend geslaagd en er was veel schoons en voortref-
felijks te zien. Het weder was niet zeer gunstig
het regende alle dagen en de laatsten zelfs den ge-
heelen dag door terwijl het daarbij zeer guur was,
hetgeen voor het vee ook niet zeer gewenscht was
de toevloed van belangstellenden was buitengewoon
groot.
Aan Hollandsche produktendoor tusschenkomst
der Vereeniging ingezonden werden nog de volgende
prijzen toegekend de groote bronzen medaille aan
Hollandsche kaas van W. Wernink, te Gouda; de
kleine bronzen medaille aan kaas van de firma Tue-
nenbroek, te Amsterdam, en eene eervolle ver-
melding aan de teenen en hoepels der Maatschappij
van Landaanwinningte Dordrecht."
In het Tijdschrift van Nijverheid deelt de heer
Bouman mededat men in den Beemster in de
maand October van voorleden jaar en later een nieuw
ongemak onder de schapen heeft opgemerktwaar
van de gevolgen meestal doodelijk waren. Inzonder-
heid kwam deze raadselachtige ziekte bij jarige scha
pen of zoogenoemde jonge overhouders voor. Onge-
merkt beginnen zij daarbij langzamerhand te verma-
geren, vergezeld van aanhoudende dunnen afgang,
hetwelk vervolgens in volslagen uittering en met den
dood eindigt. In 't begin zag men deze ongesteld-
heid aan voor't ongansdochbij het openenbleek
dit het geval niet te zijnde lever van natuurlijke
grootte en kleurgaf geen het minste spoor van gal-
ligheid noch waterzucht. Het vleesch was geheel
verdwenen, slechts zag men nog hier en daar een
enkel klompje vet. Dit ongemak spaarde evenmin
de beste, meest veredelde schapen, als anderen van
minder kwaliteit. Er waren aldaar veehoudersdie
van tien tot veertig a vijftig stuks aan deze ziekte
verloren.
Staan wij met ons slagtvee verre ten achteren bij
de Engelschenmet ons melkvee overtreffen wij ze
zonder twijfel, en had men te Londen eene reeks
uitmuntende Hollandsche of Friesche en Groninger
melkkoeijen, met hare prachtige melkspiegels en 25
kan daags gevendetentoongesteldhoogstwaarschijn-
lijk zou dit een gunstigen invloed hebben gehad op
onzen handel in melkveemisschien ook in fokstie-
ren. De heer Mr. A. II. van Wickevoort Crom-
inelin, de eenige Nederlander die genoeg onderne-
mingsgeest heeft gehad om vee in te zenden had
volkomen juistde belangrijkheid der zaak voor on
zen handel in het algemeen ingezien.
(Staring, Landbouwlessen.)
Hoe spoedig uit eenige weinige korrels het zaaizaad
voor geheele streken te winnen iswetenten onzent,
de landbouwers in de Lijmers en langs den Ouden
IJssel, die tegenwoordig veelal eene tarwe telenaf-
komstig van een paar aren, welke, in der tijd, door
een welbekend predikant, uit't Pruissische zijn mede
gebragt. (Staring Landbouwlessen.)
De invoer van guano in Engeland in de vijf eerste
maanden van dit jaar heeft bedragen 99 millioen ne
derlandsche ponden, tegen 30 millioen in hetzelfde
tijdsbestek van het vorig jaar, alzoo ruim het drievoud.
Te Minnertsgain Friesland zijn ruim twee bun
ders te veld staand vlas verkocht, tegen den prijs
van nagenoeg f 550 per bunder.
Maandag 27 Julij. Stierenmarkt in de Beemster.
Dingsdag 28 Paardenmarkt
28 Paardenmarkt te Voorschoten.
Woensdag 29 Runder-ofVeemarkt
12 Augustus. Paardenmarkt te Hoorn.
Heden beviel voorspoedig van een welgeschapen
ZOON, M. DROS, geliefde Echtgenoote van
L. TINHOLT.
Haarlemmermeer17 Julij 1863.
Het ZOONTJE, over welks geboorte wij ons den
12den dezer verheugden, werd ons heden weder
ontnomen.
HaarlemmermeerJ. C. van de BLOCQUERIJ
Hofstede „Ter Lamen", en
19 Julij 1863. A. M. F. van de BLOCQUERIJ,
geb. Beijerinck.
Eenige en algemeene kennisgeving.
op Zaturdag den Isten Augustus 1863 des voormid-
dags ten Elf ure, ten huize van J. G. LEGEL, aan
het Kruisdorp.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS zullen op
gemelden dag aanbesteden:
Het doen van eenige HERSTELLINGEN
aan de SCHOLEN en ONDERWIJZERS-
WONINGEN en BRANDSPUITHTTIS-
JES.
Het Bestek ligt ter lezing ten Raadhuizeen op
de plaatsen, alwaar hetzelve vddr de eerste besteding
is ter lezing gelegd.
De Billetten kunnen worden ingeleverd tot Vrijdag
den 31 sien Julij 1863 ter Secretarie, en tot op het
oogenblik der besteding, ter plaatse alwaar de be
steding wordt gehouden.
ZEOT HET VOORT.
