WEEK B I, A II
m
No. 42 A
t:"j
1864.
Vrijdag, 14 October.
VAN
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD
VijCdc Jaargang
Landbouyv.
een engelsch pachtkontrakt.
Y&\
JjrJ
Hoofdredacteur C. E. DE CLERCQ.
Augustus
1864.
GEMIDDELDE Maandelijksche Waterstanden, Water-ontlastingen en werking
der Stoomtuigen in het Idoogheemraadschap van Rijnland.
I
HAARLEMMERMEER
f
X
PR IJS
in liet Jaar.
VAN HET
ABOPnVEMENT
- 6.-
Alle Toezendingende Redactie betrefifcndemoeteu gescliiedea aan
den Hoofdredacteur, te Haaeeem, Kruisstraat, Wijk 6, N°. 513.
WAARNEMINGEN.
WAARGENOMEN TE
Spaarndam.
Vloed op het IJ
id. den IJssel
id. de Noordzee
Ebbe het I.J
id. den IJssel
id. de Noordzee
Boezemstanden
A tab Boezemstanden.
-2.S J Verval in de Sluizen.
to) Tiicl van 'oozing
[S i-i I Hoeveelbeid geloosd
De meest heerschende wind.
- Gewerkt gedurende
f Gewerkt gi
S j Opbrengst.
2 tao Uitgemalen
g ou Uitgemalen
3 J Gestopt voor hoog water.
03.
id. voor Slnisgang.
0,209 -J- A.P.
0,165 A.P.
0,613 A.P.
0,734 A.P.
0,028.
11*.
621,993.
Noord.
Halfweg.
0,186 -f A.P.
0,133 A.P.
0,655 A.P.
Gouda.
1,011 -f-A.P.
0,334 A A.P.
0,511 A.P.
Noord-West.
AANTEEKENINGEN.
Katwijk.
0,915 -f A.P.
0,62 A.P.
0,691 A.P.
0,699 A.P.
0,043.
31|.
2,614,267.
Noord noordwest.
Leidschendam.
Rijnland 0.653 A.P.
Delflandl. 0.383 A.P.
Bodegraven.
Rijnland 0.643 A.P.
Woerden 0.53 A.P.
Door de stoomgemaalsluis inge-
laten 11,557232.
De slnisgang te Spaarndam had
behalve dat de groote sluis was
afgedamd, op de wachters plaats.
B*!?
CTC o.
5" 5.
a 3
W
on
i c
p-
5
CL. CD
2. B
Over de beste wijze van inrigting der pachtkontrakten is
dikwerf gesproken en getwist, maar over bet algemeen blijft
men dgarbij aan den ouden en geijkten vorm hangenzooals
het plaatselijk gebruik dat medebrengt. Nu is het zeker dat
bet in den regel van meer belang voor den grondeigenaar is
om een goeden pacbter te hebben, dan een goed pachtkontrakt;
terwijl de huurder, als by vveet dat bij met een eerlijken en
welgezinden landheer te doen beeft, ook niet veel geeft om
de bepalingen en voorwaarden van verpaohting.
Maar dat gaat ook slechts goedwaar de van ouds gewone
wijze van bebouwing plaats heeft, zoodat de meeste zaken
liun vasten regel hebbenen bij verschil tusschen grondeigenaar
en huurder een beroep op de gewoonten en plaatselijke ge-
bruiken gewoonlijk voldoende is, om het gescbil bij te leggen.
Dit is nu tegenwoordig het geval dikwerf niet meer. Er wor
den gewassen verbouwd, zooals: meekrap, vlasbeetwortels,
die vroeger in deze of gene streek onbekend waren; de
landbouwer koopt mest en veevoeder aan en steekt daardoor
meer waarde in den grond dan anders het geval wasen hij
moet dus scherper toeziendat bij, en niet een huurder die
na hem komt, de voordeeien van deze uitgaven terugontvangt;
bet verbouwen van klaver en wortelgewassen wordt meer alge
meenwaardoor men minder vast weiland noodig beeft en
men het nut inziet om het weiland van tijd tot tijd te scheuren
en daarentegen weder stukken bouwiand tot weiland aan te
leggen, en dergelijke meer. Heeft men nu met een verstandig
grondeigenaar te doen, die tevens ook kennis van landbouw
beeft, dan zal dit meestal geen bezwaar opleveren en men
bet wel eens kunnen wordenmaar is dit niet het geval en
beeft men er eendie bij elke wijziging van de gewone ma-
nier van bebouwen, vreest dat zijii land bedorven of uitgeput
Mil worden en die angstvallig aan verouderde bepalingen °blijft
hechten, dan kan dit den pachter, die vooruit en met zijn
tijd mede wil, dikwijls veel moeijelijkheid veroorzaken en hem
beietten om de meest winstgevende wijze van kultuur te vol-
genof het zal hem weerhouden de verbeteringen te doen
■en de uitgaven te verrigtenwaardoor hij ruimer oogsten en
beter uitkomsten van zijne boerderij zou kunnen verkrijgen.
Pachtkontrakten ingerigt naar den eisch van den tijdzijn
■dus geen onverschillige zaak, en het is goed dat die zaak
■veelzijdig besproken worde, voornamelijk door de praktische
landbouwersdie door humae ervaring het best kunnen weten,
welke bepalingen wenschelijk en nuttig en welke andere nut-
teloos of scbadelijk zijn.
In Engeland denkt men er ook zoo over. Engeiand wordt
echter door velen (en onregte aangehaald als een land, waar
goede pachtkontrakten en pachten voor langen termijn vrij
aigemeen in gebruik zijn. Dit is juist bet geval niet. Wel
is dit waar, doch ook nog slechts ten deeie, voor Schotiand
waar pachttermijnen voor 21 jaren en goede beschreven pacht-
voorwaarden nog al veel voorkomen. In verre het grootste
gedeelte van Engeland daarentegen is het eenjarig pachtstelsel
in zwangzoodat de pacbt telkens stiizwijgend voor eeu jaar
verlengd wordt, en er slecbts zes maanden vooruit behoeft
te worden gewaarscbuvvd om de pacbt te doen eindigen, ter-
wijl de grondeigenaar geen schadevergoeding aan den pachter
verschuldigd is voor de verbeteringen door dezen aangebragt;
de verpachting geschiedtgewoonlijk op het woord zonder
eenige schriftelijke akte of overeenkomst. Een ellendig stel-
sel zal men zeggen, en wie zal bij zoo groote onzekerheid
meer dan het hoog noodige aan zijn land willen doen. Maar
zooals t meer gaat, dat slechte vvetten toch in de praktijk
verstandig worden toegepast, is dit ook hier het geval. Juist
dat stiizwijgend verlengen van jaar op jaar, maakt dat het
een soort van erfpacht wordt, zoodat de gevallen in Engeland
niet zeldzaam zijn, dat de boerderijen meer dan een eeuw
lang in dezelfde familie van pacbters blijft, terwijl de pacbter
zyn grond behandelt als of die zijn eigendom warewijl hij
weet dat bij zijn overlijden zijn zoon of naaste familie wel
de voorkeur zal genieten. De grondeigenaar en deze wijze
van verpachten vindt men voornamelijk bij erfelijk grondbezit
dat steeds in de familie blyft en niet verkocbt wordt stelt
er zijn eer in om dezelfde pacbters te behoudenen bij die
uit winzucht of om andere weiuig edele redenen een pacbter
de huur wilde opzeggenzou daardoor zijn goeden naam in
de waagscbaal stellen engelijk daarvan wel gevallen zijn
aan te wijzenpubliek en iu de dagbladen daarover het
noodige moeten hooren.
Evenwel heeft die wijze van verpachten toch zijn nadeelen,
zoowel voor den grondeigenaar als voor den pachter. Dat
onwillekeurig erfelijk geivorden pachtregt maakt de pachters
wel eens traag. Zoolang als ze de gewone pacbt blijven beta-
len en niet slecbter bouwen dan hun vader het deed, achten zij
dat de pacbtheer geen regt heeft ben de huur op te zeggen en
onder ben zal men de mannen van vooruitgang dus zelden
vinden. Komen er pacbters, die meer van den grond weten
te trekken en dus hooger huur kunnen bieden dan durft de
grondeigenaar ze niet aan te nemen in de plaats van zijn
ouderwetsche boerenuit vrees voor onregtvaardig door te
gaan. Landbouwers daarentegendie vooruit willenworden
dikwerf daarin verbinderd door dat dezelfde grondeigenaar
die niet graag een pachter zou laten vertrekken, zonder dat
hij het al te erg maakte of in het geheel niet betaalde, daar
entegen ook veelal wil dat de bebouwing van den grond juist
zoo geschiedt als dit altijd de gewoonte is geweest, en wei-
nig geneigd is om den pachter bij te staan in het verbeteren
zijner kultuur door het bouwen van beter woningenhet
droogleggen van den grond enz. Nu zijn er pachters die
niet schromen om zelf een belangrijk kapitaal in den grond
te steken maar al heeft men nog zulk een goeden pacbtheer,
men weet nimmer wie ziju opvolger zal kunnen zijn, zoodat
PRIJS DER ADVERTENTieN
van 1—6 regels 75 Cents. Elke regel meer 12% Cents.
Zegeleegt bij elke plaatsing 35 Cents.
To.ezending uiterlijk Woensdag. Airesvan Bonga C°.Amsterdam.
dan bet gemis van een behoorlijke pacht-overeenkomst dikwijls
huiverig maakt om zulke uitgaven te doen.
Van beide zijden begint men dus bier en daar naar een
meer geregelden toestand te verlangen. In den laatsten tijd
zijn de verlichte grondeigenaars en de pacbtersdie vooruit
willenbet eensdat goede pacbtvoorwaarden de voorkeur
verdienenen vandaar dat modellen van pachtkontrakten veel
worden ontworpen en besproken.
Wij geven hieronder een van die modellen. Natuurlijk niet
als een voorbeeld, geheel ter navolging geschikt, maar om
de aandacht daar eens op te vestigen. Weliigt geeft jhet aan-
leiding dat men ook in ons land eens dergelijke modellen
opstelt en die aan het algemeen oordeel onderwerptom op
die wijze de kwestie eens emstig ter sprake te brengen en
daarvoor eene goede oplossing te verkrijgen.
De volgende schets van een pachtkontrakt is door den
Graaf van Lichfield rondgedeeld, met verzoek tot mededeeling
van opmerkingen en beschouwingen omtrent de verschillende
bepalingen.
Heden denis de volgende overeenkomst aangegaan
tusschen(die zelven, zoowel als zijne erfgenamen of
gemagtigden hieronder zijn aangeduid en begrepen onder den
naam van landheer), ter eener zijde, en(die, zoowel
als zijne executeurs of gemagtigden hieronder zijn aangeduid
en begrepen onder den naam van pacbter), ter andere zijde.
Verklarende de gezegde landheer bierbij in pacht af te
staan hetgeen de pachter verklaart te aanvaardeual de ge-
bouwen en gronden met wat daartoe behoort, gelegen
genaamden tbans in het bezit vanen be-
staande uitmet uitzondering van al de bosschenop-
gaand geboomte en hakhout, mijnen, ertsen en steengroeven
met voile bevoegdheid van den landheer, zijne gemagtigden
of werklieden om te vellenom te graven, boringen en on-
derzoekingen te verrigten en genoemde zaken te vervoeren
en met voorbeboud van alle visch, hazen, ander wild en ko-
nijnenmet uitzondering zooals hieronder omschrevenen
met vrijheid voor hem, zijne vrienden en bediendenom wild
te schieten en te jagen op het gezegde land alles tegen
den vastgestelden jaarlijksehen huurprys, te betalen in vier
drie-maandelijksche termijnen, waarvan de eerste verschijnt op
den 24sten Juuij.
Verbindlenissen van den landheer.
1. Om te betalen de grondbelasting, (chief rents), en de grond
eigenaars persoonlijke belasting.
2. Om de gebouwen bij het aanvaarden der pacbt in goe
den staat van onderhoud te brengen. Om te verschaffen stee-
nen, pannen, kalk aan den oven, en onbewerkt bout, op het
erf zelf of boogstens op een afstand van vijf mijlen, wanneer
zulks voor herstellingen gevorderd wordtvoorts de helft der
kosten te dragen in bet scbilderen van het buiten-houtwerk
en van de bekken en hekposten op het erf, welk scbilderen
minstens elke vier jaren eens zal geschiedenvoorts bekken
te verschaffen tegengulden elk, en onbewerkt hout
voor de posteu. In geval van brandschade zal door hem
vermindering van huur worden verleend voor het nadeel ge
durende het berstel der gebouwen geleden.
3. Om vergoeding te verleenen voor alle schade aan de
gewassen van den pachter veroorzaaktten gevolge der gere-
serveerde regten betreffende mijnen ertsen steengroeven en
houtgewas.
4. Den pacbter toe te staan om de konijnen te verdelgen
met fretten en door opgraven, maar niet met geweer of door
strikken, in het veld en in de hagen, (doch niet in de bagen
rondom het boscb en het plantsoen.) van den Isten November
tot den Isten Maarten hem vergoeding te verleenen voor
schade door het wild veroorzaakt, zoo deze aamvezig is en
meer danper bunder bedraagt, welke som als geschatte
gewone schade door het wild bij den jaarlijksehen huurprijs
in rekening is gebragt.
5. Om vergoeding te verleenen voor het stoppelploegen van
land in het najaar of den winter voor bet eindigen der pacht,
en evenzoo voor de arbeids-kosten van het mestrijden en uit-
spreiden op het klaver- en op hooi- en weiland.
6. Om te betalen voor bet volvoeren der verpligting van
den pachter onder n°. 3, wat betreft de slooten, draineer-