W E E li B L A
1805.
Vrijdag, 7 April.
VAN
A AN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD
lesde laargang
Lajidbocw.
Hoofdredacteur C. E. DE CLERCQ.
Februarij GEMIDDELDE Maandelijksche Waterstanden, Water-ontlastingen en werking
1865. der Stoomtuigen in het Iloogheemraadschap van Rijnland.
IHES
HAARLEMMERMRER
PRIJS VAN HET ABONNEMENT
in het Jaar6.—
Alle Toezendingende Redactie betreffendemoeten geschieden aan
den Hoofdredacteurte Haablem, Kruisstraat, Wijk 6, N°. 513.
PRIJS DER ADVERTENTieN
van 16 regels 75 Cents. Elke regel meer 12 Cents.
Zegelkegi bij elke plaatsing 35 Cents.
Toezending niterlijk Woensdag. Adresvan Bonga C°.Amsterdam.
WAARNEMINGEN.
Vloed op bet IJ
id. den IJssel.
id. de Noordzee
Ebbe het IJ
id. den IJssel
id. de Noordzee
Boezemstanden
bp I Boezemstanden
-2.9 J Verval in de Sluizen.
t> o I van loozinS
p r-i Hoeveelbeid geloosd
De meest heerschende wind.
f Gewerkt gednrende
S I Opbrengst
M Uitgemalen
g pi I Gestopt voor hoog water.
C id. voor Sluisgang.
WAARGENOMEN TE
Spaarndam.
0,02 A.P.
0,123 A.P.
0,45 A.P.
0,437 A.P.
0,02.
33
4,554,514.
Zuid.
257.
0,399.
18,556,590.
24J.
Ilalfweg.
0,0198 A.P.
0,1169 A.P.
0,449 A.P.
0,506 A.P.
0,022.
281.
2,273,365.
Zuid.
345.
0,416.
17,119,079.
19.
27-25.
Gouda.
1,119 A.P.
»y
0,075 A.P.
0,438 A.P.
Noord-Oost.
347.
1,029.
12,680,519.
26.
Katwijk.
0,84 A.P.
0,91 A.P.
0,47 A.P.
0,698 A.P.
0,148.
234.
33,757,892.
Oost.
AANTEEKENINGEN.
Leidschendam.
Rijnland 0.436 A.P.
Delfland
0.290 A.P.
Bodegraven.
Rijnland
Woerden
0.407 A.P.
0.405 A.P.
Van Woerden op Rijnland af-
gevloeid gedurende 506 uren.
B1
ss B
g-5'
5
CLi
uo a
n»
a
B
5' S'
cr?
ft>
0 a
P I
o- 1
°g.
0 ft)
UIT DE UTBECHTSCHE KLEISTBEEK.
Maart 1865.
Niettegenstaande het voortdurende strenge weder begint
men hier en daar de ploeg op het veld te zienom het land
voor zomerkoorn bestemdin orde te makenhoewel de grond
nog koud en niet heel bekwaam is.
Meer en meer begint men hier het stoppellanddat niet
gemest behoeft te worden, in het najaar om te bouwen, ten
einde het in den winter kunne doorvriezen, en de ondervinding
heeft reeds velen doen ziendat de grond door veel bewer-
king in vruclitbaarheid wint en men zelf zeer veel kan bijdragen
tot den goeden of slechten afloop van den boinv. Zoo zorgt
men ook meer dan vroeger voor eene goede afivatering, en
de vooraeelen hierdoor te weeg gebragt zullen hoe langer
zoo meer de overtuiging vestigen, dat niets zoo nadeelig is
voor het land dan het winterwater, wanneer dat, uit gebrek
van een goeden afvoer, op het land blijft staan. Aan het
losmaken van den ondergrond, hoe nuttig ook voor het door-
laten van het water, zonder nog de verdere strekking daar-
van in aanmerking te nemenwordt nog niet genoeg gedaan
wel ziet men hier en daar een ondergrondsploeg gebruiken
doch het gebruik daarvan is niet algemeen genoeg. Het is
echter reeds veel gewonnen dat er een begin is, de onder
vinding moeten zal zeer zeker het vooroordeel overwinnen.
Het is echter niet te ontkennen dat het vooroordeel tegen
landbouwwerktuigen meer en meer begint te verdwijnen; de
oude hakselsnijbank bijv. is hier bijna vergetendie heeft voor
eene van nieuwere vinding plaats moeten maken.
Dorschmaehinenbij verschillenden in gebruik, worden ech
ter langzamerhand weder afgeschaft door dat het stroo dat
hier eene groote rol in de veevoedering speelt, te hard blijft
terwijl het met den Stichtschen rolmolen gedorschte zachter
meer gekneusd en murw is, waardoor het door het vee lie-
ver wordt gebruikt.
Eene, voor zoo verre ik vveet, geheel nieuwe verbinding
van twee werktuigenen wel de Stichtsche dorschmolen met
een hakselsnijder, zag ik dezen winter bij een boeroverigens
geen voorstander van nieuwigheden", welke wel de vermelding
waard isvooral omdat de vinding van den boer zelven is.
Daar enkele lezers echter de Stichtsche dorschmolen mis-
schien niet kennenzal ik er eene kleine besehrijving van
doen voorafgaan.
Deze dorschmolens hebben den vorm eener afgeknotte kegel
of liever van een suikerbroodwaarvan de ronde, vlakke ach-
terkant eene doorsnede van 6 a 8 voet en de top eene door-
snede van la voet heeft, bij eene lengte van 8 a 10 voet,
al naarmate de breedte van den dorschvloer dit toelaat. Het
geheel wordt vervaardigd van zware eikenhouten balkstukken
en aan het schuine buitenvlak, op afstanden van drie a vier
Ived. duimenbekleed met driekante regels, zoodat eene
echerpe kaut daarvan buiten komt, welke meestal met ijzer
wordt voorzienom het spoedig afslijten of plat worden te
belettenwelke scherpe kanten aan de bovenzijde of grootsten
cirkel 8 a 10 duim van elkander verwijderd zijn. De helft
dezer regels loopen door tot op de helft, daar dezelve anders
aan den top te digt op elkander zouden komen.
De punt of top is met een ijzeren bout aan een staande
spil bevestigdwelke om zijn as draait, tusschen een gebind-
balk en een daartoe in de deel bevestigde kokerin het
middelpunt van het ronde achtervlak is een ijzeren bout aan-
gebragtwaaraan het lemoen is bevestigd voor het paard.
Het koren wordt met de aren tegen den molen in rondom
de spil gelegdwaardoor deze worden teruggedrukt en de
korrels spoedig loslaten.
Om nu de snijbank tegelijkertijd met den dorschmolen te
doen werken is boven aan de staande spil een horizontaal
kamrad bevestigd, hetwelk eene doorsnede van 6% voet heeft.
Dit kamrad brengt een horizontale spildie aan het uiteinde
in de gebindstijl rustin bewegingwaaraan zich een ronde
scliijf bevindt van 5 voet doorsnedeaan de as van het
vliegwiel der snijbank is ook een schijf aangebragt van 1 !/2
voet diameterover welke twee schijven de snaar looptdie
de snijbank in beweging brengt.
Wanneer het paard met den enkelen molen vier a vijf malen
over een versche laag is geweestkan de snijbank in bewe
ging worden gebragt, zonder dat het paard blijkbaar veel
meer heeft te trekken; alsdan is een man voldoende, wanneer
het stroo namelijk bij de hand ligt, om met het toezigt over
den molen tegelijk haksel te snijden.
Wil men spoedig eene groote hoeveelheid haksel snijden
dan kan de snijbank ook zonder den dorschmolen in werking
gebragt worden, terwijl door het aanbrengen van een kleinere
schijf aan de as van het vliegwiel en de vluggere gang van
het paard de snelheid zoodanig kan vergroot wordendat
drie mannen onophoudelijk moeten bezig zijn om de bank
gestadig te doen werken; een om aan te drageneen om in
te leggen en een om het stroo in den bak gelijk te vleijen
terwijl dan ter naauwernood genoeg tijd overschiet om het ge-
snedene van voor de snijbank weg te ruimen. Wanneer men
nu nagaat dat bij het voederen van haksel aan 8 a 10 paar-
den en een 3Otal koeijen al heel wat stroo moet gesneden
worden kan men begrijpen welk een groot gemak deze ma-
nier aanbrengt en hoeveel arbeid dit uitwint.
Vijfscharige schoffelploegen worden hier ook nog al ge
bruikt meer dan koekbrekers of wortelsnijders omdat de
lijn- en raapkoeken hier voor het grootste gedeelte als drank
over het haksel worden gegevenen het gebruik van worte-
len is nog niet van dien omvangdat aan wortelsnijders be-
hoefte zou bestaan.
De grasmaai-machine van Burgess en Keij, waarvan een
exemplaar van het museum van landbouw-werktuigen te Utrecht
steedseven als alle andere werktuigen kosteloos ten ge-
bruike te verkrijgen is is in den laatsten liooibouw bij een
paar boeren in gebruik geweesten is men er algemeen gun-
stig voor gestemd. Het is echter niet te voorzien dat spoe
dig exemplaren in eigendom zullen worden bezetenomdat
de prijs betrekkelijk hoog is en gemeenschappelijk eigendom
uit den aard der zaak zijne bezwaren heeft.
De veldgewassen zijn deze maand meer achter- dan vooruit
gegaan hier en daar heeft het koolzaad door de laatste vorst
geleden en in het gras is nog zeer weinig leven te zienzoo
dat het vooruitzigt om met Meidag te kunnen inscharenniet
zeer groot istenzij het weder spoedig omslaat en er wat
meer warmte komt.
STATISTIEK van den VEESTAPEL
binnen den Kring der Gemeente Amsterdam,
over 1864.
Gedurende een vrij gestrengen winter viel er veel sneeuw
terwijl de zomer zich door voortdurende koude en droogte, van
noordelijke winden vergezeldkenmerkte. Ten gevolge dezer
atmospherische constitutie, waren catharrale en rheumatische
ongesteldheden te wachten. Deze ziekten hebben dan ook
vooral bij paarden en schapen geheerscht.
Over het algemeen was de gezondheidstoestand van het
veegedurende dit jaargelijk hieronder nader blijktniet
gunstig. Bovendien is het voortdurend voorkomen van den
kwaden droes bij paarden een gevaarlijk verschijnselwaarop
de aandacht der bevoegde autoriteitenmet ernstigen aandrang
dient te worden scevestisd.
O
De Paarden bleven van ziekten niet verschoond. In den
loop van dit jaar kwamen vele gevallen van catharrale en rheu
matische ziekten en aandoeningen van koliek voor.
Ook deden zich gevallen van kwaden droes voortwee paar
den aan deze ziekte lijdendewerden afgemaakt en met huid
en haar begraven.
Men mag echter vermoedendat zich meer gevallen van
deze vreesselijke ziekte hebben voorgedaan.
De gezondheidstoestand der Bzels was bevredigend.
Van de besmettelijke longziekte bleef het Rundvee onder
deze gemeente verschoond. Do ongunstige weersgesteldheid
oefende hierbij minder invloed uit, omdat dit vee meestal
bij stalvoedering wordt onderbouden. Het gewone voedsel is
hier groenten-afval, vooral aardappelenschillenten gevolge
waarvan enkele ziekten (cachexien) door zoodanigen leefregel
veroorzaaktvoorkwamen.
De Varkens bleven ook dit jaar van de vreesselijke var-
kens-ziekte, eene miltvuuraardige ziekte, niet verschoond. Vier
aan deze ziekte, de zoogenaamde Blaauwziekte (anthrax erysipila-
tosus) lijdende varkens, werden om deze reden afgekeurd en
begraven.
De gezondheidstoestand der Schapen liet te wenschen over.
In de maand Julij openbaarde zich onder een koppel van 50,
eene rheumatische oogontsteking, waaraan bijna alien kwamen
te lijden. Bij doelmatige behandeling week ze echter spoedig
na het toedienen van enkel plaatselijke geneesmiddelen.
De toestand der Geiten was voldoende.
Gevallen van Eondsdolheid zijn niet voorgekomen.
De veestapel bereikte op 81 December 11. de volgende
cijfers.
Paardenhengsten 10, merrien 1462, ruinen 252, veulens
geenetotaal 1724.
JEzelshengsten 4, merrien 111, veulens 45, totaal
160.
Runderen: stieren 1, koeijen 272, kalveren en pinken gee
netotaal 273.
Schapen: rammen 3, ooijen 59, hamels 6, totaal 68.
Varkens: aantal onbekend.
Geiten: bokken 2, geiten 16, totaal 18.
Aan de veemarkt werden, gedurende het jaar 1864, aan-
gevoerd 13522 runderen; 6205 vette kalveren; 16109 nuch-
tere kalveren; 5470 schapen, en 22678 varkens.
Amsterdam, Maart 1865. C. A. W. van Hoorn.
I N H O U D
van een
VELUWSCH PACHT-KONTRAKT,
volgens plaatselijk gebruik.
De huur begint den 22sten Februarij en dnurt in den
regel 6 jaren met opzegging van 1 jaar, voor het eindigen
van den pachttijd.