ERBLA WE II VAN A AN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD Hoofdredacteur C. E. DE CLERCQ levende Jaavgang Vrijdag, 8 Junij. Landbouw. MEEKEAPDELVEES. PRIJS TAN HET ABOWNEMENT in het Jaarj> g Alle Toezendingende Kedactie betreffende, moeten gescbieden aan den Hoofdredacteur, te Haableji, KruisstraatWjjk 6, N°. 513. UIT PEIESLAND. (Noorderdeel.) Ten gevolge van de in sommige deelen onzes vaderlands beeisckende veetyphus, en ter voorkoming van eene steeds gevreesde overbrenging, heeft het hoofdbestuur der Maat schappij van Landbouw en Veeteelt in dit gewest, bij hare laatstgehoudene vergadering beslotendit jaar geene tentoon stelling te houden van runderen, schapen en varkens, en zich voor ditmaal alleen te bepalen bij eene tentoonstelling van paarden, met al de daartoe behoorende variation; bene- vens van voortbrengselen van den landbouw en werktuigen voor landbouw en zuivelbereidingwelke tentoonstelling °zal worden gehouden te Oldeboorn, gemeente Utingeradeel, be hoorende tot de 8ste afdeeling der Maatschappijop later J 4 Pfogramma te bepalen dagen in de maand Augustus 8" S'j «ele§en,1f.icl der algemeene jaarlijksche vergadering van de Maatschappijdie volgens hetzelfde besluit aldaar zal plaats hebben. De minderheid der leden van het hoofdbestuur wenschte, met het oog op den niet zeer gunstigen finantieelen toestand der Maatschappij, dit jaar in het geheel geene tentoonstelling te houdenen alsdan de algemeene vergadering te Leeuwarden te beleggen; doch aangezien die vergadering, zonder eenio-e de minste festiviteit en bij de steeds betoonde belangstelling der Fnesen in tentoonstellingen, zonder deze afleiding onge- twijfeld weinig deelneming zou vinden en schaarsch zoude worden bezocht, waardoor de uitbreiding der Maatschappij wel eens gevaar zoude kunnen loopen, was de meerderheid der leden van een tegenovergesteld gevoelen. Te meer daar de gunstige beschikking der gevvestelijke Staten van Friesland, waardoor jaarlijks/1000 voor premien wordt gesteld en vvaar- aan geene andere bestemming mag worden gegeven, noch tot een volgend jaar mag worden gereserveerdook voor dit jaar was toegezegd. Terwijl tevens door de 8e afdeeling, het gemeente bestuur van Utingeradeel en eenige partikulierenvrij aan- zienhjke bjdragen tot opluistering van dit landbouwfeest en ter bestryding van daaraan verbondene onvermijdelijke kosten, waren aangeboden. In hoeverre nu deze maatregel, het niet houden van ten toonstellingen van runderen, schapen en varkens kan of zal medewerken tot wering van den veetyphus uit dit gewest, wordt door velen geloochend, door sommigen voor kleingeesti^ gehouden, door anderen betwijfeld; doch mogt zij daartoe ook slechts in de verte eenigzins kunnen bijdragen, dan voor- zeker verdient zij, met het oog op Frieslands rijken en weel- derigen veestapel, en de onberekenbare schade, die deze ver- nielende ziekte in dit gewest zou kunnen veroorzakenonze voikomene goedkeuring en adhaesie. Dat overigens die, tot nu toe elders heerschende typhus, de handel in vee niet belemmerde maar integendeel'aanlei- ding scheen te geven tot verbooging der prijzenbewees de reeds van af het vroege voorjaar plaats hebbende levendio-e handel en geregelde omzet van runderen en schapen. Alleen het verbod van invoer te Londen en later in Zuid-Holland, veroorzaakte aanvankelijk eenig wantrouweu bij de handelartn en ten gevolge daarvan eene mindere vraag en verlaging van pnjs; doch dat alles was voorbijgaande, en spoedig daarna waren handel en prijs nagenoeg op de vorige hoogte. Het was door de vroege en geregelde verzending dan ook reeds vooraf te voorzien, dat de voorjaarsmarkten niet zoo "ezet z°uden zijn als wel in andere jaren. De volgende korte vergelijkende statistiek van de drie of vier voornaamste markten in het noorderdeel van Friesland .e wekehjksche markt te Leeuwarden wordt buiten bereke- DIn° pe °u.t..en' "i'^oofde zij, midden in de provincie gele- overzi""0 heeft'} g6eft 008 daarVM een klein Zoo was de aanvoer van runderen: 4e Berlikumvoorjaarsmarkt in 1865 p.m. 625 stuks, de gemiddelde prijs/110,— per stuk, 1866 - 03° 150.- Stiensvoorjaarsmarkt: m 1 865 p.m. 1050 stuks, gemiddelde prijs 120.— per stuk 1866 775 130. PRIJS DER ADVERTENTieiY van 1 6 regels 75 Cents. Elke regel meer 12 ]/2 Cent?. Zegelkegt bij elke plaatsing 35 Cents. Toezending uiterlijk Woensdag. Adresvan Bonga C°.Amsterdam. 1866 in 1865 p.m. 1866 te St. Anna-Farochieeerste voorjaarsmarkt: in 1865 p.m. 58 stuks, gemiddelde prijs 115.-—per stuk, 43 120. Idemtweede voorjaarsmarkt: 140 stuks, gemiddelde prijs110.per stuk, 70 125.- Op deze laatste marktdag, die oorspronkelijk voor den han del in schapen en lammeren diende, werden tevens aangevoerd in 1865 p.m. 1000 st., gemid. (lamm.)/5.50, (schap.)/ 13 p. st. 1866 1150 idem ,,7.50, idem 18 Franeker, (May-joen genaamd, zijndejaar lijks den llden Mei), alhoewel rnij geene juiste opgaven zijn gewordenheeft men mij verzekerd, was de aanvoer dit jaar merkelijk minder, dan in het vorige jaar; de prijzen moeten weinig verschil hebben opgeleverd. Verder verdient nog te worden opgemerkt, dat onder de getallenvoornamelijk wat de beide eerste markten aangaat, eene aanzienlijke hoeveelheid is begrepen die vooraf bereids verkocht, bij die gelegenheid moest worden geleverd, ter wijl het altijd moeijelijk is, de juiste middelprijzen op te ge ven, aangezien op den eenen marktdag wel eens meer jong vee (kalveren en vaarzen) kunnen zijn aangevoerd dan op de andere, en dit op den middenprijs, zoo als van zelf spreekt, van krachtigen invloed is. Eindelijk: dat op de laatste marktdag te St. Anna-Parochie slechts een paar kalveren werden gevonden, terwijl het aan<ze. voeide rundvee uit over het geheel zeer goede vette wei- en melk-koeijen bestond waardoor de middenprijs natuur- lijk een hooger cijfer aanwees. Oveiigens was het ter markt gebragte vee, met name run deren en schapendit voorjaar algemeen, dat ft, met zeer geiioge uitzondering, van goede kwaliteit en voor het grootste deel goed gevleescht. Een bewijs voorzeker van naauwlettende zorg en goede voeding niet alleen, maar tevens van de zich ontwikkelende zucht der veehouders tot veredeling van hun vee, zij het dan ook in- en uit eigen beslag; daar de°veredeling door middel van kruising, voor eenige jaren bier nog wel eens beproefdsedert geen plaats meer had. Dat de belangstelling in vee in het algemeen, en in rund vee in het bijzonder, sedert de laatste 30 a 40 jaren in de bouwstreken van dit gewest belangrijk is toegenomenis on- twijfelbaar zeker. Vroeger toch beschouwde men bier het hou den van vee, als eene gedwongene fraaiheideen nqodzakelijk kwaad. Noodzakelijk voor de productie van mest ten behoeve der bouwlandenkunst- of andere meststoffen kende men toen met, of wantrouwde men; om zich voor eigen comsumtie van zuivel te voorzien, en eindelijk om het overtollige stroo en ander afval van de granen eenigzins nuttig te kunnen verbrui- ken. De handel in stroo was toen nog niet algemeen, en bo- vendien voor de huurders van bouwhoeven, contrabande, terwijl de zomerstalvoedering nog geheel orabeproefd werd gelaten. Men kocht en hield dan ook-zoo weinig mogelijk rundvee, zag daarbij weinig naar kwaliteit, kleur of fatsoen. Men wist, of meende althans te weten, dat eene ono-efat- soeneerde koe of eene met grove beenderen en hoornen ,°even veel mest afwierp en even melkrijk was dan een fijn besneden rund. Op waardevermeerdering werd luttel gelet; alhoewel daar toe ook de toenmalige geringe veeprijzen bijdroegen. Van daar de stiefmoederlijke behandeling, die het rund bij velen in de eigenlijke landbouwstreken onderging. Van lieverlede begon men eehter de waarde van het rund vee meer en meer in te zien; bij de ervaring, die men ver kreeg van de voordeelendie het bij eene goede behandelin<* konde opleveren, en sedert veranderde deze belangrijke zaak allengs. Immers niet alleen dat men thans zorg draagt voor eene goede voeding, en naauwlettende behandeling; 00k op de veredeling legt men zich meer en meer toe.° St. A. P., 26 Mei 1866. Te Avignon (Frankrijk) had onlang de regionale landbouw- tentoonstelhng plaats. Avignon ligt in Vaucluse, de hoofd- plaats van den franschen meekrapbouw op de aangeslibde grondeu van de Ehone-delta. Men ziet daar eehter ook steeds let dagloon klimmen en bij de lage prijzen der meekrap, gevoelt men er, even als bij ons, groote behoefte aan werk tuigen voor het delven, ten einde de kultuurkosten van dit bij goede prijzen zoo winstgevende produkt te verminderen. Iu het verslag der tentoonstelling in het Journal J Agricul ture pratique van J. A. Barral leest men nu hieromtrent het volgende Men maakt hier reeds ploegen tot het uitdelven der mee krap, die goed voldoen; zij zijn voorzien van een hoog en weinig overhellend strijkbordwaarmede eene diepe ploegsnede wordt uitgehaald en omgelegen. Door het gebruik van dezen ploeg verkrijgt men reeds eene bezuiniging van 90 tot 130 per bunder, in vergelijking met het delven met de hand, naarmate het twee of driejarige meekrap is, Maar na het delven met dezen ploeg bleef er toch een tijdroovende arbeid over, namelijk om de wortels uit te schudden, bijeen te rapen en van de aarde te ontdoen. De Ileer Bonnet heeft een werktuig zamengestelddat dit werk uitmuntend verrigt. Twee-en-dertig landbouwers, en praktische landbouwers ook, die gewoon zijn met eigen han- den den kost te verdienen, gebruiken het reeds, en beklagen zich niet over den prijs van 250, die zij daarvoor hebben moeten betalenmaar prijzen integendeel om strijd de goede werking cr van. Eene beproeving voor de leden der Jury van de tentoonstelling heeft bovendien getoond, dat de be- loften van den vervaardiger ten voile worden vervuld. Men noemt het werktuig een zifter. Het bestaat uit twee deelen 1°. een voorstel op een wiel met tanden, ter lengte van 8 a 10 ned. duimen, die in den grond dringen en het werktuig houvast geven, en 2°. uit eene schuinsch toe- loopende rol, met tanden bezetdie in den vorm eener schroefvormige lijn daarop zijn geplaatst; de tanden kunnen zich afzonderlijk bewegen, even zooah dit bij de hooischud- ders plaats vindt. Ter zijde van het voorwiel is op de as een rad waarover een riem loopt, die de rol doet ronddraaijen. Tan achteren zijn twee stelten om het werktuig te besturen en van voren eene inrigting om den diepgang te regelen. In den regel zijn twee paarden voldoende, somwijlcn drie, als de grond dit vereischt. Men laat het werktuig loopen over de ploegsnede, die door den delfploeg omhoog is geworpen; de tanden der rol dringen de geheele snede door en ligten bij hunne wenteliug de zich daarin bevindende wortels uit, om ze achter zich neder te werpen, waar men ze dan met de hand verzamelt. Het werktuig verrigt alzoo het werk, dat anders door arbeiders met grepen geschiedt. Ilieronder volgt eene berekening die door geloofwaardige landbouwers is opgemaakt, en die de belangrijke besparing aantoont met dit werktuig verkregen, eene besparing van des te meer belangnu door de lage prijzen de kosten van voortbrenging ter naauwernood door de opbrengst worden gedekt. De berekening geldt voor tweejarige meekrap, voor de grootte van een bunder (de franc is ter waarde van f 0.50 herleid.) Delven met de ploegen de zifter van Bonnet. Voor de ploeg 4 arbeidsdagen voor 10 paarden f 60. Voor de zifter 4 arbeidsdagen voor 3 paarden. 18. Drie voerlieden a 1.50 dagloon18. Twintig arbeidsdagen van vrouwen, voor het oprapen, a/ 0.62sn 59. Te zamen f 146. Delven met de gewone ploeg. Voor de ploeg 5 arbeidsdagen voor 10 paarden 60. Twee voerlieden 4 dagen a 1.5012. 18 man met vorken voor het uitschudden a1.50 108. 36 vrouwen voor het oprapen90, Te zamen f 270. Men schat de gezamentlijke kultuurkosten van een bunder meekrap °P f 1095.als het delven met de hand geschiedt, 962.50 als men ze uitploegt, 787.50 als men ze uitploegt en met het werktnig van Bonnet zuivert terwijl men de opbrengst bij de tegen- dige prijzen 960.aanneemt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Weekblad van Haarlemmermeer | 1866 | | pagina 1