- 258
s al
Hollandsche Maatschappij van Landbouw.
ditniet; bij een omslag van /9.00 rekent men,/ 1.50
als buitengewoonvvanneer later de rekening over
dit dienstjaar volgt en met de bestemming later aan
hot mogelijk batig saldo te gevenzal men wel
weder ziendat 3 of meer voor verbeteringen werd
besteed.
De toekomst te belasten ten voordeele van bet
heden, wordt vooral in onze eeuw veel in praktijk
gebragt. Dat dit bij de verbetering van den Haar-
lemmermeerpolder niet plaats bad strekt in vele op-
zigten tot eer van bestuur en ingelanden. Docb
ingelanden bebben bet regt te vorderen, dat dit niet
langs een omweg, maar bij vrije beslissing gesehiede.
Vooral vvijl er verschil van belangen is de een zal
gaarne in den kortsten tijd alle verbeteringen zien
verrigtde andej; zal uit een belang, dat ook bet
regt van erkenning heeft die uitgaven liever over
meerdere jaren verdeeld zien. llet bestuur stelle
alzoo de zaken met volkomen juistheid voor verde-
dige zijne zienswijze op de beste wijze maar late
de beslissing in al hare zuiverheid aan de belaug-
liebbenden over. Op den duur mogen begrootingen
geen belangrijke saldo's latenen is bet beter dat
het verzoek tot aanvulling van dezen of genen post,
een bijna onbekend verschijnsel onder dit bestuur
toone dat men naauw weet te ramen.
De lioofdingelanden zullen wel niet nalaten elke
post der begrooting uit dit oogpunt te wikken en
te wegen, en het staat aan ben om uit te tnaken
of het in het algemeen belang van de ingelanden
verkiesselijk is om liever nog enkele jaren ruime bij-
drageu van de ingelanden te vragen, dan wel om
dit over een langer tijdsverloop te verdeelen.
Let men op het belang van den polder als een
geheel, dan pleit er veel voor een besluit in eersten
zinmaar dit verpligt dan ook te meer, tot een in
deze dure jaren zoo zuinig mogelijk beheer en zorg
voor de meest goedkoope uitvoering van al deze
groote werken; terwijl zoo ook slechts eene eenigzins
belangrijke minderheid zieh tegen het hoog opvoeren
van den omslag verklaardehet toch de pligt van
alien zou zijn, om, nu in weinige jaren reeds zooveel
geschieddede geraamde groote werken voor 1864
voor eeu deel tot de dienst van 1865 te verschuiven.
Door memorie van toelichting en talrijke staten
lieeft het bestuur op zeer volledige wijze in staat
gesteld den grondslag der begrooting tot in de onder-
deelen na te gaan, zoodat iedereen in de gelegen-
lieid is zieh een eigen oordeel te vormen, en het
is zeker dat de hoofdkwestie dezer begrooting: het
voltooijen der begrindingverdieping van togten
enz. in korter of langer tijdsbestekdoor het gevoelen
der meerderheidmet inachtneming van de billijkheid
tegenover dat der minderheid, behoort te worden uit-
gemaakt.
VERSLAG aan Dijkgkaaf en Heemraden
van den Haarlemmermeer - Polder omtrent
een Onderzoek naar het Onderhoud der
Rijks Grindwegen in de Provincie Z u i d-
Holland, en VOORSTEL omtrent het
onderhouden in 1864, van de Grindwegen
van den Haarlemmermeer-Pold er,
door den Iloofd-Opzigter A. van Egmond.
Vervolg en Slot.)
Na het verslag omtrent het onderhoud der rijks
grindwegen in Zuid-Hollandmecn ik eenige opgaven
omtrent het onderhoud der wegen van den Haarlem-
mermeerpolder te moeten doen en vervolgens te moeten
opgeven, op welke wijze, naar mijne gedachte, in
het volgend jaar het onderhoud der wegen van den
polder moet plaats hebben.
In dit jaar is volgens het onderhoudsbestek geleverd
1°. Yoor den jaag- en rijweg langs de ring-
vaart, lang 59,500 el en breed 2,50 el:
a. voor gewoon onderhoud 1500 kub. el grind;
b. voor verhoogingen 400 kub. el fijne puin;
makende per 1000 strekkende el weg
a. voor gewoon onderhoud 25,201 kub. el grind;
b. voor verhoogingen 6.723 kub. el fijne puin;
of per 1000 vierkante el harde baan
a. voor gewoon onderhoud 10.080 kub. el grind;
b. voor verhoogingen 2.689 kub. el fijne puin.
2°. "Voor de overige wegen, alien breed 2.50 el,
per 1000 strekkende el 25 kub. el grind,
of per 1000 vierk. el harde baan 10 kub.
el grind.
In het geheel waren in 1862 in dienst 15 vaste
wegwerkersdie gezamenlijk moesten onderhouden
142,700 strekkende el weg. Elke wegwerker had
dus eene lengte van gemiddeld 9513 el.
Ilet weekloon der wegwerkers is 5 gedurende
de 4 wintermaanden7 gedurende de 4 zomer-
maanden en 6 gedurende de 4 overige maanden.
Zij hebben dus gemiddeld een gelijk weekloon als
die op de Zuid-Hollandsche wegen, en ontvangen ook
even als deze, jaarlijks twee kielen en eene pet.
OS
O
if^
t#-
o
o
C5 O
EL
3
fcH
M
CD
Ciq
fcH
s-s; l
S O
zn
W
£3
P-.
S3
aq
<*d
CD
C5 H
Co S
(5 -I
s 2
n n 2
-t P H
Op den weg van Delft naar Maassluis wordt dus
op elke el lengte 91 percent meer verbruikt dan op
den jaag- en rijweg langs de ringvaart in dit jaar
werd gebruikt, terwijl het verbruik per vierkante el
harde baan op eerstgenoemden weg 19 percent hoo-
ger was dan op laatstgenoemden weg.
Op den weg van Loosduinen naar Naaldwijk was
het verbruik per strekkende el 62 percent hooger
dan op de wegen in den Haarlemmermeerpolder, en
per vierkante el harde baan 1.6 percent hooger.
De wegwerkers eindelijk hebben op de wegen van
den Haarlemmermeerpolder ruim tweemaal zoo veel
lengte te onderhouden dan die op de Zuid-Holland-
sche "wegen. Hoezeer nu op de Zuid-Hollandsche
wegen het verkeer veel drukker is dan op de wegen
van den Haarlemmermeerpolder, en te dien opzigte
moeijelijk eene juiste vergelijking te maken is, blijkt
toch, naar ik meen, uit het boven gezegde, dat zoo-
wel het verbruik van materiaal als het aantal weg
werkers op de Haarlemmermeerwegen niet te ruim
wordt genomen te meer, wanneer men met mij van
gevoelen is, dat het onderhouden van een weg van
4 el breedte per strekkende el weinig meer mate
riaal vordert dan een van 2.50 el breedte, omdat
de grind, die op elk der wegen wordt gebragt, niet
op de kanten maar in het midden wordt gespreid
en van de grinddie op het midden van een weg
van 2.50 el breedte gebragt wordtveel in de gras-
kanten wegspat en aldaar verloren gaat; terwijl men
bovendien op een breeden weg nog het voordeel heeft,
dat niet altijd in hetzelfde spoor gereden wordt, zoo
als zulks op een smallea weg plaats heeft.
In navolging van hetgeen op de Zuid-Hollandsche
wegen plaats heeft, acht ik het voor de Haarlemmer
meerwegen wenschelijkom voor het vervolg het
paardenspoor met klinkertpuin te vullen en op de
bermen bakken van zoden te maken op de wijze
als op den weg van Loosduinen naar Naaldwijk be-
staan. De grootte dier bakken zou ik zoodanig wil-
len maken dat zij alien gevuld zijnde voor elke
1000 strekkende el weg 25 kubiek el materiaal (grind
en klinkertpuin) bevatten, zijnde de hoeveelheid, die
voor dit jaar in het onderhoudsbestek is bepaald.
Die hoeveelheid zalnaar ik meen voor de meeste
wegen voldoende zijn. Yoor den Kruiswegden Yen-
neperweg den Hoofdweg tusschen den Spaarnwouder-
en Venneperwegen voor de meest bereden gedeel-
ten van den Jaagweg zal die hoeveelheid echter niet
voldoende zijn en vermoedelijk wel tot 37 '/2 kubiek
el per 1000 strekkende el moeten worden verhoogd.
Voor die gedeelten zouden dan de bakken om den
anderen tweemaal per jaar moeten worden gevuld.
Eindelijk zou voor de verhooging van den Jaagweg
in 1864 nog noodig zijn 300 kubiek el fijne puin.
Het vervangen van de houten mijlpalen langs den
ringdijk heeft reeds een begin van uitvoering gekre-
gen. Op de overige wegen zijn om de regelmatige
verdeeling van den polder geene mijlpalen noodig.
Wenschelijk zou ik het evenwel vinden indien op
de lengtewegen voor de as van elke kavelsloot een
klein paallje aanwezig was, waarop de nummers der
kavels waren aangeduid. Die paaltjes zouden niet
slechts bij het onderhouden der wegen van nut zijn
maar meer nog bij het doen van schouwenindien
daarenboven de nummerpalen die door de ingelan
den op hunne kavels moeten worden onderhouden
aan de achtereinden dier kavels bij de togten wer-
den geplaatst. Verder zou ik voor al de wegen 21
vaste arbeiders in dienst wenschen te hebbendie
met hetzelfde weekloon als thans worden betaald
en verdeeld waren op de wijze als op bijgaand
kaartje is aangeduid. Die wegwerkers zullen dan
daar de lengte van al de begrinde Haarlemmermeer
wegen na de voltooijing der begrinding in het na-
jaar van 1864, 223139 el zijn zal, ieder gemiddeld
eene lengte van 10625 el moeten onderhouden, en
gedurende den zomer werk genoeg hebben om de
graskanten weg te houden en de harde banen te
onderhouden.
In den winter, wanneer de grind bij groote hoe-
veelheden moet worden verwerktzou ik hen dan
naar gelang der behoefte door losse arbeiders willen
laten helpen en bij het einde van het jaar eene pre
mie willen geven aan die vaste wegwerkerswier
wegen voortdurend met de minste hulp, in goeden
staat waren gehouden. Eindelijk zou ik de gras
kanten der wegen wenschen weggestoken te zien
zoodanig dat de dwarswegen eene breedte behouden
van 3.25 el, de lengtewegen eene van 3.00 el en
de jaagweg eene van 2.50 el; terwijl ik verder eene
proef zou wenschen te nemen met gaskalkindien
het blijken mogt dat de kanten te veel begroeiden.
De aanbesteding van het onderhoud der wegen
zoo als die bij het Rijk plaats heeftkan voor dat
ligchaam moeijelijk anders geschieden. Voor den Haar
lemmermeerpolder acht ik echter eene andere wijze
van aanbesteding voordeeliger.
Ik zou namelijk de levering van grind en puin
afzonderlijk willen aanbesteden en op den ringdijk
verschillende depots willen makenwaartoe dan ook
groote bakken van zoden konden dienen.
De meting der grind kon dan geschieden met wa-
gens inhoudende een half mudzoo als tot heden is
gedaau.
Yerder zouden de transporten van grind en puin
van den ringdijk naar de wegen afzonderlijk in per-
ceelen kunnen worden aanbesteeden de arbeiders
voor het digten van sporen en voor opruimingen van
sneeuw dadelijk door den Polder kunnen worden be
taald.
Op die wijze zou het onderhoud der wegenna
de voltooijing der begrinding, jaarlijks vorderen on-
geveer 28,000.of 12 y2 cent per strekkende
el weg.
Verder zou voor het maken der grindbakken nog
noodig zijn ongeveer 2000.daar die bakken,
ten getale van ruim 6600, niet spoedig genoeg door
de wegwerkers kunnen worden gemaaktvoor die
bakken hier en daar aanvoer van zoden en grond
zal moeten plaats hebben en bij dezelve nummer-
paaltjes moeten worden 1 gesteld.
Eindelijk zou voor de paaltjes op de lengtewegen
voor de kavelslooten nog een bedrag van 1000.
gevorderd worden.
Al de nummerpaaltjeszoowel die bij de grind
bakken als die voor de kavelslootenzou ik van ijzer
willen makenten einde zoo weinig mogelijk onder-
houdskosten te verkrijgen.
Aldus opgemaakt door den ondergeteekende
Heemstede De Hoofd-Opzigter
6 October 1863. A. van Egmond.
De Afdeeliug RotterdamSchiedam en omstreken
heeft besloten, weder in het voorjaar van 1864, even
als in vorige jaren, eene Tentoonstelling van Vee
inzonderheid van vet veete houdenen wel den
17den Maart a. s.te Schiedam.
