WEEK II L A II
1866.
Vrijdag, 25 Mei.
VAN
A AN LANDBOUW, GEMEENTB- EN POLDER-BELANGEN GEVIJD
N°. 21.
le\ enile Jaargang
a
Haarlemmermeer-Polder
Haarlemmermeer
Landbouw.
r-
April
1866.
Hoofdredaeteur C. E. DE CLERCQ.
GEMIDDELDE Maandelijksche Waterstanden, Water-ontlastingen
der Stoomtuigen in het Hoogheemraadschap van Rijnland.
en werking
«-»-
d
Oq Pj
r-J
1 E
g-S
g- I
RlJlVL AND.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven:
■HHHflSMBflHML—
BBBBSeBBBBBBHOOBMRl
HAARLEMMERMEER
PRIJS VAN HET ABONWEME3YT
in het Jaarf 6.
Alle Toezendingeude Eedactie betreffende, moeten geschieden aan
den Hoofdredaeteur, te HaaelemKruisstraat, Wijk 6, N°. 513.
PRIJS DER ADVERTENTieN
-6 regels 7 5 Cents. Elke regel meer 12 J/2 Cents.
Zegelkegt bij elke plaatsing 35 Cents.
Toezending uiterlijk Woensdag, Adres: van Bonga C°.Amsterdam.
WAARNEMINGEN.
WAARGENOMEN TE
Spaarndam.
Vloed op het IJ
id. den IJssel
id. de Noordzee
Ebbe het IJ
'd. den IJssel
id. de Noordzee
Boczemstanden
A to Boezemstanden
-2.S J Verval in de Sluizen.
o van loozing
t-< Iloeveelheid geloosd
De meest heerschende wind.
f Gewerkt gedurende
S I Opbrengst
W)< Uitgemalen
qq P I Gestopt voor hoog water,
v id. voor Sluisgang.
0,075 A.P.
0,26 A A.P.
0,534 A.P.
0,568 A.P.
0,06.
58$.
11,058,570.
Oost.
52-21.
0,545.
3,773,685.
10-30.
25.
Halfweg.
0,0859 A.P.
0,227 A.P.
0,5345 A.P.
0,5907 A.P.
0,051.
55,
6,020,700.
Oost.
52—25.
0.707.
2,287,956.
11-5.
31-15.
Gouda.
1,11 A.P.
0,18 A A.P.
Noord-Oost.
86-54.
1,058
3,078,187.
11-56.
AANTEEKENINGEN.
Katwijk.
0,826 A.P.
0,892 A.P.
0,53 A.P.
0,68 A.P.
0,11.
192.
24,406,054.
Oost.
Leidschendam.
Rijnland 0.405 A.P.
Delfland
0.345
A.P.
Rijnland
Woerden
Bodegraven.
0.496 A.P.
0.411 A.P.
Van Woerden op Rijnland gedn-
rende 219$ uur afgevloeid.
CD
5" E.
Si 3
Oq
CD CD
P Pj
I
h-H
2
S-
5'
oq
CD
P P
fcH
W
cT015
p cd"
Voor de Yereenigde Yergadering van Rijnland, te houden
op Maandag 28 Mei 1866 des namiddags ten 1V2 ure, is
ter behandeling aan de orde gesteld
De vaststelling van het Gaarderboek.
In de vergadering van Hoofd-Ingelandenden 22sten dezer
gehouden, is tot Heeraraad benoemd, in de plaats van den
heer J. C. van de Blocqueryde heer Dr. C. E. Ueynsius
te Amsterdam.
Bij den heer J. J. van Brederodete Haarlem, is de intee-
kening geopend op eene Aieuwe Kaart van den Haarlemmenneer-
polder en Omstrekenzich uitstrekkende tot de steden Amster
dam, Beverwijk, Haarlem en Leijdenbenevens de doorgra-
ving van Holland op zijn smalst en de voorgestelde droo^ma-
king van het IJ. Schaal 1 a 75,000.
Deze Kaart is vervaardigd door den heer A. van Egmond
hoofdopzigter van den Haarlemmermeerpolder. Zij geeft aan
a. de hoogte van de gronden in den polder; b. de verdee-
ling van den polder in afdeelingen en perceelenc. de vve-
gen die toegang geven tot den polder; dl.de vaarten en harde
wegen die den polder doorkruisen; e. de ligging der dorpen
en woonhuizen en de plaatsing der mijlpalen op den Ringdijk;
de naburige poldersverveeningen en droogmakingen
ff, een profil van den Ringdijk en van de zeeweringen van
Rijnlandh. afbeeldingen van de stoomwerktuigen.
van 1 tot en met 15 Mei 1866.
CEB0REN: Aaltjedochter van J. Vonk en G. Versteeg. Willem
zoon van G. van Os en J. Zwaklials. Jan Dirk, zoon van G. Ravens-
bergen en M. van Vliet. Sara, dochter van II. Jansen en T. Roos.
Blees, zoon van K. J. van Groningen en M. Versteeg. Corneliadocli-
r T',cs en G- van Rooijen. Emerentiana, dochter van
viro S 6n' 5vr00,n' Petrus, zoon van A. v. d. Linden cn II.
Westerhoven. Jacob, zoon van N. van Reewijk en M. Biemond.
ler v?" G- ,T.ales en 1 Jongejan. Pieter, zoon van J
eslerhuizen en J van Dijk. Dirk, zoon van C. van Wieringcn en
A van Doom. Jacoba, dochter van B. van Andel en J. Fokkers.
Adrianuszoon van P. Wagemans en J. C. Brand. Hendrika Alvda
W Mpi Va" r v,Uldia?d (°"Seh"w(i)- Lambertus Adrianus, zoon "van
lema mi r" r'.Schouten' Jan Karel Christoffelzoon van J. Pos-
tema en G. C. Jurntsma. Pieter, zoon van M. Vas en L. Beiier.
w £„'a,Z00n Va" J'T Megfiheisen en E. van Voorst. Matje, dochter van
Spaa.gaien en J. \reeken. Cornelis zoon van N. van Egmond en
\i° Leeuw'cn. Gecrtrui, dochter van A. W. de Jong en J. Schalk.
Jan Willem, zoon van G. de Koter en T. van Brakel. - Dirk, zoon van
Shngcrland en D. Nijs. Johanna, dochter van P. A. Lanooij en
K. van Duren. Dirkzoon van J. D. van Dijck en J. Zonneveld.
Maaike, dochter van H. Boellaard en P. Baane. -Johannes, zoon van
D. Duivenvoorden en S. van Lceuwen.
r/ gvERLEDEN; Gerrit, oud jaar, zoon van J. van Gameren en J.
Kardol. Antonio, Fijns, oud 53 jaren, gehuwd met (wonende
te Zwaluwe). Adriaan, oud 26 jaren, zoon van C. Jansen en A. Meeu-
wissen. Pieter van der Spek, oud 50 jaren, gehuwd met C. Verhoef.
Jannelje, oud A maanden dochter van P. Scholte en A. Bontcs. Fran-
cina Adriana Struijk, oud 30 jaren gehuwd met J. van Willigen Corne
lia, oud 3 jaren, dochter van L. v. d. Linden en W. Doom. Jan,
oud A maanden, zoon van J. van Oostende en M. E. van Oijick.
Gerriljeoud 1 jaar, dochter van A. de Waal en A. Voordendag.
Arie Jonker, oud 56 jaren, gehuwd met M. T. Dorbeck.
LEVENL00S AANGEGEVEN: 1 Kind van P. E. Oudejans en H
Oudewaal.
0NDERTR0UWD: A Burghout met C, van Ossen. J. de Reus met
H. v. d. Wal. C. Markus met M. C. Vermeulen. P. Lelyveld met
G. Langendam. P. Baartman met C. Abel. P. Wink met A. Schoon.
K. Eijkhof met M. Boelaard. U. G. Kaatee met T. Neefjes. J. Mo-
lenkamp met G. Kerkhoven. II. Smit met E. Prins. H. van Oost-
vcen met C. v. d Brand. P. J. Mooij met E. v. d. Linden. C.
Griekspoor met A. IConings. C. Snijders met H. de Ruiter. E Beers
met J. Kerkvliet. C. Beers met A. Tol.
GETROUWD: M. van Ravenstein (wedr. van M. Kooiman) met
H. Sparreboom. J. Sindorf met A. Kieviet.W. van Merrienboer met
C. Buckens. K. Paarlberg met G. Knibbe. M. Oosthoek met H. Ver-
ploegh. W. K. van Arendonk mot J. Pruissen. S. Glas met W.
Visser. W. van Brugge met G. Opdam. M. Kuipcrs met A. Stok-
man. E. Eindhoven met H. Endhoven. J. van Egmond(wedr. van
C. van Schip) met E. Dobbe.
VAN DE VELUWE.
Mei 1866.
De Yeluwsche landman, die thans zijne akkers eens rond-
vvandelt, kan die wandeling met genoegen verrichten. Zijn
hoofdprodukt de winterrogge ofschoon nog kort van stroo heeft
eenen vrij krachtigen stand en eene goede kleur, de aardap-
pelen zitten nog grootendeels in den grond verscholen, even-
eens de haver en de spurrie met of zonder seradella.
Weet dan, waarde lezerdat de seradella of portugeesch
vogelpootje dit jaar op de Veluwe het burgerrecht verkregen
heeft en niet meer tot de vreemde gewassen of proefnemin-
gen behoort. Honderde, ja misschien vvel duizende ponden
seradellazaad zijn dit jaar uitgezaaid, door allerlei 'landbou-
wers, zootvel mannen van vooruitgang als slendrianen.
De gunstige uitkomstendie in het vorige jaar van dat
gewas op de hoogere zandgronden verkregen zijn, hebben tot
de uitbreiding van die teelt geleid. Het zaad is in verschei-
dene Yeluwsche dorpen thans ook verkrijgbaar.
Men zaait tegen half April 15 a 20 ned. pond seradella
zaad op hoogen diepgeploegden, zoovvel gemesten als onge-
mesten zandgrond, mits die vrij van onkruid, vooral worlel-
onkruid zij. Is de seradella overlangs ingeegd, dan bezaait
men datzelfde land nog eens met spurrie en egt het land
overdwarsrolt of sleept het. Dit spurriezaaijen dient om de
seradella, die langen tijd kort bij den grond blijft, van on
kruid zuiver te houden. De spurrie wordt vroeg met lange
stoppel gemaaid, waarna de seradella omhoog begint te
groeijen en op ongemest land eene snede groen voeder en op
welig gemest land twee a drie sneden geeft, hetgeen door het
vee en vooral door de schapen met graagte gegeten wordt.
Zonder juist met theorien bekend te zijn, levert het sera-
dellazaaijen van den Veluwschen landman een praktisch be-
wijsdat de lage korenprijzen het verbouvven van voederge-
wassen en de daaraan verbondene uitbreiding en verbetering
der veeteelt raadzaam maken. Het is gemakkelijk te zeggen
verminder uwen graanbouw en vermeerder de teelt van voeder-
gewassenmaar het is op de hooge zandgronden zeer moeije-
lijk dit praktisch uit te voerendaar die gronden niet voor
klaver en grasteelt geschikt zijn en men daartoe alleen de
lagere meer leemachtige akkers kan bezigendie dan ook vaak
al te dikwerf geklaverd vvorden. Nu geeft de seradellateelt
het middel aan de hand om ook op de hooge gronden vee-
voeder te teelen en daarin ligt juist de diepere beteekenis van
die teelt, die geroepen is eene omwenleling in den landbouw
op hooge zandgronden te weeg te brengen en met reuzen-
schreden uitbreiding erlangt.
De diepgaande penwortel der seradella doet echter eene
sterke uitputting van den grond vreezen en moet men zich
niet te veel illusien van dat gewas maken omtrent het welig
groeijen er van zonder bemesting.
De Veluwe is thans ook gezegend of geplaagdzooals men
het noemen wil, met eene afsluitingslijngezegend voor hen
die willen binnensmokkelenhetgeen door de patrouilledienst
veel gemakkelijker is dan vroeger, imrners men hoeft slechts
de patrouille op te wachten totdat die voorbij is getrokken
om alles wat men wil, binnen le smokkelen. Voor de grens-
bevvoners echterdie niet het minste plan hebben om te frau-
deeren en hun vee naar de vveide brengen of te huis halen
hetgeen op de Veluwe twee malen per dag geschiedt, is die
afsluitingslijn eene plaag, wanneer hunne weiden er binnen
en de stallen er buiten gelegen zijn of omgekeerd. Indien
de lijn voor die gevallen niet verlegd ware, zoude tegen de
regering eene acte tot schadevergoeding ingesteld zijn.
De appel- en peerenboomen beloven veel, de klaver en
graslanden staan zeer gunstig en belooft alles tot dusverre
eenen goeden oogst.
Ook het gebruik van guano, vooral bij boekweit, breidt
zich op de Veluwe sterk uit, inzonderheid als overbemesting
bij eene halve bemesting met stalmest.
Niet alleen is er peru-guanomaar ook pbospho-guano op
boekweitland gebruikt, zonder dat de gebruiker dit zelf wist
en misschien nog niet weet, maar zich over den slechten
stand van zijne boekweit verwonderdein vergelijking van zijne
burendie ook guano (maar peru-guano) gebruikt hadden. De
oplossing van dit raadsel is te vinden in het tijdelijk niet
voorhanden zijn van peru-guano in het hoofd-ddpot (hetgeen
nog al dikwerf het geval is) en toen door den vrachtrijder
phospho-guano is medegebracht, zonder dat bij het fijne ver-
schil juist kon begrijpen. Gujano is gujanodat vreemde woord
is maar poespas, redeneerde de voermau. Dit mirakel is in
1865 gebeurd en toch kan men een attest lezendat die
phospho-guano goed bij dien boer scheen te voldoen.
Met de landbouwtentoonstellingen en vergaderingen is het
dit jaar ongelukkig gesteld. De gemeentebesturen der kleine
plaatsen kunnen het fijne ondersclieid tusschen landbouwten-
toonstelling en kermis niet recht begrijpenen zijn in den
waan dat vuurwerk, concertenvolksfeesten en lawaai, de
hoofdingredienten eener landbouwtentoonstelling uitmaken. Zoo
ook loopt de tentoonstelling van werktuigen, die de algemeene
vergadering der Geldersche maatschappij zoude opluisteren,
groot gevaar om in het lot van het congres te Breda te
deelen, en is het te hopen dat het Bestuur der maatschappij
of de leden der afdeeling, van wie het moge afhangen, dat
er al dan niet eene tentoonstelling plaats heeft, aan het
gemeentebestuur dat de afdeeling uitnoodigde om dit jaar
geene tentoonstelling te houden, er op wijze dat de cholera
niet met landbouwtentoonstelling in verband staat en men
zeer goed zonder feesten, die eene groote volksmenigte op de
been brengen, eene flinke Rtndbouwtentoonstelling kan houden.
Wij laten het aan den berigfgever uit Noord-Brabant over,
om het congres-bestuur eens de ooren te wasschen.