- 102 -
Holl. Maatsciiappij v. Landcouw.
II IJ A L A A I).
Haarlemmermeer.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven:
7.
Feestyierixg te Leiden.
Winter- en zomer-gard zien er tot nog toe goed ait. I En wederom was het de ervaring gesteund door naauw-
Uaver is slechts gedeeltelijk goed opgekomen en belooft op keurige proevendie daarop een voldoend antwoord wist te
7erre na zulk een goed gewas niet als lret laatste. geven.
Over boonen wordt nog meer geklaagd. In hammen cervelaat-worst enz. worden dtkwyls dezelfde
Koohaad is zeer verschillendnaarmate meer of minder puntjes als de boven beschrevene gevonden. Worden zooda-
kevers op den bloei geweest zijn. In sommige streken rekent nige spijzen door den mensclr gebrmkt dan kunnen daardoor,
men op een matiV gewas, in andere op een half gewas of onder begunstigende omstandigheden, deze wormen by milli-
rainder In doorlnede za4 men op a van een gewone oenen in het menschelijk ligchaam worden overgebragt. Zijn
oocrst kunnen rekenen. eenigen dier wormen met de spys in de dunne darmen van
De weilmcten zien er zeer slecht uit, vooral de oude sink- den mensch geraakt, dan verliezen zij hunne kalklaag groei-
ken ofschoon de Haver nog al goed staat. jen binnen korten tijd tot de grootte van 2 a 3 nederland-
Er is ter na'auwernood gras genoeg voor het vee en hooi sche strepen en tenvijl men duidelijk de mannelyke van de
zal er bijna niet gemaakt worden.
vrouwelijke wormen kan onderscheiden brengen deze laatste
levende jongen eenige honderden te gelijk, voort, om, nadat
dit laatste eenige malen is herhaald te sterven.
De jongen intusschen hebben ter naauwernood een zekere
grand van ontwikkeling bereiktof ze doorboren gelijk we
boven zeidenmenigmaal tot een aantal van eenige millioe-
nen den darrawandtrekken het ligchaam door en ver-
spreiden zich in de spieren waarin zij zicliter plaatse waar
Er is een tijd geweest en deze ligt niet I deze in de pezen overgaan vestigen Zij kiezen daarbij zulke
uiteenloopende wegen dat men in alle spieren van het men-
haarwormen heeft gevonden. Alleen het hart
Afdeeling Sloten.
WiNter-Vebgadekingen (18641865.)
Wormen
ver achter ons waarin men, ter verklaring van het ont-
staan van sommige wormen, die in het ligchaam van ver-
scTiillende dieren voorkomen zeer vreemde theorieen aannam.
In de hersenen, het oog (van het paard)de pezen, de spie
ren het bindweefselenz.waren dusdanige wormen in-
gewandswormen geheeten aangetrolfenalleen in de been-
deren had men ze nog niet gevonden.
Hoe kwamen deze dieren daar?
Men meende, dat er in den regel tot het voortbrengen van
een dier, eene vruchtbare gemeenschap van een mannelijk
en vrouwelijk vooraf noodzakelijk was met andere woorden
er was noodig eene kiern. Op dezen regel bestonden echter
uitzonderingeu. Het kon echter gebeurenzoo redeneerde men
verder, dat sommige dieren ontstonden zonder dat daarbij
vader noch moeder in het spel waren geweest, zonder dat er
een kiem had bestaanwaaraan zoodanig levend wezen zijn
oorsprong verschuldigd was.
Zoodanige wijze van ontstaan noemde men moederlooze vor
ming en deze kwam tot stand wanneer b. v. stilstaand water
schelijk ligchaam
bleef van dit bezoek verschoond. Zijn ze eenmaal ter plaatse
hunner bestemming aangekomen dan leven en groeijen ze ten
koste van den hen omringenden spiervezel. Hebben ze een
maal hun' wasdom bereiktdan worden ze in een zeer teer
en doorschijnend vliesjedat kermetisch gesloten schijut -
den kapsel ingesloten. Deze laatste is eenige malen groo-
ter dan het dier zelf, en dit komt in het midden daarvan
en wederom ongeveer als een horologieveer opgewonden te
liggen. Weldra beginnen zich in het binnenste van den kap
sel krijt- of kalkdeeltjes af te zetten zoodat de kapsel zelf,
na verloop van twee of drie maanden, in eene kalkachtige
massa is veranderden deze vormt het witte pontjedat
voor ongeveer 30 jaren voor het eerst in de spieren van den
mensch werd ontdekt.
Intusschen doet zich hier de vraag voor: hoe komen deze
wormen in het vleesch der varkens
Ik moet het antwoord schuldig blijven omdat men zich
bij de beantwoording dier vraagop den weg der gissing
heeft begeven en ik mij gaarne bij hetgeen wij met zeker-
tot bederf overging en in het dierlijk ligchaam kon zoo- j
danige vorming onder bijzondere omstandigheden uit slijm I weten wil bepalen
enz. plaats hebben. In ons land zijn nog geene dier wormen in het vleesch
Wei was het vreemd, dat de ingewandsicormen op zoodanige aangetroffen. In het jaar 1863 echter maaide de doodvoor-
wijze zouden ontstaan; en te meer mogt dit bevreemden, om- aj jn SOmrnige streken van Duitschland vele menschen die
dat zij vrij zamengesteld georganiseerde wezens waren die
zelfs levende jongen ter wereld bragten. Van tijd tot tijd
werd er du3 wel eens aan de juistheid dezer theorie getwij
fold lunar hoe zou men op andere wijze het voorkomen van
ingewandswormen in de hersenen het oog enz. verklaren
Men bevond zich nu eenmaal op den weg der veronderstel-
op onvoorzigtige wijze van varkensvleesch waarin deze wor
men aanwezig waren hadden genuttigd weg
Ter geruslstelling dienen echter eenige opmerkingen. Zijn
deze wormen in gering aantal in het menschelijk ligchaam
aanwezig, dan sehijnt het dat ze uocli eenig lijden noch
eenig gevaar voor het leven teweeg brengen. Nuttigt men
lino- en scheen die niet te kunnen verlaten tenzij de erva- varkensvleesch waarin deze wormen aanwezig zijn dan ver-
ring licht in die duisternis ontstak.
Naauwkeurige onderzoekingen veelvuldig, en onder ver-
schillende omstandigheden herhaald hebben geleerd dat
de leer der moederlooze vorming eene dwaalleer was en gecn
levend dier hoe laag in het scheppings-systeem geplaatst
het aanzijn kon ontvangentenzij het ouders hadde gehad en
uit eene kiem ware voortgekomen.
Bij het varken komt eene ingewandsworm voor, waardoor
een ziekelijke toestand wordt teweeg gebragtdien we alien
keunen onder den naam van gortigheid. De worm zelf wordt
llaas-staariworm van het celweefsel genoemd. Overal door het
bindweefsel vindt men hem verspreid tusschen de spieren
Van het varken. Bij het levep van dit dier is hare aanwe-
zigheid moeijelijk te onderkennen alleen is zijn bestaan vrij
zeker wanneer zich in de mondholte onder de tong, kleine
Jronde verhevenheden van eene blaauwachtig gele kleur voordoen.
In het laatst der vorige eeuw werd reeds een duister ver-
moeden geuitdat er eene zekere familie-overeenkomst tus
schen dezen worm en den bandworm moest bestaan. De er-
varing leerde laterdat dit vermoeden inderdaad met de
waarheid overeen kwam. Wordt gortig varkensvleesch door
den mensch genuttigd dan kan het gebeuren dat de blaas-
staartworm zich tot bandworm ontwikkeltals zoodanig in
het menschelijk ligchaam voortbestaat en tot veelvuldig lijden
aanleiding geeft. Is deze worm bevruchtdan stort hij van
tijd tot tijd een of meer zijner geledingen waarin zijne eije-
ren bevat zijn, af, en deze worden dan met den menschelij-
ken stoelgang ontlast. Worden deze eijeren door het varken
weer opgenomendan ontwikkelen zich daaruit wederom blaas-
■staartwormendiede darmwanden van het varken doordrin-
gende, een heirtocht door het ligchaam van dit dier aanvaar-
den om zich op hunne beurt in het bindweefseltusschen
de spierenin alle ligchaamsdeelente verspreiden.
Ziedaar de zonderlinge loop dien de ontwikkeling van dit
dier neemt en tot zijn voortbestaan behoeft.
Niet minder merkwaardig is de levensloop van een' anderen
ingewandsworm, wiens bestaan voor ongeveer 30 jaren voor
het eerst werd ontdekt, en wiens aanzijn voor den mensch
dikwerf levensgevaarlijk zelfs is. In de spieren (het vleesch)
van sommige menschen werden wel eens witte puntjes aange
troffen die in hooge mate de aandacht der ontleedkundigen
opwekten. Bij onderzoek bleek, dat deze puntjes ze wa
ren slechts /2 lijn groot uit eene kalk- of krijtachtige
stof bestondenterwijl in het midden daarvan een als eene
horolo.'ieveer opgewonden vorm werd gevonden, die overigens
de ged'aante van een draad had. Daarom gaf men hem den
naam van miraatvormige draadworm.
De vraag deed zich wederom voorhoe kwamen deze dier-
ijes daar en in zulk een toestand
liezen deze hunne levensvatbaarheid als ze aan de kookhitte
zijn blootgesteld geweest. Men ete dus varkensvleesch dat
gaor is.
"Wil men iets meer van deze wormen weten dan verwijs
ik naar eene monographic van R. Virchowuit het Iloog-
duitsch vertaald door Dr. JD. J. Coster, uitgegeven bij den
boekhandelaar van der Post te Amsterdam en naar een op-
stel van my voorkomende in den Schat der Gezonoheid
jaargang 1864 en daaruit overgedrukt en afzonderlijk uitge
geven onder den titelTrichinen-ziekte en Trichinen-vrees"
door den boekhandelaar Centen te Amsterdam.
Wordt vervolgd.)
Voor de Vereenigde Vergadering van Rijnland te houden
op Vrij dag 30 Junij 1865 des voormiddags, zijn de volgen-
de punten aan de orde gesteld
1. Mededeelingen.
2. Voorstel omtrent ontwerp-besluiten van Gedeputeerde
Staten van Znid-IIollandtot opheffing van eenige am-
bachten in Bijnland.
Voorstel over de duinbeplanting.
idem tot het niet verder aanslaan van de landen in
den polder Nieuwkoop en Noorden.
Voorstel tot het aangaan van een contract met de Hoi
landsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij
Voorstel tot verdere vervanging van den heer Sleengracht.
c. Konuisgeving van de goedkeuring van Gedeputeerde Staten van de
aflossing der waarborggeldengevestigd op de-landen van den Achter-
ofschen polder.
2°. Nadere beslissing van de toelating van den Heer van der Torren
als hoofdingeland plaatsvervanger.
De commissie berigt dat aan haar zijn overgelegd en mitsdien door haar
onderzoeht de volmagten kracbtens welke door den Heer Bengeveld bij
de verkiezing gestemd werd, en adviseert nu tot de toelating van den
benoemdewaannede de Vergadering zicht vereenigt.
3°. Vaststelling van bet Gaarderboek.
Bij monde van den Heer Blusse, rapporleert de Commissie voor het
onderzoek der bezwaarschriften tegen de vaststelling van bet Gaarderboek,
dat zij alleen heeft te onderzoeken gehad een reclame van den Heer
Crookewil, zich beklagende over een te grooten aanslag van duingron-
den, welke als bebouwd worden aangemerkt.
De commissie is van oordeel dat er omtrent een gedeelte van den aan-
geslagen grond verschil van gevoelen zou kunnen bestaan in hoeverre die
al of niet als bebouwde gronden zouden behooren te worden aangemerkt,
waarorn het haar wenschelijk is voorgekomen genoemde aanslag met 13
Bunders te verminderen.
Behoudens de voorgestelde wijziging wordt het gaarderboek vastgesteld.
Scppletoiue Agenda.
1°. Wordt ingebragt een missive van den Raad van Staten houdende
uitnoodiging, dat de Vereenigde Vergadering zich in haar belang doe
liooren, lietreffende het verschil tusschen Gedeputeerde Staten van Noord
en Zuid-Holland in zake het verzet van Ilarreveld tegen de hem opge-
legde betaling van schadeloosstelling voor het indijken omkaden en in-
polderen van boezemland.
De Vergadering besluit Dijkgraaf en Hoogheemraden uit te noodigen
kermis te doen nemon aan de stukken welke te dier zake, hij de Griffie
van genoemd Collegie gedeponeerd zijn, en zoo noodig de zaak nader toe
te lichten
2°. Verkooping van eenige gronden van het mallegat onder Katwijk.
Dijkgraaf en Hoogheemraden berigten dat de door de Vergadering ge-
wenschte taxatie der te verkoopen perceelen heeft plaats gehadwaarvan
het resultaat is dat de waarde van het mallegat aanmerkelijk hooger is
geraamd, dan de som die daarvoor bij onderhandschen verkoop zoude to
bedingen zijn, weshalve zij voorstellen een en ander lhans in publieke
veiling aan te bieden.
lliertoe wordt besloten.
3°. De herkozen hoofdingelanden A. van Lennep en J. van der Breg-
gen Am. en de tot Hoofdingeland gekozen Heer G. G. Snellen worden
door den Dijkgraaf, ge'inslalleerd.
4°. De Heer van Slralen vraagt hoe het staat met het proces tusschen
Gedeputeerde Staten van Noord-Hoiland en Rijnland betreffende de Im
planting der duinen, ook rneent hij dat de Vergadering thans een hesluit
zou kunnen nemen, omtrent zijn voorstel om krachtens het bekende
contract de Brederoderduinen te beplanten.
De Voorzitter zegt, dat gczegd proces eerst zal kunnen dienen na de
vacantie van de Regtbank, omdat de advocaten van beide partijen ver-
hinderd zijn gewordenop den daartoe hestemden tijd te pleiten. Wat
botreft de al of niet naleving van het contract, hierop wordt het advies
van den Regtskundigen raadsman ingewacht.
Ofschoon Dijkgraaf en Hoogheemraden het hierdoor ontstane uitstel be-
treuren, meenen zij voor de kennisneming van genoemd advies, geen
nader voorstel in deze aan do goedkeuring der Vereenigde Vergadering
te kunnen onderwerpen.
Da Vergadering wordt daarop door den Voorzitter gesloten.
van 20 tot en met 27 Junij 1865.
GF.B0REN: Hendricus Cornclis, zoon van W. C. H. Verhoeve en A.
W. Alberts. Gijsberdina Geertruida, dochter van H. van Opzeeland.
Johannes Adrianuszoon van J. Dikhuizen en A. Kuijer. Lena, doch
ter van J. Blans en J. de Giaaf Marrigje, dochter van D Uilhol en
D. Veerman Jan, zoon van C. de Regt en G. van Puffelen Wil-
hejmus, zoon van A. Wijsman en W. van Dijk. Hendrika Adriana
dochter' van R. M Jeronimus en N. Tanis. Jacoba Elisabeth dochier
van Jlir II. A. van Foreest en E A Quanjer Deliauadochter van
[1 van Kerkwijk en D. J Alders. Neeltjedochter van J de Vries
eii W. Dil. Anna Maria, dochter van A. Huiskens en M. Veen.
Elisabeth, dochter van K. Loosbroek en G. Spanjer.
OVEP.LEDEN: Anna Johanna, oud 10 jaren, dochter van Ivo en M A.
v d Ley Adrianus, oud 3 maanden, zoon van L. Blom en A. Meu-
lekes. Johanna Gorrissen, oud 52 jaren. gehuwd met C. Stoop.
Maria oud 10 maanden, dochter van J. G van Renswouw en H. A
van Bommel Hendrika Johanna, oud 5 maanden, dochier van H. Spel
en J v. d. Ilorst. Aril Anlhonie Bos, oud 38 jaren, gehuwd met J.
van der Knijf. Arie, oud 3 maanden, zoon van C Bakker en D. Kooi-
man Gijsbertus, oud 1 maand, zoon van G van Diemen en N. Bijk.
Jacoba, ouii 2 maanden, zoon van C. Iluijser en W. Dobbe. Jannetje,
oud circa 5 jaren, dochter van F. Enzler en M. Mourik.
LEVENLOOS AANGEGEVEN: Een kind van J. de Rniier en C. Lewis.
ONDERTRODWD: geene.
GEHUWD: A. v-n Beck, Weduwnaar van J. M. de Bnoi, met J. Buk-
kenisWeduwe van A. Bestman. P. Kolle met A. Versteeg.
3.
4.
5.
6.
Den 26sten Junij, des avonds t^n zes ure, werd de opening
van het eerste gedeelte van het Jpest door kanonschoten aan-
oekondigdterwijl het karillom .n den stadhuistoren speelde.
idem nopens afdamming van een gedeelte van den I jje zatnengekomen oud-strijders werden in Zomerzorg door
boezem.
Voorstel tot onderhandsche aanbesteding van werken
aan het stoomgemaal te Spaarndam.
eene deputatie uit de feestkommissie ontvangenen vervol-
gens langs den aangewezen weg en in de in het programma
aangewezen orde, naar het Invaliedenhuis geleid. De ouden
wien het gaan te moeijelijk viel, zaten in rijtuigen. In het
Invalidenhuis werden zij feestelijk ontvangen door den president
en de verdere leden der feestkommissie. Vervolgens werden
hun eenige ververschingen aangeboden. Bij het invallen der
schemering werd het terrein voor het Invaliedenhuis, en het
gebouw zelf, met lampions verlicht.
Den 27sten Junij, des morgens ten half negen ure, arriveer-
den met den spoortrein uit 's Ilage een bataillon grenadiers
en een bataillon jagers, met de muziek van het korps. Deze
plaatsten zich nabij het stationsplein nevens de andere troepen,
volgens het programma, tot ontvangst der oud-strijders. Al-
daar sloten zich mede aan de oud-strijders, die uit de omlig-
werken? geduren'dT'dcn t ij Van've rp'l'ig ten stilstan'd. Da.wdeze'vergunnlng I „euje dorpen (Noordwijk, NoordwijkerhoutKatwijk enz.),
in strij'd is met het tlessvegens genomen hesluit der vorige Vergadering. a)g jn tr;onifj gezeten op een zegewagen derwaarts werden
wenschen Dijkgraaf en Hoogheemraden dat door haar deze handclwijze (joo), cgn aan(aj dorpsgenooten getooid met de oranje-
worde goedgekeurd. VOQrzien van vaanc|els, en gezeten op paardenhetgeen
Deze goedkeuring wordt door de Vergadering verleend. I
VERSLAG DER VEREENIGDE VERGADERING,
gehouden op Maandag 29 Mei 1865 des morgens
ten 10 ure, in het Gemeenlandshuis te Leiden.
Tegenwoordig 9 Leden.
De notulen der vorige Vergadering worden gelezen en goedgekeurd.
-1°. Mededeelingen.
a Kennisgeving van de cassatie van het proces tegen Swillen eigenaar
van landen in den Natten Polder van Nieuwkoop.
b. Kennisgeving, dat uilhoofde van den lagen stand van Rijnlands boe
zem dour Dijkgraaf en Hoogheemraden vergunning is verleend aan de
huurdcrs der Voimolens te Gouda om tot wederopzeggings toe, te mogen
