- 180
Men is Jiet op eenigzints laag gelegen land omgekeerd daar
het vee zooveel vertrapte, dat de consumtie vervijfvoudigd
werd. Algemeen daoht mendat het vee tot aan den winter
met volop gras in de weide zou kunnen blijven; doch de
staltijd is daar, en veel vee is reeds gestald; het laat ge-
wonnen hooi komt nu uitmuntend te stade.
Het verbouwen van suiker-beetwortelen voor eigen gebruik
neemt in Waard en Groet, alsook in den Anna Paulowna-
polder meer en meer toe, daar de ondervinding heeft geleerd
dat het een uitnmntend en gezond wintervoedsel is voor koeijen
schapen en ook voor paardenzoowel voor het leveren van
zuivel als voor het vetmesten zijn zij uitstekend. Genoemd
gewas heeft van de droogte in den voorzomer veel geleden
waardoor vele planten niet zijn aangeslagen; enkele stukjes
moesten omgeploegd wordendoch de overgeblevene hebben
eene mime opbrengst geleverd.
De gezondheidstoestand van het vee in onze omstreken mag
algemeen bevredigend genoemd wordende zoo zeer gevreesde
veeziekte heeft zich hier nog niet geopenbaarden van de pok-
ziekte onder de schapen op Texel wordt weinig meer vernomen.
De weekmarkt van vee enz. te Schagen wordt geregeld ge-
houden doch ieder moet bij zijn vee een bewijs van het gemeente-
bestuur kunnen vertoonen, dat het niet van verdachte of besmette
plaatsen af kornstig is. De verordening op den in-uit- en
doorvoer is door ons gemeentebestuur eenigzins gewijzigd en
gemakkelijker gemaakt, nl. wat de bepaling betreft, dat geen
vee in onze gemeente in- of doorgedreven mogt worden of het
moest eerst acht dagen buiten de gemeente quarantaine hou-
den"; dit is nu op verzoek van eenige ingezetenen opgeheven
en ieder mag nu met de noodige bewijzen voorzienvrij uit-
en invoeren. De zienswijzen zijn hieromtrent zeer verschil-
lend, velen zijn van gevoelen dat de verordening op den in-
uit- en doorvoer streng gehandhaafd moet worden, aangezien
in Zuid-Holland voor en na nog nieuwe geraeenten worden
aangetast en het gevaar van verspreiding alzoo nog niet
geweken is.
Schrijver dezes is ook voor streng toezigt op in-, uit- en
doorvoer, ten einde misschien groote rarnpen te voorkomen
ook bijna alio deskundigen zijn van dat gevoelen doordrongen
al heeft men nog geen zekerheid, dat men daardoor van dezen
noodlottigen ramp bevrijd zal blijven.
OVERZIGT
VAN DEN
MEEXEAPHANDEL,
Aan het jnarberigt van de heeren JF. C. Foule, dd. 16 No
vember 1865, ontleenen wij het volgende:
Ofschoon de meekrsp zich eenigermate hersteld heeft van de
zeer lage prijzenwaarop zij voor ongeveer een jaar stond
en de handel ook na het eindigen van den Amerikaanschen
oorlog wat meer uitgebreidheid heeft gekregenzoo is de in-
vloed van deze gebeurtenis toch niet zoo belangrijk geweest
als velen verwacht hadden. De uitvoer naar Amerika is even-
wel in de laatste maanden niet onaanzienlijk geweest en heeft
dit veel bijgedragenom een goeden steun aan onze markt
te geven.
De voornaamste oorzaak van de lage prijzen van meekrap
in November van het vorige jaar (/17 a/17% voor goede
onberoofde), namelijk eene zeer gedrukte geldmarkt, bleef ook
in de volgende maanden bestaan.
Eerst toen de zaken in Amerika plotseling een gunstige wen
ding namen, kwam meekrap in eene veel betere stemming,
lteeds in de laatste dagen van April werd bij goeden kooplust
118% a/19 voor goede onberoofde besteed, en vertoonden
de prijzen in Mei zelfs nog eene verdere verhooging van 2
a 3. De binnenlandsche behoefte ontwikkelde toen meer
vraag, terwyl zich ook voor uitvoer meer koopers deden vinden.
De maanden Junij en Julij gingen onder vrij geregelden handel
voorbijbet uitblijven van groote aanvoeren van katoen, waarop
men na het sluiten van den vrede meer of minder had gere-
kendbragt toen echter voor meekrap weder eene minder gun
stige stemming te weeg, zoodat men in Augustus wel zoo
gemakkelijk kon koopenen niettegenstaande den steundie
de vraag voor uitvoer naar Amerika nog aan de markt gaf
in September zelfs nog iets lager teregt kon komen. Het aan
de markt komen van het nieuwe gewas mag hierop welligt niet
zonder invloed geweest zijnde hoofdoorzaak van deze flaau-
were stemming moet echter voornamelijk .gezocht worden in de
omstandigheid dat de katoenfabrieken in dien tijd weder door
schaarschheid en hooge prijzen van hare grondstof in de lang
gewenschte verlevendiging der werkzaamheden werden beperkt
en dat de prijzen van meekrap op de Eransche markt ook eene
vrij gevoelige daling ondergingen.
De eerste nieuwe onberoofde van het gewas van dit jnar
werden in de laatste dagen van Augustus aan de .markt ge-
bragt, en werden tot /19 a /19% verhandeld. De stemming
bleef bij beperkten kooplust onveranderd tot in de helft van
October. Wat levendiger kooplust voor behoefte, in vereeniging
met eenige vraag voor Amerika, bragten de prijzen voor goede
nieuwe onberoofde op 21, en was de handel tot deze prijzen
zeer levendig. De producenten vorderen dien ten gevolge in
de laatste weken hoogere prijzendie echter niet besteed kunnen
worden, en is de handel daardoor thans ook minder uitge-
breid. Wat in goede kwaliteiten tot vorige prijzen aangeboden
wordt, blijft steeds coulant koopers vinden.
De handel in racijn was zeer onbelangrijkde eerste par-
tijtjes vonden in Augustus koopers tot 15 -welke prijs
echter spoedig niet meer te bedingen was. Later werd tot
/13% en 14% afgegeven, doch daar de producenten bij
den lagen stand der prijzen algemeen de voorkeur daaraan
geven bun produkt te stampen, komt in vergelijking met vroe-
gere jarenzeer weinig rrcijn aan de markt. Bij kleine aan-
biedingen zijn de prijzen later ook weder beter gewordenen
wordt nu voor puike kvaliteit 16 gevorderdwaaronder
moeijelijk te koop is. Afwijkende of zwaar belaste partijen
worden lager aangeboden, namelijk/1515%. doch vinden
weinig nemers.
De drooge en warme somer heeft op het gewas, dat thans
aan de markt komt, zeei gunstig gewerkt en mogen wij bet
wat de kwaliteit betreft, onder de beste jaargangen rangschik-
kenzoowel wat uiterlijk als krachtig verfgehalte betreft. De
kwantiteit valt algemeen mede, en mogen wij op goede gron-
den aannemendat het gewas zal urtlcveren
9000 a 10,000 vaten in dit jaar,
tegen 9000 10,000 1864
en 15,000 16,000 1863.
Dat de opbrengst in dit jaar niettegenstaande den gunstigen
zomer, die van het vorige niet overtreft, vindt daarin zijne
oorzaak, dat de cultuur in de laatste jaren aanmerkelijk is
ingekrompen ten gevolge van de lage prijzen. Wanneer de
weersgesteldheid in den afgeloopen zomer minder gunstig was
geweest, -zou de teelt van dit jaar aanmerkelijk kleiner zijn
uitgevallen. Persoonlijk hebben wij ons hiervan overtuigd, en
mogen hierbij ook niet onvermeld latendat de gewassen van
de eerstvolgende jaren eene nog veel kleinere hoeveelheid zullen
opbrengeu. Bij de zeer lage prijzen in de beide laatste jaren
hebben de producenten meer voordeel bij andere artikelen
kunnen vinden, en is dien ten gevolge van meekrap veel min
der uitgeplant, wat ztch in de eerstvolgende jaren door klei
nere opbrengst zeer zal doen gevoelen.
Op grond van deze omstandigheid spreken wij onze bepaalde
overtuiging uit dat de prijzen, hetzij wat later of vroeger, eene
goede verbetering zullen ondervinden. Dat dit misschien nog
maanden duren kan is mogelijk, maar wanneer het eenmaal
gevoelig blijken zal dat de productie van meekrap zoo aan
merkelijk geleden heeft, kan het niet anders of de prijzen
moeten daarvan ook den invloed ondervinden en eene ver
hooging te gemoet gaan. Aan den anderen kant is er voor
eene verbetering der prijzen ook nog genoeg waarschijnlijk-
beid, wanneer wij in aanmerking nemen dat de katoenfabrieken
toch langzamerband meer bedrijvigheid ontwikkelenen dat
elke verlaging van de katoenprijzen door ruimeren aanvoer
van dit .artikel te weeg gebragt, op meekrap gunstig moet
werken. De tegenwoordige prijzen staan bovendien altijd Dog
ver beueden een gewoon middelmatig standpunt, en onder het
cijfer waarop het gewas bij goed uitvallende hoeveelheid den
producenten te staan komt, zoodat wij met voile gerustheid
de tegenwoordige positie van het artikel als zeer gezond
mogen beschouwen.
De meekrapcultuur in de Noord-IIollandsche polders heeft
in bet afgeloopen jaar, den lagen stand van het artikel in aan
merking genomen vrij goede resultaten opgeleverd. De kwali
teit van het produkt uit die polders is ook thans weder zeer
goed en wordt, zoowel voor uitvoer als voor de binnenlandsche
behoeftegaarne gekocht. De zorg, die men daar, bij het be-
reiden van den wortel tot poeder, aan de fabriekaadje besteed,
wordt ruimschoots opgewogen door den coulanten aftrek die
dat produkt over het algemeen kan vinden.
DE VEEZIEKTE IN ENGELAND.
In Engeland is den llden November verschenen het rap
port eener Gommissie van veeartsenijkundigen en landbouw-
kundigendoor de Begering benoemd om maatregelen voor
te stellen tot het bestrijden der heerschende veeziekte.
De Commissie verklaart de tegenwoordige ziekte te zijn de
runderpest, die ook in vorige eeuwen in Engeland heerschte,
en van zeer besmettelijken aard is.
Zij stelt voor, dat de Begering de magt verkrijge tot het
verbod van alle vervoer van vee, van de eene naar de andere
plaats. Dat voor een bepaalden tijdalle markten of publie-
ken verkoop van vee worden verboden. Dat alleen het ver
voer van slagtvee, met bepaalde vergunning, worde toegelaten,
met verpligting tot dooding binnen een kort tijdsbestek in
daartoe aangewezen slagthuizenen alleen in gezonde streken.
Dat de besmette streken door cordons van de gezonde stre
ken worden afgescheidenen dat de plaatsenwaar een geval
van veeziekte voorkomt, terstond voor besmet worde ver-
klaard. Uitvoer van vee uit die besmette streken zou vol-
strekt verboden zijn, maar het vleesch van geslagte dieren,
onder bijzondere vergunning en met de noodige voorzorgen,
mogen worden verzonden. Zij aclitendat de magt tot het
in beslag nemen en afmaken van bet vee kon worden inge-
trokken; daar dit slechts, waar enkele gevallen voor het eerst
voorkomen, is toe te passenen in het algemeen belang is;
doch dat bij meerdere uitbreiding dit zou moeten gepaard
gaan met schadevergoedingen zij de bezwarenom partiku-
fieren schadeloosstelling uit de algemeene schatkist te beloven,
onoverkomelijk achten.
Wat het vee uit het buitenland betreft, stellen zij voor,
dit zonder uitzondering op de plaats van landing te slagten
en dat daarvoor eenige bijzondere havens worden aangewezen.
Zoolang de ziekte duurt, wenschen zij dat het verboden
zijvee op gemeene weiden of niet afgesloten land te laten
loopen.
Eindelijk verlangen zij eene regeling, waardoor uit alle
gemeenten geregelde berigten omtrent den gezondheidstoestand
van het vee worden verkregen.
De minderheid der Commissie, de landbouwkundigen, heb
ben echter een afzonderlijk rapport ingediend, waarbij zij
verklaren zich geenszins te kunnen vereenigen met den voorge-
stelden maatregelora alle vervoer van vee te verbiedenen het
zeer gevaarlijk achtenom den uitgebreiden veehaudel in een
vleeschhandel te willen veranderen; terwijl zij tevens van mee-
ning zijndat ook het vervoer van mager- en fok-vee moet
worden vrijgelaten, met vrijbiljetten, bewijzende dat het vee
uit gezonde streken afkomstig is.
"Volgens de MarJclane Express, deelt de meerderheid der
landbouwers en van het publiek de zienswijze van de min
derheid der Commissie, en vinden de krasse voorstellen wei
nig aanhangers. Het zijn inzonderheid de veeartsendie het
stelsel van afmaken en belemmeren van alien handel voor-
staanterwijl de veehouders de voorkeur geven aan het be-
proeven der genezing, en deze achten, dat door de te strenge
bepalingen een kwaad geschapen wordt, niet minder schade-
lijk dan de veeziekte zclve.
VEEZIEKTE in den WAABDEBPOLDEB.
In het vorig nummer deelden wij mede, dat den 15den
November op nieuw aldaar een rund door de ziekte was aan
getast, en dat de maatregel beraamd werd om den geheelen
koppel af te maken.
Hieraan is gevolg gegeven bij besluit van Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland van 16 November 1865 waarbij
de onteigening ten algemeenen nutte is gelast van 19 koeijen,
toebehoorende aan de Wed. C. Nelis te Haarlemmerliede en
Spaarnwoude, op grond van de schriftelijke verklaring van
den provincialen veearts van 14 November, luidende als volgt:
„dat vijf koeijen, loopende in den Waarderpolder, onder
Haarlemmerliede en Spaarnwoude, en toebehoorende aan de
weduwe C. Nelis aldaar, zijn gestorven of afgemaakt, waar-
van zeker vier en waarschijnlijk ook de vijfde lijdende waren
aan runderpest;"
„dat de overgeblevene negentien koeijen van denzelfden kop
pel als zeer verdacht zijn te beschouwen
„dat hetter voorkoming van verdere besmetting den ge-
noemden deskundige raadzaam voorkomtdie overgebleven ne
gentien koeijen te onteigenen j"
en met overwegin-g, dat de bovengenoerade gevallen van run
derpest de eerste zijn, welke zich, voor zooveel bekend is, bin
nen de provincie Noord-Holland hebben voorgedaanen dat
welligt, wanneer de koppel, waarin die gevallen zijn voorge-
komen, geheel onschadelijk wordt gemaakt, de veestapel in
dit gewest voor verdere besmetting kan worden gevrijwaard.
Van Zatnrdag op Zondagnacht daaraanvolgendeheeft het
afmaken plaats gehad; daar er sedert eene koe ziek was ge
worden, zijn er achttien stuks als gezond gedood. Bij de
lijkopening meende men bij enkelen teekenen van aanvang der
ziekte te ontdekken. Het vleesch is gezond en voor het
gebruik geschikt verklaard. Het bedrag der schadevergoeding
was f 2240.
Sedert hebben zich geen gevallen van ziekte voorgedaan
noch bij den anderen koppel vee van de Wed. Nelis, noch bij
de koeijen van de beide andere veehouders in dezen polder.
In den ochtend van 23 dezer was echter bij een van dezen
eene koe plotseling doodgevallenomtrent de oorzaak van dit
sterfgeval was echter nog niets bekend.
Bij koniuklijk besluit van 15 November is, ten aanzien
van het houden van markten en openbare verkoopingen van
ruudveebet volgende bepaald
Art. 1. Het houden van markten en openbare verkoopin-
iren van rundvee, voor zoo ver het door gemeenteverordenin-
gen blijft vrijgelaten, is verboden:
1°. binnen de lijnen van afsluitingaangewezen naar aan-
leidino- van art. 2 van Ons besluit van 23 October jl. (Slants-
blad n°. 122), en
2°. buiten die lijnen, in de streken of gemeenten, waar-
van de aanwijzing door Onzen Minister van Binnenlandsche
Zaken door plaatsing in de Slaals-Courant ter algemeene ken-
nis zal worden gebragt.
Art. 2. Ons tegenwoordig besluit treedt in werking met
den dag der afkondiging in het Staatsblad.
De Minister van Binnenlandsche Zaken !heeft bekend ge
maakt dat
,,Vee, bestemd voor Engeland, in spoortreinen de lijnen
van" afsluiting kan overgaanmits voorzien van een bewijs
van dispensatie en met inaehtneming van het volgende Het
bewijs van dispensatie wordt afgegeven door den burgemeester
van de plaats, waar bet vee wordt ingeladen. Dit bewijs
moet de dagteekening, het aantal en de soort van vee ver-
melden. Het vee moet worden ingeladen onder politietoezigt
en over de lijn gevoerd in geplombeerde beestenwagens. Te
Botterdam moeten de wagens onder polietietoezigt worden
ontzegeldhet vee uit de wagens gelaten en onmiddelijk in
de vaartuigen, naar Engeland bestemd, overgeladen ofinmid-
dels afgezonderd worden op plaatsenwelke van gemeentewege
zullen worden aangewezen. Binnen de lijn mag geen vee
worden op- of afgeladen. Na ieder transport van vee moeten
de wagens zorgvuldig worden gereinigd met heet waterdaarna
bestreken met chloorkalk, waarmede ook de bodem der wa
gens moet worden bestrooiden overgoten met carbolzuur-
houdend water."
In de week, eindigende den llden November, zijn in
Zuid-Holland aangegeven als door de veeziekte aangetast 983
runderengestorven 110, afgemaakt 234, hersteld 563.
Sedert het uitbreken van de ziekte zijn aangetast 7725 run
deren, gestorven 2505, afgemaakt 1893, hersteld 2209. In
twee geraeenten, Woerden en Woubrugge, heeft de ziekte zic
