WEEKBLAD
1864.
Vrijdag 25 Maart,
N°. I
VAN
A AN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-EELANGEN GEWIJD
Y ij f e Jaargang
Lakdbouw.
Holl. Maatschappij v. Landbouw.
Hoofdredacteur C. E. DE CLERCO.
RAARLEMMERMEER
v
Sl>s^ X(
PRIJS VAW HET ABONNEMENT
in het Jaarg,
Alle Toezendingeii moeteu geschieden aan den Hoofdredacteur
te Amsterdam HeerengrachtKK 178.
UIT ZUID-HOLLAND,
20 Maart 1864.
Hadden de gedurige regen en wind in het begin dezer maand
zeer huD nut voor de weilanden, ook den teelboer was dit
wilde doch groeizame weder niet ongunstig; hij kon daardoor
al vroegtijdig zien wat er van zijn wintergraan moest worden
uitgeploegd en wat behouden kon blijven. Of dit onderzoek
over 't algemeen wel zeer naar wensch uitviel, meen ik sterk
te mogen betwijfelen; koolzaad, wintergarst en ook de En
gelsehe tarwesoorten schijnen grootendeels verloren te zijn.
De latere drooge en schrale dagen heeft men zich zeer ten
nutte gemaakt; overal zijn de landbouwers dezer streken druk
aan den veldarbeid, en er zijn er, die hunnen bouw van peul-
vruchten en zomergraan reeds te veld hebben. Met het leggen
der aardappelen is hier en daar een begin gemaakt.
Onder de teekenen van vooruitgang, die zich in den land
bouvv dezer omstreken openbaren, verdient ook opmerking dat
de rijenteelt hier meer en meer ingang vindt, wat niet missen
kan zoowel op de zuiverheid der akkers als op de graanop-
brengst van gunstigen invloed te zijn. Bij eenigen is het
voortrefFelijke zaaiwerktuig van Ilornsbij in gebruik, anderen
behelpen zich met machines van andere eonstructie.
In den veehandel blijft 't zoo wat bij't oude. Yet vee hoog
in prijs; verder meest alles flaauw.
Bij een onzer kundigste vetmesters, de ITeer van, der Breggen
te Waddinxveen, werden in 't laatst der vorige maand eene
koe en een stier afgeleverd, welke bij verkoop/400 per stuk
golden. De koe was eene volbloed Noord-Hollandsche, de
stier volbloed Durham. De kruising met Durhambloed schijnt
weinig te voldoen; ik hoor althans dat deze en gene, die
t voor eenige jaren con amore aanvingen, er zoetjes aan van
terugkomen.
Daarentegen worden gekruiste schapen en varkens nog steeds
meer en meer gezocht. Voor beide veesoorten geeft men de
voorkeur aan de zware Lincolnshire rassen. Berkshire en Co-
leshill varkens, zoowel als Leicester schapen, zijn wat ligt,
misschien ook wat zwakkelijk, ofschoon voor hen, die met
Texelsche of Veluwsche ooijen niet verder gaan dan eene kruising,
de Leicester ram juist om zijne meerdere fijnheid, misschien
nog wel de voorkeur verdient. Southdown schapenwaar
men op sommige boerderijen in deze omstreken vroeger veel
werk van raaakte, zijn geheel van't tooneel afgetredenhunne
nakomelingen hadden geen maat genoeg, de wol was bij de
opkoopers weinig in aanzienen zoowel bij het Leicester als
by het Lincolnshire ras stonden zij in Snellen vleeschgroei
verre achter.
In den laatsten tijd zijn hier ook proeven genomen met't
maskerzwijn en 't kruisen daarmede, zonder dat men zich
daarvan over het algemeen echter veel heil beloven durft,
naar ik hoor. Kon men echter de verbazende vruchtbaarheid
van dit ras overbrengen op 't Engelsche varken, zonder dit
laatste zijne goede eigenschappen te doen verliezendan ware
dit geen gering voordeel.
De uitvoer van vee naar Prankrijk en Belgie bleef gering,
die naar Engeland van vet vee en ook van zeer ligte vaarzen
en tweejange ossenzoowel als van melkkoeijen van de aller-
mmste kwaliteit, was daarentegen ook in deze maand weder
zeer Ievendig. De beide laatste soorten moesten echter tot
uiteist lage prijzen door de verkoopers gegeven worden anders
Eleven ze staan. De koopman toch vindt zulk een overvloed
van ergelijke waar, dat hij geene hooge prijzen behoeft nit
te eggen. Gezegend Engeland dat oiizen afval zoo heerlijk
oprmmt; altijd toch zal er uit het koren kaf groeijen.
Het jonge vee dat van hier naar de Londensche en Hullsche
markten vervoerd wordt, schijnt naar 't noorden en oosten
van Engeland te gaan, om daar te worden vet geweidwaarom
men daar echter zulk eene voorliefde heeft voor al wat klein
is, schraal en slecht gebouwdis evenmin duidelijkals waarom
men er geene goede melkkoe gebruiken kan.
Opmerking echter verdient het, dat er in de omstreken van
Leiden eene firma is, die wekeljjks eene vrij belangrijke party-
best Hollandsch melkvee naar Engeland afzendt, en dit reeds
sedert eenigen tijd volhoudt. Navolging vindt dit voorbeeld
evenwel met, terwijl het getal kooplieden, dat zich met den
uitvoer van afwijkende waar bezig houdt, ontelbaar is. Nu
en dan zenden zij wel eens een goed stuk vee, maar dat
PRIJS DER ADVER
van 16 regels
elke regel meer
Zegelregt bij elke plaatsm
TieN
75 Cents.
>1113%
komt zelden goed uitvan daar dat de kwaliteit als met de
week minder wordt.
Vette varkens werden er deze maand ook veel verzonden
de piijzen te Londen waren in de laatste week voor de soort,
die van hier komtniet gunstig.
In den paardenhandel is veel levendigheid; meest echter in
goede remonte paardenof wel in die, welke voor den uitvoer
naar Irankrijk en SpaDje geschikt zijn. Jonge, zoowel als
aftandsche werkpaarden zijn nog al te koopen.
In Engeland heeft weder een van die belangrijke veeveilin-
gen plaats gehad, die de landbouw-wereld daar gedurende
geiuimen tijd in spanning houden. Het gold ditmaal de ver
koop van den rundveestapel van den kolonel Towneleyeen der
beioerndste fokkers van het korthoorn (Durham) ras, en die
na een yijftienjarige mededinging als lauweren uit den strijd
mogt wijzen op een behaald prijzenbedrag van 24,000,
22 eerbokalen, 26 goudenen een 100 tal zilveren en bron-
zen medailles. Het was den 17den Maartonder den toeloop
van een drie duizendtal koopers en kijkers, dat in het park
van Towneley-Hallonder den hamer van Mr. Strafford, dit
puike vee van eigennar verwisselde. Wie zich een denkbeeld
wil maken van de hartstogtelijke liefde, waarmede de veefokkerij
in dat land plaats heeftmoet het vijf kolommen lange verslag
van die veiling bestuderen. Elk dier is een oude bekende;
ieder kent zijn afkomst (pedigree) uit het hoofdzijn deugden
of gebrekenzijn overwinningen of nederlagen in den tentoon
stellings-strijd. Men weet reeds te raden welke fokkers op
dezen of genen stier of koe het oog hebbenen gaat wedden-
schappen aan omtrent de prijzen, die zij vermoedelijk zullen
opbrengen. Zes-en-veertig koeijen en schotten werden tot een
middenprijs van 1487,60 toegewezen10 stieren bragten
dooreen 1783,20 op. Het bedrag der geheele veiling was
alzoo zes en tachtig duizend twee honderd en twee en zeventig
gulden. Onder de koeijen was er eene, 3 jaren oud, dochter
van den beroemden stier Boyal Butterfly, die 6300 gold;
anderen nog van/4400 3800 enz. De duurste stier, Boyal
Butterfly de elfde, 4 Julij 1861 geboren, werd tot boven de
5000-- °pgejaagd. Als men let op de zoo zeer onderschei-
den prijzen voor het vee van een zelfden fokker en van dezelfde
afkomst besteed er waren ook koeijen van/400 en stieren van
/850, dan blijkt daaruit dat het geen dollemans prijzen zijn, die
voor de puiksten besteed wordenzooals men van een paard
zegt, dat het waard is, wat een gek er voor wil gevenmaar
dat die wel degelijk berusten op de eigenaardige voortreffelijk-
heid, volmaakte vormen, kracht van overerving enz. die het
dier kenmerken. Men heeft echter het Engelsch oog en de
Engelsche greep noodig om dat onderscheid op te merken en
dat verschil in waarde zoo juist in geld te schatten. Men
mag echter met voile regt beweren, dat daar, waar het eene
fokdier niet tien of twintigmaal duurder wordt betaald dan
het ander, men nog geen begrip heeft wat eigenlijk vee-fokken
en vee-veredelen is.
- In I860 is een zeer uitvoerige en belangrijke statistieke
beschrijving van den landbouvv in de gemeente Winschoten,
(Groningen) verschenen. Deze diende als proeve, en er werd
toen besloten om te trachten eene dergelijke statistiek van al
de gemeenten dezer provincie te verkrijgen. De commissie
die deze taak op zich nam, heeft hieraan met veel kracht
geaibeiden heeft daartoe blijkbaar in de verschillende ge
meenten goeden steun gevondendaar wnarschijnlijk in dit jaar
reeds eene landbouw-statistiek van al de gemeentenhoewel
voorloopiger wat minder uitgebreid dan die van Winschoten,
het licht zal kunnen zien.
De guano-invoer in Groot-Brittannie gedurende het jaar
1863 is geweest ter waarde van bijna 32 millioen gulden.
In het vorig jaar 1862 was dit bedrag niet ten voile 20 mil
lioen gulden.
- Het Duitsche landbouw-congres zal dit jaar, om reden
van den onrustigen politieken toestand, niet bijeenkomen.
- In het begin van April zal de publieke veiling van
de Dordrechtsche beetwortel-suikerfabriek plaats hebben.
- Een profeet is niet geeerd in zijn vaderland. Zoo is het
aanvankelijk ook met Dr. Willemsden uitvinder van het
inenten der longziekte, in Belgie gegaan. Zeer lang, ook bij
de veeartsen, was er meer tegenstand en afkeuring dan mede-
weiking. lhans kan men de oogen wel niet meer voor de
waarheid der feiten sluiten. Die verkregen uitkomsten, door
71 berigtgevers verzameld, loopen jijna 100,000 inen-
tingen. Bij 13 van de 100 bleef die zonder gevolg. De sterfte-
gevallen, als gevolg der inenting, bedroegen maar iets meer,
dan 1 op de 100, terwijl slechts 1 op de 100 ingeente
dieren later door longziekte werden aangetast.
Afdeeling Rotterdam., Schiedam en Omstreken.
LANDBOUW-TEiNTOONSTELLING te SCHIEDAM,
op Donderdag 17 Maart 1864.
Met veel genoegen hebben wij deze tentoonstelling bezocht,
welke in haar soort werkelijk voortreflelijk mogt genoemd
worden, en zeker de beste vet-vee-tentoonstelling geweest is,
welke tot nog toe in deze afdeeling en welligt ook in geheel
Nederland gehouden werd. Regtmatige en welverdiende hulde
komt daarvoor toe aan het bestuur der afdeeling, dat,
naar wij yertrouwen, zijne belooning vinden zal in het bewust-
zijn van in het belang van den Hollandschen landbouvv wer
kelijk iets goeds tot stand te hebben gebragt.
Wij vertrouwen dat dit bestuur, aangemoedigd door do
gunstige resultaten van zijne ijverige pogingen, op den inge-
slagen weg zal voortgaanen in volgende jaren zijne krachten
uitsluitend zal aanwenden, om met ter zijde stelliug van het-
geen minder direct bij eene vet-vee-tentoonstelling behoort,
alleen prijzen uit te loven en bekrooningen toe te kennen aan die
dierenwelke door bijzondere geschiktheid en hooge waarde
voor de slagtbank boven anderen uitmunten.
Te betreuren is het zeker dat, naar ons oordeel, aan deze
tentoonstelling een veel te schaarsch bezoek ten deel viel
althans wij hebben daar velen gemist, van wier belangstelling
verwacht mogt worden, dat zij eene zoo uitmuntende gelegen-
heid niet zouden laten voorbij gaanom veel schoons te zien
en te hooren dat tot hun vak behoort en hetgeen voorzeker
de hooge belangstelling waardig is van alien, die aan den
bloei en den vooruitgang van onzen landbouvv een warm hart
toedragen.
Het mestveede dragtige en melkgevende koeijen waren
uitrauntend geplaatsteen ruime overdekte schuur bood aan het
tentoongestelde vee en aan de bezoekers een veilig toevlugtsoord
aan, dat bij minder gunstig weder bijna onontbeerlijk zou
geweest zijn, maar ook thans aan beiden een zeer gewenschte
beschutting gaf, zoodat men op zijn gemak kon genieten.
Acht stuks uitmuntende ossen uitsluitend met hard voeder
gemestdongen mede naar de uitgeloofde prijzen. Zoo als
bekend is, waren zij in een andere cathegorie geplaatst, dan
hunne natuurgenooten van dezelfde soort, welke met spoeling
gemest warentoch gelooven wijdat wanneer zij onderling
hadden moeten wedijverende eerste prijzen aan de hard-
voeder-ossen zouden zijn toegekenden dit niet alleen uithoofde
van de kwaliteit, maar ook ten opzigte van grootte, zwaarte
en vetheid. De osseningezonden door den Heer K. Jz. Kaan
te Wieringervvaardwaren zeer voortreffelijk.
De os, die den eersten prijs vervvierf werd, naar men ons
mededeelde voor de belangrijke som van 640 verkocht.
De spoeling-ossen waren zeker niet minder bewonderings-
vvaardigdat het vleesch bij deze vvijze van mesten slapper is
dan bij hard voedsel is genoeg bekendom hier te worden
betoogd en mag dan ook niet als aanmerking gelden.
Onder de vette koeijenvoor het meerendeel alle schoone
en zeer vette beesten, waren insgelijks eenige wonderbaarlijk
vette dieren, welke het bewijs leverden, dat ook de Holland-
sche landbouwers in de kunst van vetmesten ongetvvijfeld in de
laatste jaren een belangrijke schrede voorwaarts gemaakt hebben.
Onder de gemeste kalveren kwam ook zeer puike waar voor j
twee hunner werden, naar het luidde, voor 150 gulden het
stuk verkocht.
Vette schapen en varkens waren weinig ingezonden en hier-
onder niets dat zeer buitengewoon was.
Afdeeling niet gemest vee. Insgelijks weinig ingezonden.
Afdeeling melkvee. Ook hier waren de inzendingen gering
ofschoon onder die weinigen toch werkelijk uitmuntende voor-
werpen voorkwamen.
Ten gevolge van een bepaling van het programma dat wat
betreft de verlangde ouderdom der schottendeze door het
aanwezig zijn van niet meer dan vier breede tanden zou wqx-
