WEEKBLAD
1804.
Vrijdag, 22 Januarij.
No. 4.
VAIV
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEVIJD
Wjlde Jaargai\g
Landbouw.
X\XARZ>
Hoofdredacteur C. E. DE CLERCQ.
hit zeeland.
HAARLEMMERMEER
<i>rjr x
PRIJS VAN HET ABONNEEIENT
in het Jaar. 6.—
Alle Toezendingeu moeten geschieden aan den Hoofdredacteur
te Amstebdam HeerengrachtK.K 178.
OVERZIGT van den TARWEHANDEL in ENGELAND,
gedurende 1863.
Bij het terugzien op het afgeloopen jaar blijktdat er eene
belangrijke vermindering der winsten van den landbouwer
plaats vond, door den lagen stand der graanprijzen. Het jaar
1862 opende met een gemiddeldeh tarweprijs van 12.75 per
mud, en sloot met een stand van 9.50; hetgeen alzoo eene
verlaging van 3.25 per mud uitmaakte. Het jaar 1863 ving
met een middenprijs van 9.55 aan, en eindigde op/1 8.35.
De hoogste stand had in Februarij plaatsnamelijk van /10, en
de laagste in November, toen de gemiddelde prijs tot/8.20
daalde. De grootste afvvijking gedurende het geheele jaar
bedroeg dus 1.80 bij een doorgaanden zeer lagen stand.
Gedurende al dien tijd was de handel zonder eenige levendig-
heid, daar de lage markten geen gunstige uitkomst voor aan-
voeren uit het buitenland opleverdennoch winst voor den
binnenlandschen voortbrenger. De ontzettende invoeren uit het
buitenland in 1862, en de verliezen die daarop waren gele-
den, had den alle geest van spekulatie ten eenenmale verdoofd;
eerst in November 11. begon die op de zoo lage prijzen eenig-
zins aan te wakkeren, doch werd terstond weder onderdrukt,
door de plotselinge verhooging van het disconto, door de
behoefte aan muntmateriaal voor den uitvoer veroorzaakt. De
bijzonder goede oogst, vooral wat de tarwe betreftheeft voor
onze landbouvvers ten deele vergoeding aangebragt, voor de
geringe waarde van het produkt. In den aanvang liet het
zich echter zoo gunstig niet aanzien. De winter was zacht
geweest, en zoo ook het vroege voorjaar, zoodat reeds in de
eerste week van Februarij de Weichsel geheel van ijs was
beviijd. Bij ruimen voorraad ontstond alzoo de vrees voor nog
meerdereu toevoer uit bet buitenland. De maand Maart was
zacht, April bijna geheel zonder regenen in de eerste helft
der maand Mei was het weder zeer koud en guur, doch de
warme regendie toen volgdeverdreef alle vrees omtrent het
te veld staande gewas. Er viel veel vocht in de laatste veer-
tien dagen van Junij en toen volgde het gunstigste weder, dat
men voor het gelijkmatig en volkomen rijpen der granen kon
I verlangen, en werd ook de oogst onder zeer gunstige omstan
digheden binnengebragt, waarop slechts in Schotland en Ier-
land eenige uitzondering was. Driemalen in Augustus was de
middenprijs der tarwe/ 9.50 per mud; de verdere verlaging
i tot in November van 1.30 per mud zal men alzoo op reke-
ning van het medevallen van den oogst boven de verwachting
behooren te stellen. Van den overvloed is echter zeker ook
I wel ruim gebrnik gemaakt; veel is tot veevoeder gebruikt; de
aanvoer uit het buitenland is zeer verminderd, en de voorraad
is aanmerkelijk opgekort. Zoodra dus de geldmarkt ruimer
wordt, kunnen wij meerdere levendigheid in den handel ver-
wachten, te meer wijl de politieke verwikkelingen vele zijn en
een steeds ongunstiger uitzigt openen; en hoewel de Engelsche
i regering tot heden bij zijn stelsel van niet-tusschenkomen heeft
kunnen volharden, zoo is het niet zeker of zij in staat zal zijn
zich zoowel in de Oude als in de Nieuwe Wereld buiten den
strijd te blijven houden. De herfst was eerst nat, doch later
1 droog en zachtzoodat er eene ruime uitzaai van tarwe kon
plaats hebben, en het jonge graan staat er zoo gezond bij,
als slechts te wenschen is. De oogst in Europa was over het
algemeen goed; in Hongarije leed men echter zeer van de
droogteen in eenige streken van Zuid-Rusland en Noord-
Jtalie is een te kort. Ilet gebrek aan handen en de vernie-
ling door den oorlog, doen een veel verminderden toevoer uit
Amerika verwachten. In meer dan een opzigt opent dus het
l taar 1864 met eenig beter uitzigt voor den landbouwer, wat
i den prijs betreft, dien hij voor zijn nog niet ter markt gebragt
graan zal kunnen maken.
PRIJS DER ADVERTENTieN
van 1—6 regels75 Cents.
elke regel meer
Zegelbegt bij elke plaatsing 35 Cents.
Goes, Januarij 1864.
Na den velen regen en al het ongestadige weder, die het
vorige najaar kenmerkten, verheugt het mij zeer mijn eerste
bengt onder andere omstandigheden te kunnen schrijven, daar
het nieuwe jaar dadelijk begonnen is daarin verandering te
rengen. Behalve toch dat dit aanhoudenden groei, opslag
en weligen wasdom van het onkruid ten gevolge hadhadden
wij als gewoonlijk in natte najaren bij een laat invallende
vorst het geval is, veel te kampen met de slakken en wormen
in de tarwe, vooral in die welke in klaverstoppels gezaaid
wasook de rogge werd er hier en daar door aangetast en
het koolzaad bewees door menig rot blad, dat het vooral op
de oudereminder doorlatende gronden ook verandering van
weder verlangde.
Is het in den regel wenschelijk dat bij felle vorst de vruch-
ten met een weinig sneeuw bedekt zijn, zoo maakt waarschijnlijk
de meekrap liierop eene uitzondering, met het oog op de gevol-
gen, die een daarna invallend dooiweder heeft, daar veel sneeuw-
water dan gewoonlijk de oorzaak is van het zwart worden
der meedehetgeen van grooten invloed op de opbrengst is.
Alle buiten arbeid heeft opgehouden en met kraeht is men
overal aan het dorsehen, hetgeen hier op weinige uitzonderingen
na nog met den vlegel plaats heeft. Aan verzending van het
gedorschte kunnen wij, zeeuwsche landbouwers, evenwel niet
denken en moeten daarmede wachten tot de vaart weder ge-
opend wordt. Dan overstelpen wij in eens de Rotterdamsche
en Dordtsche markten met graan-aanvoeren, en veroorzaken
daardoor waarschijnlijk als naar gewoonte op die plaatsen eene
daling der prijzenwelke ofschloon meestal kort van duur
soms vrij aanzienlijk is. Hartelijk verlangen wij dan ook dat
de tijd nabij moge zijn, waarop we niet meer door de vorst
van het vaste land zijn afgescheiden en een dagelijks gemeen-
schapsmiddelde spoorweg, ons gelegenheid geve om altijd
door otize produkten te kunnen aizetten.
Het nadeel, dat het najaar opleverde aan de eene zijde,
werd weder door voordeel aan de andere zijde in het gelijk
gebragt. Het vee kon ten eersten zeer lang buiten zijn voedsel
vindenen dat maakt het den meesten landbouwers vrij wat
makkelijker om het zelve het overige gedeelte van den winter
ruimer te kunnen voederenen daardoor melkopbrengst en
spoediger ontwikkeling van het jonge vee te bevorderen, ter-
wijl ten tweede de afwezigheid van koude zeer merkbaar was
aan het vee dat op stal werd gevet, zoodat het vetten met
inangelwortelsop de meeste boerderijen in gebruik, goede
uitkomsten opleverde.
Er is nog weinig vet vee verkocht en met het oog op de
uitbreiding, die het vetten op stal dit jaar weder heeft ver-
kregen en de betrekkelijk geringe uitvoer van vet vee uit deze
eilanden naar elderszoude ik in het voorjaar lage prijzeu
durven voorspelleneene reden te meer om uit te zien
naar d e beste middelen om goedkoop te vetteu.
Op eenige enkele boerderijenzoo op dit eiland als op
Walcheren, gebruikt men in verband met stroosnijders met
uitstekend gevolg de maDgelwortel-raspers, die in de laatste
jaren zooveel naam in Engeland maakten. De besparing aan
veevoeder, daardoor teweeg gebragt, zoude onder cijfers ge
bragt ongelooflijk schijnen en kan minstens op ]/3 aangenoraen
worden. De meesten dier raspers worden door paardenkracbt
in beweging gebragt, hetzij door een een-paards-spoor van
Stout, of door een een-paards rosmolen. Mangelwortel-raspers
welke aanbeveling verdienen zijn zeker die, welke door Rich
mond en Chandler geleverd worden, terwijl ook de stroosnij
ders van die firma uitmuntend werk verrigten.
Daar het dorsehen nog in vollen gang iskan ik aangaande
de opbrengsten nog geene bepaalde cijfers opgeven en wil mij
bier alleen bepalen tot die van de meekrapwaarvan het
droogen grootendeels is afgeloopen. Men kan het beschot
daarvan wel ]/3 hooger stellen dan in het vorige jaar; 2500 k°.
racine per bunder van twe'ejarige meede wordt dit jaar als
een gemiddelde opbrengst beschouwd, terwijl mij tal van voor-
beelden bekend zijn van 3000-3500 k°. per bunder. Van
driejaiige meede is op vele plaatsen 4500 k°. racine en meer
per bunder gereed. Het is een merkwaardig verschijnsel, dat,
niettegenstaaude deze hooge opbrengsten het bewijs leveren
dat de meekrapplant in de gunstigste omstandigheden voor haren
groei was geplaatst, het gewas van dit jaar aanzienlijk minder
verfwaarde heeft, dan dat van het vorige.
De prijs van^ de racine, die in het begin van September
1863 16,per 50 k°. bedroeg, is na eene daling tot
14,50 nn weder wat gestegenzoodat men makkelijk tot
1 kan verkoopen. Voor zoogenaamde onberoofde, dat
is gestampte of gemalen racine, wordt dezer dagen 18 a
19.25, al naarmate de verfwaarde der vaten, betaald. Deze
lage prijzen zullen niet zonder invloed blijven op het bunder-
tal dat dit voorjaar met meekrap beplant zal worden, en
menig boer begint er reeds van te spreken wat minder meede
„in te steken." De oorzaak van deze prijzende amerikaan-
sche burgerkrijg, heeft op de prijzen van het vlas eenen tegen-
overgestelden invloed, daar dit hier en daar het katoen moet
vervangen.
In een volgend berigt hoop ik eenige opgaven te doen van
prijzen, die voor huur van vlasland besteed worden.
VAN DEN IJSSELZOOM.
ij 1864.
Heeft de landbouw bij schijnbare eentoonigheid toch onein-
dig veel afwisselingdeze tijd van het jaar wordt voor een
goed deel door de verzorging van het vee ingenomenwaar-
om het misschien niet onbelangrijk is eens te zien in welke
opzigten deze moeiten en kosten al of niet goed zijn besteed
want ontegenzeggelijk zijn deze laatste vrij aanzienlijk.
Het rundveedat op de goede gronden langs den IJssel
gehouden wordt, is meerendeels van Groningsch ras, hier en
daar echter ook Friesche typen. Op de digtheid en fijnheid
van het eerste wordt echter vooral gelet, terwijl streng, mis
schien wat al te streng, wordt vastgehouden aan het begin-
sel om in zich zelven te veredelen. Er zijn hier en daar ook
landbouwers die in een tiental en meer jaren geen vee heb
ben aangekochtmaar door telken jare van 20 tot 30 der beste
kalveren aan te houden, ofschoon niet zoo spoedig, er toch in
geslaagd zijn vooruit te gaan en de goede eigenschappen
hunner koeijen, hier vooral met betrekking op zuivel-bereiding,
te doen toenemen. Daarenboven is de vrees voor ziekten hier
zeer sterkzoodat er niet dan met de grootste aarzeling aan
vreemd vee wordt gedacht. Ziekten, zoo als tongblaar, long-
ziekte enz. komen hier dan ook zeer weinig voor, en worden
alleen in deze streken gevonden op plaatsenwaar bij alge-
meene weiden als anderzins de voorzorgen minderde oppas-
sing en het toezigt niet zoo naauwlettend kunnen zijn.
Het kruisen met Durham-vee wordt hier nog weinig in
praktijk gebragt en heeft alleen op enkele boerderijen met
afwisselend gevolg plaats gehad. Daar men zich hier vooral
op boterbereiding toelegt, vreest men voor het afnemen der
melkrijkheid door verraenging met Engelseh vee. Door liet
aanhouden van vele kalveren en varkens, wordt aan kaasmaken
weinig gedacht. De boterprijzen zijn dit jaar echter aanmer
kelijk minder geweestofschoon de hoeveelheiddoor den
droogen zomer die op het hier zeer laag liggende land met
een zeer wisselvallig waterpeil bijzonder gunstig heeft gewerkt,
bijzonder voldoende is geweest.
De veehandel heeft zich vooral in het laatste gedeelte de3
vorigen jaars zeer hersteld en de omzet in vet vee was vooral
zeer geanimeerd. Wie niet te vroeg verkocht, maakte goede
zakenen voor zooveel er lhans op stal nog beesten gemest
wordenis er uitzigt dat de kosten beloond zullen worden.
Dit is anders weinig het geval, daar de teelt van wortelge-
wassen nog zeer gering. zijnde, men voor het vetmesten bijna
niets dan boonen, koekenenz. bezigt waardoor dergelijke
handelwijzen zeer duur worden. Langzamerhand wordt dit
ook wel erkend en komt de snijbank meer in gebruikof
schoon verreweg de meesten zich voor het voederen van hun
vee tot hooi en koeken bepalen. Hierover echter later meer.
Over bet algemeen vraagt men zich nog te weinig door cijfers
rekenschap van hetgeen men doeten wordt dus de schade
niet ingezien.
Slechts 1/3 van de kalverendie jaarlijks aangehouden
worden zijn ossendie dan op twee-en-een-half-jarigen leeftijd
vet worden verkocht. Dragtig vee wordt hier weinig afge-
zet, vooral om de kalveren niet te missenmaar de koeijen,
die telkens over zijn, worden een jaar gust gemolken en dan
vet geweid.
De verbeterde communicatie door den centraal-spoorweg en
den toenemenden handel en slagterijen van Wijhe, die vrij be-
langrijk zijn maken den verkoop zeer gemakkelijk. Wanneer
de spoorwegen naar Pruissen gereed zullen zijnzal dit voor-
zeker nog toenemendaar het veehetwelk daarheen wordt
uitgevoerdte voet van hier naar Emmerik wordt gedreven.
Vooral in de zandstrekenhier nabij, wordt veel dragtig vee
verkocht. Daar wordtofschoon niet met zulk gelukkig ge
volg vrij veel werk gemaakt van den veestapeldie vooral
uit Drentsch ras bestaat. Ook daar worden de schapen
langzamerhand verdrongen en jaar op jaar kudden afgeschaft,
