WEEK BL A I) van 1863. Vrijdag, M Augustus. Vierde dfaargany. Landbouw. A AN LANDfiOlJW, GEMEENTE- EN POLDER-BE LAN GEN GEWIJD. HoofdredacteurC. E. DE CLERCQ. HAARLEMMERMEEIt, Abonnementen worden aangenomen bij de Boekhandelaars C. M. VAN GOGH. Leidschestraat, te Amsterdam J. J. VAN BREDERODE,Haarlem, bij den Heer BRIEA ENGAARDER te Haarlemmsrmeer en verder bij alle soliede BOEKHANDELAREN en POSTDIRECTETJREN in het Rijk. i^UvP^r8 6;~ ,in 1!Ctv.Jaa!'; E!,ke 3 Maanden wordt OTer R50 beschikt. Advertentien van 1-5 regels 50 Cts elke re-el meer 10 Cts Cents Zegelregt bij elke plaatsing. - Alle Toezendingen moeten gescbieden aan den Hoofdredacteur, te Amsterdam OVER HET MESTEN met BEENDERMEEL. In het nommer van 31 Julij j.l, hebben wij over het mesten met beendermeel gesprokenen gezegd daarop terug te willen komen. Wij achten het toch voor den landbouw in deze streken van groot belangdat deze meststof hier in- heemsch wordeen het niet gebruiken daarvan is lioofdzakelijk slechts aan het onbekend zijn met de goede werking toe te schrijven. Hij, die eenige kennis van scheikunde heeft, weet hoe door het teelen van granenhet maken van kaas en het veefokken aan den grond groote hoeveelhe- den phosphorzure kalkaarde worden ontnomen, die daaraan niet teruggegeven wordenal maakt men ook veel mest op de boerderij zelf; tenzij men mest aankoopehetgeen lang niet algemeen geschiedt. Vandaar dat men dikwerf op oude landen klaagt dat het beschot niet meer zoo ruim is als vroeger en men op oude weilanden beweert, dat er "niet meer zooveel zuivel in de melk zitterwijl men meent dat men toch even goed en zwaar blijft mes ten als vroeger. Dat komt wijl men jaarlijks in het graan en de kaas die men verkoopt en door de beenderen van het vee dat men fokt veel phosphor zure kalk heeft weggevoerd en die weder aan den grond moet teruggeven. De rijke zee-kleigronden of die, welke jaarlijks door buitenwater overstroomd worden, zijn en blijven daar aan zeer rijk, en daar neemt men alzoo ook niet spoedig uitputting of vermindering van opbreDgst waarmaar de binnengrondenen vooral de zwarte en veenachtige gronden onzer droogmakerijen en boe- zemlandenhebben aan dat beslanddeel zeer spoedig gebrek. Vandaar dat op die gronden het gewas en vooral de graangewassenin het voorjaar dikwijls zeer rijk en welig staan, zoodat iemand uit kleipol- ders, die den grond niet kent, eene heele hooge op- brengst zou voorspellen maar als de tijd van maai- jen daar is, blijkt het vroeger zoo welig gewas schraal en het beschot is maar geringdat komt wijl het den grond juist ontbreekt aan hetgeen tot vorming van den graankorrel noodig is. Evenzoo is het met ons grasland gesteldsints eeuwen voeren wij kaas en vee uit, en vragen niet of wij den grond ook verarmen en of de mest die wij er op brengen wel alles bevatwat de grond noodig heeft om even goede opbrengsten te blijven geven. Het is daar- mede evenzoo gesteld als met de voeding van den mensch. Veel eten baat niet, als niet juist in dat voedsel alles aanwezig is wat het ligchaam noodig heeft om daaruit bloed en beenderen en al die stof- fen te maken, die tot onderhoud van het ligchaam noodig zijn. Zoo kan dikwerf ook op zulk land het zwaarder mesten niet baten of is dit ten deele on- noodigomdat het land voornamelijk aan een be- standdeel gebrek heeft. Dat zal nu bij ons juist dikwerf die phosphorzure knlkde stof waaruit de beenderen voor het grootste gedeelte bestaan, zijn, en alzoo het beendermeel de beste meststof wezen. Daarom achten wij het hoogst gewenschtdat ook in onze streken eens gebruik daarvan worde gemaakt in verscbillende landen is het mesten daarmede de opkomst van den landbouw geweest. Er zijn weide- streken in Engeland, waar men sints het geregeld gebruik maken daarvan de helft meer vee weidt dan vroeger het geval wasin Saksen is het gebruik zoo ouddat men wel weet dat men altijd met been deren heeft gemest, maar niet wanneer men er mede begonnen is. Het is bekenddat in Engeland het gebruik zoo is toegenomendat men thans de geheele wereld rondzoekt om beenderen te verkrijgenen zelfs de slagvelden van vroeger tijd worden door- woeld om die te vinden. Beenderen ook al zijn zij sluk gebrokenhebben echter langen tijd noodig om te vergaan en oplosbaar te worden. Daarom is men in den laatsten tijd be gonnen ze op verschillende wijze te bewerkenom ze gemakkelijker oplosbaar te maken. Daartoe heeft men ze met zwavelzuur behandeld of men brengt ze in gisting. In den laatsten tijd is ook het stoomen in gebruik gekomenze worden daardoor murw en kunnen dan tot een buitengewoon fijn poeder worden geraalen. In dien toestand wordt het beendermeel spoedig opgelost en kan terstond zijne nuttige werlnn# veien geven ineraan de. voorkeur boven die met zwavelzuur bereid, welke ook duurder in prijs komen. Een der voornaamste fabrieken voor het stoom-been dermeelis die van Hoffmann C°. te Miingers- dorf bij Keulen. Wij hebben onderzoek gedaan naar de kwaliteit van het beendermeel, dat door deze fabriek geleverd wordt en daarover een zeer goed getuigenis ontvangen, geljjk uit de volgende antwoorden, die wij op onze aanvraag verkregen, blijkt. Het eerste, van Dr. Hart stein, de direeteur der landbouwschool te Poppelsdorf, die voorleden jaar ook onzen polder bezocht, luidt aldus: Den Heer 0. E. de Clercq. Op verzoek van den heer Hoffman, acht ik mij ge- heel vrij zijne te Miingersdorf bij Keulen bestaande fa briek van meststoffen krachtig aan te bevelen. Ikzelfheb herhaaldelijk uit deze fabriek superphosphaat, gestoomd beendermeel enz. in groote hoeveelheden gebruikt en was steeds volkomen tevreden over de zuiverheid en de goede kwaliteit van het fabriekaat. Buitendien is het mij een genoegen te kunnen betuigen, dat deze fa briek in deze provincie den besten naam geniet. Hoogachtend enz. Poppelsdorf23 Junij 1863. Dr. Hartstein." .Omtrent de fabriek van kunstmeststoffen van Hoff mann C°. te Miingersdorf bij Keulenwordt in waarheid verklaard, dat zij tot heden steeds uitmun- tend fabriekaat van gestoomd beendermeel, superphos phaat, beenaarde, gewoon en fijngemalen beendermeel, poudrette en wijnbergsmest heeft geleverd, welke steeds de hoeveelheid stikstof, phosphorzuur en alkalien bevatten, die daarvan werd opgegeven. De fabriek geniet dan ook het volste vertrouwen der Rijnsche landbouwersdie met haar in betrekking staanen kan ook voor het buitenland zeer worden aanbevolen. Bonn, Met algemeen SeJcretariaat der Land- 25 Junij 1863. bonw-Maatsch. voor Bijn-Pruissen." Ook elders vonden wij deze gunstige getuigenissen nog bevestigd. Zoo zegt Dr. C. Karmrodt, een geacht Duitsch scheikundige en direeteur der schei kundige proefboerderij St. Nicolas, daarvan (Decem ber 1860): In den laatsten tijd levert de fabriek van Hoffmann C°. een gestoomd beendermeel, van buitengewoon goede kwaliteitzoo als ik dit tot nu toe nog niet gezien had. De ontleding daarvan gaf: phosphorzure kalk. 54.80. koolzure kalk7.44. kiezelaarde en zand 2.70. 64.94. organische bestanddeelen 29.86. water5.20. te zamen .100.00. stikstofgehalte3.41 Het poeder is geelachtig graauw en wat zijne waarde verhoogt het is uiterst fijn en zeer gelijk- matig gemalen. De daarvoor gestelde prijs komt met zijne waarde als meststof goed overeen." Nog in een ander opstelin het Tijdschrift der Landbouw-Maatschappij van Bijn-Pruissen, wordt het volgende gezegd Het beendermeel van Hoffmann C°. over- treft door zijne fijnheid en goede kwaliteit alle die welke wij hier aan de scheikundige proef-inrigting hohhpn nnnerzocxiiizonuer oat daarvoor een noogcro prijs wordt geeischtzoodat daarom dit fabriekaat in het bijzonder kan worden aanbevolen. Wij kunnert bij deze gelegenheid niet nalaten omtrent deze fa briek welke op al de algemeene vergaderingen onzer laudbouw-maatschappij zoo geroemd werd het meest gunstige getuigenis uit te spreken terwijl de onder- vinding van den laatsten tijd ons juist geleerd heeft, hoe noodig het is bij aankoop van beendermeel op den naam der firma te lettenwijl daaronder zeer veel voorkomt, dat op verre na de aangegeven waarde niet heeft en ook bij goedkooper prijs veel te duur is." De eenparigheid van de opinie omtrent deze fabriek en over de goede kwaliteit van het door haar gele verd gestoomd beendermeelheeft ons aanleiding ge- geven de heeren Hoffmann C°. nadere inlich- tingen te vragen, wijl juist van hunne zijde den wensch was te kennen gegeven om hun fabriekaat ook hier te lande bekendheid te verschaffen. De prijs van het gestoomd beendermeel is, in zakken van 75 ned. ponden, vrij aan boon! te Keulen, 10,60 per 100 ned. ponden; terwijl de vracht tot Amsterdam 45 tot 50 cents per zak zou bedragen. Zij bevelen het ook inzonderheid aan tot de na- jaarsbemesting van grasland, tegen 5 a 600 nederl. ponden per bunder, waardoor de gras-opbrengst dik werf verdubbelde. Wij durven alzoo met gerustheid de landbouwer* aanbevelen met deze meststof eens proefnemingen te doen en hopen inzonderheiddat onze voornaamste grondbezitters die zelf landbouwen, daarin eens met een goed voorbeeld zullen willen voorgaan en daar mede eens juiste vergelijkende proeven zullen willen neraen, inzonderheid op oude graslanden, die daar door naar alle gedachten een geheel ander aanzien zullen verkrijgen. Het is echter opgemerkt, dat bet beendermeel op zeer lage drassige landen weinig wer king doet. Waar men dus nog gewoon is om het land door onvoldoende bemaling in het water te la- ten drijven en liever biezen sekgrasmos en krach- teloos gras oogstdan fijn en krachtig hooi te win- nen door het land drbog te houden en door be- mesting eene andere zode te voorschijn te roepen moet men met deze meststof maar liever wegblijven, die daar toch wel geen verbetering zou aanbrengefl. Voor de meer hoogere graslanden van meer ligten dan zwaren gronden voor de zwarte of Zandige

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Weekblad van Haarlemmermeer | 1863 | | pagina 1