Haarlemmermeer-Polder.
- 228 -
Jugjcstfnbcm
De Heer 't Hooft zcgt vervolgensdat de Burgemeester
volgens zijn zeggen aan hem spreker, zou gevraa'gd hebben
om niede te gaan iiaar de aanwijzingen vraagt of de Burge-
meester zulks ook vollioudt. De Burgemeester houdt zulks vol.
De Heer 't Hooft ontkent zulks op nieuw, en beroept zich
op den Welhouder van Vuuren.
De Vergadering wordt daarop geslotcn.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven:
van 17 tot 24 November 1863.
GEBORENGerardus Anthonie, zoon van A. Spoor cn C.
Arrachart. Filippus Adrian us, zoon van L. Gocbei en G.
Eggink. Arie, zoon van A. Slobbe en J A. Snijder.lyiaria
Johanna, dochter van J. Wezelenburg en G. Stokinan. Aagje
Janna, dochter van T. Klaare en M. Sepera. Klasina, dochter
van P. Braak en H. Glandorf. Elisabeth, dochter van H.
Kol en Y Bronvrer. Johannes, zoon van J. Kemp en J. de
Booij. Margaretha Adriana, dochter van H. van Gelderen
en M. Zondag. Cornelis, zoon van C. Leeflang en C. Terpstra.
Marinaszoon van L. Tamboer en J. Kaslander. Koelof,
zoon van J. Yerbnrg en J. v. d. Kloot. Agatha Willemiua]
dochter van W. F. Hartman en B. EichhofF. Leendert, zoon
van L. Korenvaar en M. Soek. Franciscus, zoon van L.
Duivenvoorde en M. Knapen.
OVERLEDENJohannes, oud IS maandenzoon van J.
de Wijs en A. Rozenberg. Jacobus, oud 21 jareu, zoon
van H. Vink en J. Sehoonderwoerd. Corneliaoud twee
maandendochter van H. van Eeuwijk en K. van den Berg.
LEVENLOOS AANGEGEVEN: 1 kind van II. Munsterman
en M. Valentijn.
ONDERTROUWD: Geenc.
GEHUWD Jan Kres met Cornelia Baars. Adrianus Spie-
rings met Apolonia Timmers Cornelis Kats met Willemijntje
Scliaap. Johannes van Echdom met Antonia Briene. Johann
Christoff Koch met Geelke Mammen Gunther. Cornelis
Saudifort met Elisabeth Hartman.
V E E S L A G aan Dijkgraaf en Heemraden
van den Haarlemmermeer-Polder, omtrent
een Onderzoek naar het Onderhoud der
Ilijks Grindwegen in de Provincie Z u i d-
Holland, en VOOESTEL omtrent het
onderhouden in 1864, van de Grindwegen
van den Haarlemtnermeer-Pold er,
door den Hoofd-Opzigter A. van Egmond.
Op den 4den der vorige maand ontving ik van
uwen geachten voorzitter den last, om een onderzoek
te doen betrekkelijk het onderhouden van de grind
wegen die in de provincie Zuid-Holland door den
Waterstaat worden beheerd, en om daaromtrent aan
UEd. rapport te doen. Ten einde aan dien last
zoo goed mogelijk te voldoenheb ik inij gewend tot
den heer J. A. Beijerinck, hoofd-ingenieur van
Zuid-Holland, die mij eenige iulichtingen gaf en mij
voor meer uitvoerige inlichtingen verder aanbeval bij
den heer J. E. Augier, ingenieur van den Water
staat te 's Hage.
Laatstgenoemde ingenieur stelde mij in de gele-
genheid om de voornaamste grindwegen in zijn ar-
rondissement te bezoeken, vergezeld door den opzig-
ter over die wegenden heer J. Zemel Jr., van
wien ik ontving het bestek voor het onderhoud der
Eijks groote en andere wegen in Zuid-Holland over
1861, 1862 en 1863 vvelk bestek ik de eer heb
hierbij over te leggen.
De door mij bezochte wegen zijn dieop biz. 48
van bijgaand bestek genoemden wel
Perceel III. a. Be bepuinde grindwegaanvangende
bij het einde van de Keistraat buiten de Watersloutsche
poort te Belft en eindigende bij het begin der Keistraat
te Maassluis.
Deze weg heeft, met eenige daarbij behoorende
vakken de hieronder opgegeven lengte
Begrind gedeelte11591 el.
Bestraat gedeelte756
Te zamen. 12347 el.
Peroeel III. g. Be grindweg loopende door het West-
land, van het BekJcershoekje onder Loosduinenlangs
de gemeente Poeldijk naar Hondsholredijk tot aan de
Bosch heulbrug onder Naaldwijkmet een daarin gele-
gen gedeelte bestrating te Hondsholredijk en de langs
denzelven gelegen vaartaanvangende bij het Bekkers-
lioekje en eindigende bij de Gantelbrug.
Deze weg heeft, volgens het bestek, de hieronder
genoemde lengte
Begrind gedeelte5964 el.
Bestraat gedeelte200
Te zamen. 6164 el.
Die lengte is in het begin van 1861, kort na de
aanbestedingvergrootdoor toevoeging van het ge-
deelte grindweg lang 927 el, van Loosduinen tot
het Dekkershoekje zoodat de lengte is geworden:
Begrind gedeelte6891 el.
Bestraat gedeelte200
Te zamen. 7091 el.
De toevoeging van de genoemde 927 el grindweg
heeft echter geene verandering gebragt in de bij het
bestek bepaalde hoeveelheid grindpuin en arbeiders
voor het onderhoud.
De grindbanen van de beide hiervoor genoemde
wegen hebben eene breedte van 4.00 el.
Eerstgenoemde weg (die van Delft naar Maassluis)
is aan eene zijde begrensd door den boezem van
Delfland en moet onderhouden worden op de hoogte
van 0.47 el boven Delflands boezempeil.
Deze weg verkeert dus, met betrekking tot zijne
hoogte, in hetzelfde geval als de jaag- en rijweg om
den Haarlemmermeerpolder, het wegje te Lisse
dat te Houtrijk en Polanenen de weg bij Leijmui-
dendoch heeft op dien jaag- en rijweg voor, dat
het regenwater van beide zijden van den weg vrij
kan afvloeijep.
De tweede weg (die van Loosduinen naar Naald
wijk), ligt aan de eene zijde ongeveer 0.5 0 el en
aan de andere zijde ongeveer 1.00 el boven de om-
ringende waterspiegelsen verkeert ten opzigte van
de hoogteden regen-afvoer en den aard van den
grondin nagenoeg gelijke omstandigheden als de
wegen in den Haarlemmermeerpolder.
De beweging over de- beide Zuid-Hollandsche we
gen isvolgens de opgaven van de voornoemde hee-
ren zeer druk.
De tol bij Delft, op den weg van die plaats naar
Maassluis, brengt in de laatste jnren bij verpachting
jaarlijks 2600 op. De tol op den grindweg on
der Heemstede bragt in 1862 slechts 1636 op.
De wegen waren tijdens mijn bezoek in zeer goe-
den staat van onderhoud. Zij waren zonder knippen
en kuilenhadden over de geheele uitgestrektheid
eene voldoende tonrondtezonder paardenspoor in
het midden en de graskanten waren ter wederzijden
langs de harde banenvolgens regelmatige lijneu
af'gestoken.
Het paardenspoor had vroeger wel bestaan toen
alleen grind voor het onderhoud werd gebruikt, doch
was in de laatste jaren veel minder waargenomen
ten gevolge van het onderhouden van het midden
der banen met klein geslagen harde klinkertpuin.
Voor het onderhoud der grindbanen wordtblij-
kens bijgaand bestek (biz. 7, 150 en 151), gebruikt:
1°. op den weg van Delft naar Maassluis:
a. voor het gewoon onderhoud per jaar465 ku-
biek el grind, 150 kubiek el puin, en 3 vaste weg-
werkers
b. voor het op de bepaalde hoogte onderhouden
van den weggedurende de drie onderhoudsjaren
80 kubiek el grind, 200 kubiek el puin, en 100
kubiek el klei.
2°. op den weg van Loosduinen naar Naaldwijk:
voor het gewoon onderhoud per jaar 230 kubiek
el grind, 50 kubiek el puin, 1 vaste wegwerker en
1 wegwerker die slechts drie dagen van elke week
op den weg moet zijn.
Het onderhoud vordert dus jaarlijks
1°. op den weg van Delft naar Maassluis per
1000 strekkende el weg:
a. voor gewoon onderhoud: 40.117 kubiek el
grind en 12.941 kubiek el puin
b. voor verhooging: 2.300 kubiek el grind, 5.751
kubiek el puin en 2.875 kubiek el klei;
of per 1000 vierkante el harde baan:
a. voor gewoon onderhoud: 10.029 kubiek el
grind en 3.235 kubiek el pujn
b. voor verhooging: 0.575 kubiek el grind, 1.438
kubiek el puin en 0.719 kubiek el klei; tervvijl
elke wegwerker eene lengte van 4116 el moet on
derhouden.
2°. Op den weg van Loosduinen naar Naaldwijk
per 1000 strekkende el weg: 33.377 kubiek el
grind en 7.255 kubiek el puin;
of per 1000 vierkante el harde baan: 8.344 ku
biek el grind en 1.814 kubiek el puin; terwijl
elke wegwerker eene lengte van 4727 el moet on
derhouden.
De wegwerkers hebben een weekloon van f 6,
en ontvangen jaarlijks ieder twee blaauwe linnen
kielen en eene pet.
Volgens het gevoelen van de heeren Augier en
Zemel, moet elke wegwerker hoogstens 5000 el
weg onderhouden wil men van hem kunuen vorde-
ren dat hij zijn gedeelte goed onderhoude.
Het weghouden van het gras van de kanten der
grindbanen kostte vroeger zeer veel moeite. Sedert
eenigen tijd was men begonnen met die kanten, ter
dikte van ongeveer 2 nederl. duimen te bestrooijen
met kalk uit den zuiveringstoestel der gasfabrieken
hetgeen volgens de ontvangen opgavenzeer goede
uitkomsten gaf. Daar de levering van die kalk niet
in het bestek bepaahl iswerd van de bepaalde grind
voor eene gelijke waarde minder geleverdals de
waarde der verwerkte gaskalk bedroeg; hetgeen te
gereeder kon geschieden, omdat de wegen sedert
eenige jaren zeer goed waren onderhouden en men
eenige grind minder behoefde dan bepaald was.
Daarom bestond ook het voornemen om in het vol-
gende onderhoudsbestek voor den 11591 el langen
grindweg van Delft naar Maassluis jaarlijks 40 ku
biek el grind minder te nemen dan in bijgaand be
stek is bepaald.
De grind voor het onderhoud wordt op de bermen
langs de wegen geplaatst in bakken, die voor den
weg van Delft naar Maassluis gesteld zijn op afstanden
van 33'/3 el en gedeeltelijk bestaan uit eikenhout,
gedeeltelijk uit klei en zoden.
Op den weg van Loosduinen naar Naaldwijk,
alwaar de bakken reeds voor verscheidene jaren ge-
maakt zijn, staan zij op 50 el van elkander en be
staan alleen uit klei en zoden.
De afstanden tusschen de bakkenzooals die op
eerstgenoemden weg zijn (33 /3 el), worden door-
den heer Zemel het beste geacht, omdat de weg
werkers de grind dan slechts over hoogstens 16% el
hebben te vervoeren, hetgeen zonder veel opoffering
van tijd kan geschieden.
De bakken hebben eene diepte van 0.10 el aan
de voorzijde en van 0.40 el aan de achterzijde en
zijn verder van zoodanige grootte, dat zij juist een
kubieke el grind kunnen bevatten. De houten bak
ken die op den weg van Delft naar Maassluis be
staan, zijn gemaakt ter vervanging van de vroegere
zodenbakken, die op onderscheidene gedeelten van
den weg om de geringe breedte der bermenop het
talud moesten staan en op dat talud geen genoeg-
zame vastheid konden verkrijgen.
Elk der grindbakken heeft een geverwd nummer,
dat bij de houten bakken, op die bakken zelve is
gesteld en bij de bakken van zoden op een paaltje
is aangeduid.
De opzigter houdt geregeld aanteekening van het
aantal vullingen van elken bakwaardoor men eene
vrij naauwkeurige aanwijzing ontvangt van de hoeveel
heid grind, die op elk gedeelte weg noodig is en
tevens eene controle verkrijgt op de meting van de
hoeveelheid grinddie voor den geheelen weg noo
dig is.
Het meten van de grind geschiedt bij de lossing
der schepen met kruiwagens, inhoudende /6 van
een kubieke el, zoodat eene grindbak met 16 zoo
danige wagens juist gevuld is.
In bovenstaand verslag is, naar ik meen, alles
vermeldwat op de grindbanen betrekking heeft.
Van de verdere werken op de wegenals tolgaar-
derswoningentolboomen bestratingenenz.heb
ik geene melding gemaakt, omdat die zaken in den
Haarlemmermeerpolder niet bij of op de wegen ge-
vonden worden.
Alleen vermeen ik nog te moeten opgevendat
op de bermen der wegen gegoten ijzeren mijlpalen
bestaandie door de ijzergieters kunnen worden ge
leverd voor 22 per stuk. Dat de voet dier mijl
palen is omgeven door een straatje van IJsselklinkerts
groot ongeveer een vierkante el, en dat tusschen
de mijlpalen op elke 100 el kleine houten paaltjes
zijnop welke is aangeduid de afstand tot de voor-
gaande mijlpaal.
Alvorens mijn verslag te eindigen, acht ik mij ver-
pligt mede te deelendat al de hier voorgenoemde
heeren zich de meest mogelijke moeite hebben gegeven
om mij omtrent alle bijzonderheden in te lichten
waarvoor ik hun ook hier mijn dank moet betuigen.
{Wordt vervolgd.)
1 1 ..II
BEGEOOTING HAAELEMMEEMEEE-POLDEE
voor 1864.
Bij deze begrooting is het streven geweestde
polderlasten te verminderen van tien gulden op negen
gulden.
Men is hiertoe niet kunnen geraken, dan door de
ontvaDgsten te vermeerderen door den verkoop van
veengrondende uitgaven te verminderen door het
zeer laag ramen van de volgende werken
Bruggenpontbavens schoeijingen langs de ring-
