18
■BUS
-
RIJEN-VERBOND.
AARDAPPEL-ZIEKTE.
Haarlemmermeer
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven:
van 21 tot en met 27 Januarij 1864.
Rijivl and.
Door het hoofdbestuur tier Geldersclie Maatschappij van
Landbouw is besloten een adres aan de regering te zenden
om een wetsontwerp daar te stellenten einde tot de af-
scliaffing der tienden te gerakenop de wijze zoo als zulks
door Jhr. W. 1). de Jonge, te Zierikzee in zijn „eenvoudig mid-
del tot afschaffing der tienden" (Zierikzee J. K. de Graaff,
1863.) is voorgesteld.
De polder te Bnnschoten (Prov. Utrecht), die het groot-
ste gedeelte der Geldersche vallei van hooi voorziet, Iieeft in
1863 een totaal misgewas opgeleverdten gevolge van her-
haalde overstroomingen van zeevvater, of liever door den langen
duur, voor dat het zeewater afgeloopen was.
Men vreest algemeen, dat dit in 1864 vveder het gevalzal
zijn, daar door de stormen in het einde van 1863 op nieuw
een overstrooming heeft plaats gehad. Het ware te wenschen
dat de ingelanden van dien polder begrependat er nog an-
dere middelen bestaan om het overtollige water kwijt te raken,
dan het openen der sluizenwaartoe men altijd gunstigen wind
en laag buitenwater moet afwachten. Daar die polder voor
eenige jaren door een straatweg aan Europa verbonden isis
het te hopen dat de kennis van watermoleus en stooingemaal er
spoedig zal doordringen.
Op de Yeluvve bij Rhenen en Wageningen wordt/20 a/21
voor den tabak betaald; zandgoedaardgoed en bestgoed te
zamenzoo als de plant dit oplevert.
EENE KLEINE VERGISSING.
In de Friend van den Landman1863, n°. 12, wordt me-
degedeeld, de brief die Liebigeen tijd geleden aan den
Times schreef, over de waarde van het Londensche rioolwater,
dat ongebruikt, maar stank en ziekte verspreidendin den
Theems vloeit.
De redacteur E. 0. E. zegt aan het slot: Zulke berekenin-
gen, al kan men de verwezenlijkiug er van ook meer of min
der tot de utopien rekenen, zijn van het hoogste belang. Stel
de waarde van de uitwerpselen der Nederlandsche bevolking
slechts met die van de bevolking van Londen gelijk, en nemen
wij aandat daarvan slechts de helft verloren gaatdan be-
draagt dat verlies voor Nederland loch ruim 7 millioen daags,
of in liet jaar 2556 millioenof het dubbel onzer oorspronkelijke
Slaatsschuld voor de amortisatie
Als 't waar waszou het de moeite loonen de verwezenlij-
king van die utopie na te jagen. Nederland telt ongeveer
3 /2 millioen inwoners de waarde van 't geen elk dagelijks
na het nuttigen van spijs en drank in vasten of vloeibaren
staat aan moeder natuur terug geeftom weder in den kring-
loop des levens terug te keeren, zou dus 2,zijn, of
f 730,'s jaars, een lief inkomen voorzekeren een ra-
dikaal middel tegen de armoede lag voor de deur.
Maar 't is zoo niet. Liebig zegt wel eens krasse dingen
maar zulk een beweren ware wat al te grof. De heer E.
heeft namelijk bij Cergissing de waarde, die Liebig aan Londens
rioolwater over een geheel jaar toekentgenoraen voor die
van e^nen dag, en alzoo 365 maal te veel gerekend.
't Wordt dus eenige gulden per jaarde waarde van het-
geen voor elken inwoner door de stads rioleu wegvloeiten
Liebig rekent alzoo integendeel zeer matig. Toch blijft het
cijfer de aandacht waard en is daarop in de groote sleden
voorzeker eene winstgevende ondememing te bouwen welke
niet tot het rijk der utopien behoort, gelijk ook het oprigten
der Ilertha bewijst.
Het is echter bevreemdend, dat dit verbazend cijfer van
2555 millioen den heer E. niet zoo sterk in het oog is ge-
sprongen dat hij de becijfering nog eens overmaakte en de
tout ontdekte.
Onder dit motto levert de Heer Jonglcindt Coninck in een
der laatst verschenen nommers der Landbouw-Couranteen be-
toog omtrent het wenschelijke dat praktische (werkdadige)
landbouwers zich zouden vereenigen tot het nemen van proe-
ven omtrent rijenbouw en andere belangrijke onderwerpen op
landbouwgebied.
Wij zijn niet voor een rijen-verbondmaar zouden zeer
geneigd zijn ons aan te sluiten aan een vereeniging van prak
tische landbouwers, die zich ten doel stelden degelijke resul-
taten voort te brengen, ten opzigte van zoo menig vraagstuk,
dat zoo dikwerf ter sprake kwam en nooit werd opgelost.
Wanneer zulk een vereeniging werd zamengesteld uit mannen
bekend met de praktijk en toegerust met ondervinding, wier
ernstig streven is de ontwikkeling van onzen landbouw te
schragen en te bevorderen dan gewis zou zij rijke en rijpe
vruchten kunnen voortbrengen. Reeds te lang hebben wij
de behartiging van de belangen van den landbouw, die ook
c'le onze zijnovergelaten aan de belangstellenden, terwijl de
belatighebbenden zich terug trokken, om te critiseren of af
te keuren. Wij komen hoe langer zoo meer tot de over-
tuiging dat het „voorwaarts" moet uitgaan van henwier be
langen in die vooruitgang regtstreeks betrokken zijn, en die
genoeg ontwikkeld zijn om te zoeken naar den weg, welke
moet worden ingeslagen en zijn dit niet de praktisch den-
kende landbouwers? Wanneer deze zich met bescheidenheid op
den voorgrond stellen en door daden toonendat zij weten
wat zij willendan zal de wetenschap hare schatkameren voor
lien openstellen, en daaruit veel voortbrengen dat zij wenscht
getoetst te zien aan ervaring en praktijk. Dan zullen de be
langstellenden zich «gaarne en met vertrouwen bij hen aan-
sluiten, en hunnen invloed en hunne kapitalen voor de goede
zaak beschikbaar stellenen de groote menigte die alleen dan
gelooft wanneer zij zien en tasten kan, zij zal, zoo als wij
hopen en verwachteu, overtuigd worden en volgen.
Mogten velen zich gedrongen gevoelen om in bovengenoem-
den zin te liandelenen alzoo eendragtelijk zamen te werken
in het belang van den Nederlandschen landbouw.
Een praktisch landbouwer.
In de Landbouw-Courant N°. 2 van dit jaar komt een stukje
voor van den Heer Jongkindt Coninck, waarin verslag wordt
gegeven van een proef, genomen met het poten van aard-
appelen na 1°. Junij, als voorbehoedmiddel tegen de al te
zeer bekende ziekte van dit gewasen zulks naar aanleiding
van het beweren van zekeren Heer Ponsardvoorzitter eener
landbouw-vereeniging in Frankrijk. Ook ik had het betoog
van den Heer P. gelezen- en was nieuwsgierig te weten of
zijne stelling opging.
Ik heb den 8sten Junij ongeveer 150 vierk. Ned. Ellen
vruchtbaren grond met aardappelen bepoot. Zij kwamen zeer
spoedig te voorschijn en de planten ontwikkelden zich vrij
goed. Tegelijk met het loof der vroeg gepootte Aardappelen
verdorde echter ook het loof van deze laatsten. De opbrengst
was gering, de kwaliteit slecht, en er waren veel meer zieken
onder dan bij de vroeg gepootte. De door den Heer J. C.
verkregen resultaten komen ongeveer op hetzelfde neder.
Het kan zijn, dat onder een warmer klimaat het laat poten de
voorkeur verdientvoor ons zal wel het zoo vroeg mogelijk
leggen der aardappelen te verkiezen zijn. Iletgeen ons in
een vorig nommer van dit weekbladomtrent de ziekte der
aardappelen werd medegedeeld, zou dunkt mij, ook voor dezen
laatsten maatregel pleitenterwijl er bovendienzoo als zeer
te regt wordt aangemerkt, nog veel aan gedaan en moet ver-
meden wordenom de verspreiding van die gevreesde plaag
zoo veel mogelijk te voorkomen.
Lisse, January 1864. S. de Clercq Wz.
In Berlijn houdt men zich sedert geruimen tijd ernstig
bezig met de moeijelijke kwestie van den afvoer der mest-
stoffen en de stedelijke reiniging. Op kosten der regering
heelt de Ingenieur Wiebe in 1860 de wijze, waarop dit in
vele voorname steden in Duitschland, Erankrijk, Engeland en
Schotland geschiedt, in oogenschouw genomen. Hij heeft op
grond zijner ondervinding het riolenstelsel met wegleiding van
het rioolwater in de rivier aanbevolenen meent, dat het
niet mogelijk is, met inachtnemen der meeste zorg voor de
gezondheid, partij van deze stoffen voor den landbouw te
trekken. Zijne zienswijze heeft ernstige bestrijding gevonden.
Men betoogde dat het riolenstelsel onmogelijk zoo was uit te
voeren, dat het geen schadelijke uitwasemingen gaf, zoodat
ook uit het oogpunt der gezondheid het terstond verzamelen
en wegvoeren der meststoffen de voorkeur verdiende, waar-
door tevens een rijke bron van vruchtbaarheid voor de om-
geving bewaard zou blijven. Ook wees men op de buiten-
gewone kosten van uitvoering, die door Wiebe voor Berlijn
op acht millioen gulden met een tijd van uitvoering van 2 5
jaren geschat werden. Thans wil men dit beweren ook prak
tisch bewijzen. Er is eene commanditaire vennootschap op
aandeelen ontworpenEertlia genaamddie ten doel heeft het
opzamelen der meststoffen in de stad Berlijnvolgens de beste
en de gezondheid meest bevorderlijke wijze, die de ondervin-
ping heeft leeren kenuen en het dienstbaar maken van deze
voor den landbouw. De inschrijving in het kapitaal, groot
circa f 450,000, verdeeld in aandeelen van/ 360, is met
den aanvang van dit jaar opengesteld.
In Kent (Engeland) werd dezer dagen eene openbare ver-
gadering gehouden waarin Commissarissen van de gemeente-
wegen aldaar een voorstel dedendat men de Regering zoude
verzoeken om het gebruik van loeomobiel-stoomwerktuigen en
van locomotieven op de gewone wegen te verbieden. Het
voorstel werd levendig bestreden inzonderheid wijl men oor-
deelde dat dit de toekomstige stoomkultuur bij den landbouw
geheel zou belettenen de wegen en bruggen behoorden ver-
beterd te worden, wanneer de tegenwoordige toestand het
veilig gebruik van deze nieuwe middelen van vervoer niet
veroorloofdeterwijl de paarden wel, even als de menschen,
spoedig hun verschrikken voor deze nieuwerwetsche voorbijgan-
gers zouden afleeren. Het voorstel werd dan ook met over-
groote meerderheid verworpen.
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland en de Besturen
van den Polder en de Gemeente Haarlemmermeer hebben het
goede voorbeeld gegevenom ook in Nederland aan dezen
vooruitgang geen onnoodige beletselen in den weg te leggen.
In het handels-rapport van Zr. Ms. consul-generaal te
Lissabon over 1863, wordt gezegd
Onze ondernemende reeders in Holland doen wat zij kun
nen om de vaart op Portugal niet verder te laten vervallen
en zoo werden ook lang vruchtelooze pogingen en opofferingen
door hen aangewendom den boterhandel met dat land staande
te houden, hetgeen echter een hopelooze taak is geworden
omdat de Iersche boterdie zich in dat land beter conser-
veerthier zulk een voorrang heeft bekomen, dat alle andere
soorten schier onverkoopbaar zijn geworden. Van Edammer
kaas is in de laatste jaren de consumptie hier ook vermin-
derddoch bedroeg de aanvoer in 1863 nog 2814 kisten
met 90,048 kaasjes, zijnde slechts 124 kisten minder dan in
het jaar 1862. Van Goudsche of Stolksche kaas heeft de
consumtie bijna geheel opgehouden. Vermeerdering van prijs
bij vermindering van kwaliteitdie den Nederlandschen boter
handel hier ten gronde rigttenhebben ook aan den kaas-
handel de grootste schade veroorzaakt.
Den 6den Jannarij jl. overleed Richard Hornsby van Grant
ham (Lincolnshire) op 7 3 jarigen leeftijd, als fabriekant van
landbouwwerktuigen ook bij ons goed bekend. Zoon van land
bouwers en van een zwak gestel in zijn jeugd, ging hij eerst
bij een pottenbakker in de leer. In 1815 begon hij zijn loop-
baan als maker van paarden-dorschwerktuigen enz.onder de
firma Seaman en Hornsby, sints 1828 werd de zaak alleen door
hem gedreven. Hij heeft zich voornamelijk beroemd gemaakt door
zijne stoom-dorschwerktuigenzijne uitmuntende zaaiwerktui-
genen zijne wanmolens. In de laatste jaren van zijn leven
had hij zich grootendeels uit de zaken teruggetrokkendie on
der de uitmuntende leiding van zijnen oudsten zoon met twee
van diens jongere broedcrs worden voortgezet.
De landbouwers van Yorkshire (Engeland) hebben het voor-
nemen den Heer John Fowler van Leeds een bewijs te geven
van hunne erkentelijkheid voor de diensten, die hij aan den
landbouw heeft bewezen, door de volharding, geestkracht en
geldelijke opofferingen, waarmede hij zijn stoomploeg tot zoo
groote volmaaktheid heeft gebragt.
Dit zal geschieden door het doen vervaardigen en hem aan-
bieden van zijn portret ten voeten uit door een der voor-
naamste schilders van Engeland.
In Engeland is de inschrijving opengesteld, voor een
Hypotheekbank (Land-Securities Companij limited) met een ka
pitaal van 24 millioen gulden, bij aandeelen van/ 600; met
eerste uitgifte van het halve kapitaalterwijl het voornemen is
om niet meer dan 20 ten henderd van het bedrag der aandeelen
te doen storten.
De Revue des deux mondes van 15 Januarij bevat een derde
ariikel van E. de Laveleye over den landbouw in Nederland
waarin hij dien van Drenthe en Twenthe, Salland, de Veluvve
en het Gooilandhet Westland, de Groningsche Veenkolonien
en Limburg, alzoo van al de zandstrekenbespreekt. Hij
toont zich op nieuw schrander opmerker, die in zeer aange-
namen vorm tal van bijzonderheden weet mede te deelen,
waaronder zeker ook velen, die zelfs aan de bewoners der
streken, die hij beschrijft, onbekend zijn.
Te Antwerpen werd den 25sten een wedstrijd van vet vee
gehouden, waarbij aan den zwaarsten os, die 1310 nederl.
ponden woog, de prijs-medaille, door de stad uitgeloofd, werd
toegekend. Deze os kwam uit de stallen van den Heer van
Volkxem; sedert 20 jaren was er geen zoo zwaar rund bij
dezen jaarlijkschen wedstrijd aangeboden. Er dongen 48 stuks
vet vee mede, waarvan 5 meer dan 1000 nederl. ponden
wogende minste was 700 nederl. ponden zwaar, Een
slagterdie de eigenaar van een der fraaisten was, liet,
voor dat hij hem dolde, zijn welgejukte photographische af-
beelding vervaardigen.
De commissie van leden der Llollandsche Maatschappij van
Landbouwwelke zich ten doel stelt het vormen eener vereeni
ging tot het oprigten van een of meer akkerbouw-scholen in
Holland, heeft woensdag 20 dezer eene bijeenkomst te's Hage
gehoudenwaarbij o. a. de heeren ForeestBegramStaring
en Snellen tegenwoordig warenen men de wijze van uitvoe
ring nader besproken heeft. Het vereischte kapitaalvoor eene
eerste school, waarvoor 120 bunders zouden worden gepacht,
werd op 70,000 geschat, welke men bij wijze van associatie
wenscht bij een te brengen.
Van den spoorweg van Leeuwarden naar Harlingen wordt
reeds zeer algemeen gebruik gemaakt voor het vervoer van vee
ter verdere verzending naar Engeland. Voor een rund betaalt
men een gulden vracht, terwijl het drijven op 65 cents te staan
kwam. De meerdere kosten van 35 cents zullen wel ruim wor
den vergoeddoor het minder lijden van het veedaar die
voetreis toch al ligt een /2 Ned. pond vleesch kost.
Door de vereeniging Flora van Noordwijkzal van 47
Eebruarij te Noordwijk-Binnen eene Zevende Tentoonstelling
van bloeijende bloem- en bloembol-gewassen worden gehouden.
GEBOREN: Jesprina, dochter van W. van Hagoort en A. de Veer.
Calharina Jacoba, dochter van G. v. d. Vlugt en J. C. Slingerland. Hen-
drikus Marinus, zoon van P. Out en C. van Alphen. Dirk, zoon van
A.Boer en A. van Tol. Marritje, dochter van D. van Eftrik en Gr.
Roele. Theodora, dochter van T. Vaneman en M. Meijer. Arend,
zoon van A. Lang'erak en M. Bornstoedt. Johanneszoon van J. Rood-
zand en L. Drooper. Jansje, dochter van G de Vries en T. Hoffman.!
Jacobus, zoon van J, Liefhebher en G. Lankbout.
OVERLEDEN: Margaretha oud 9 dagen, dochter van P. Stortenbeker
en H. v. d. Wil. Dirkje oud 14 dagen dochter van A. Vis en L. Itap-
tijn. Ant. Roelof, oud 2 jaren, zoon van G. Onkenhout en A. Bouw.
Dirkje, oud 7 niaanden, dochter van M. Ravestein en M. Kooiman.
Adrianus, oud 26 jaren, zoon van P. Reedijk en T. Domine. Jacob
Slingcr, oud 58 jaren, gehuwd geweest met J. Verbiest. Johannes,j
oud 4 jaren zoon van J. G. van Renswoud.
0MDERTR0UWD: Geene.
GEHUWD: J. Vermeulen met J. Rutte.
Het Slaatshlad n°. 208 bevat het Koninklijk besluit van 30
December 1863, ter goedkeuring der wijzigingen in het alge
meen reglement voor dit Hoogheemraadschap.
opbreng
aan den
jaarlijksi
Meer m
niet bed
rente,
op den
ministral
uitloting
omdat d
heffer, i
Z2 perce
kapitaal
neer al
vangt,
zet een
Doelm
tiendplig
bruto tie
de tiendl
de netto
pachtings
en waard
doende i
briefport
theekhoui
