178 -
17 Julij
later aanmerkelijken ofschoon ook liet natte weder voor, of
ten tijde des oogstes voor de boonen niet voordeelig was
bleek het ook dit jaar, dat zijbeter dan andere vrucbten
tegen haar leed bestand was; en aatigezien zij algemeen goed
waren geladenvleit men zich met een billijk beschot.
10°. Aardappelen. De ongeschikte grond veroorzaaktedat
de aardappelen reeds van den aanvang af een kwijnend aan-
zien hadden, en de vroege, (voor de invallende regens ge-
graven), reeds eene geringe hoeveelheid opleverdendoch met
eene algemeen uitmuntende deugd. Slecliter, ja allerslechtst
is het evenwel gesteld met de late soorten. Reeds vroeg ver-
toonde zich de ziektedie door de vochtigheid des damp-
krings en van den grond, in korten tijd verbazende vorderin-
gen maakte. Als bij uitzondering leverden enkele perceelen
80 a 90 mudden per bunder, het meerendeel 40 a 50 mud-
den; terwijl vele perceelen, het rooijen niet waardvverden
geploegd of door de verbouwers aan hun werkvolk cadeau
gegeven. Bovendien is de deugd meerendeel slecht.
11°. Gras en Hooi. Overvloedig gras, klaver en hooi, zie-
daarwat men hieromtrent allerwege aantrof. Deze overvloed
is zoo groot, dat men gedurende den ganschen zomerja
zelfs tot mi toe met hooi winnen onledig is. Ten tijde der
hooi-oogst leverden sommige perceelen 6000 kilo en meer per
bunder op. Jammer, dat het weder op de kwaliteit, ook van
de naoogst, ongunstigen invloed had.
St. A. P., 30 October 1866. W.
BEItlGTEN OMTRENT DE VEEZIEKTE.
In de Slants-Courant zijn medegedeeld opgaven omtrent den
veetyphus in de provincien Noord-HollandZuid-Holland en
Utrecht, over de week van 2127 October en wel
a. Noord-Holland. In die week zijn: aangetast 70,
aan de ziekte gestorveu 12, afgemaakt 55, hersteld 3 en
aan het eiude der week nog ziek 0sedert het
begin der veeziekte zijn in het geheelaangetast 2471 aan
de ziekte gestorveu 611, afgemaakt 1100 en hersteld 760 runderen.
b. Zuid-Holland. In die week zijn: aangetast 499, aan
de ziekte gestorven 114, afgemaakt 258, hersteld 23 en aan
het einde der week nog ziek 1 04 runderen sedert het begin
der veeziekte zijn in het geheel: aangetast 61,129, aan de
ziekte gestorven 26,145, afgemaakt 11,874 en hersteld 22,821
stuks.
e. Utrecht. In die week zijn: aangetast 917 aan de
ziekte gestorven 572, afgemaakt 177, hersteld 206 runderen
sedert het begin der veeziekte zijn in het geheel aangetast
19,092, aan de ziekte gestorven 10,105, afgemaakt 1011, en
hersteld 7402 stuks.
BECAPITULATIE.
In de week
Aangetast in
Totaal,
van
Noord-Holl.
Zuid-Holl.
Utrecht.
1117 Februarij.
225
1510
288
2023
18—24
275
1340
250
1865
25 Feb.3 Maart.
179
1000
195
1374
410 Maart
61
1353
297
1701
11—17
27
1133
184
1344
18—24
36
1410
243
1689
25—31
119
1803
223
1645
17 April
71
1129
273
1473
8—14
48
1365
234
1647
15—21
78
770
254
1102
22—28
16
703
160
879
28 April 5 Mei.
44
649
135
828
6—12 Mei
75
572
67
714
13 19
20
332
49
401
20—26
43
245
83
371
27 Mei 2 Junij.
53
255
107
415
39 Junij
72
163
86
321
10—16
23
215
56
294
17—23
58
248
60
866
24—30
43
208
84
835
22
385
190
597
8—14
14
344
168
526
15—21
17
535
224
776
22—28
31
629
311
971
29 Julij 4 Aug.
24
617
348
989
511 Augustus.
26
737
462
1225
12-18
21
579
533
1133
19—25
23
648
708
1379
26 Aug. 1 Sept.
31
659
953
1643
28 Septemb.
36
781
1082
1849
9—15
27
693
1220
1940
16—22
45
681
1202
1928
23—29
40
642
1078
1760
30 Sept. 6 Oct.
75
641
1149
1865
713 October.
61
775
1243
2079
14—20
43
532
1063
1638
21—27
70
499
917
1486
Totaal.
2162
26230
16079
45071
Blijkens de officiele opgaven omtrent de veeziekte zijn
in Engeland en Schotlandgedurende de week eindigende 27
October, aangetast 15 stuks veetegen 6 in de daaraan
voorafgaande week. Men heeft berekenddat in het geheel
sedert het uitbreken der ziekte zijn aangetast 51 stuks vee
op de 1000 stuks van den britschen veestapelzijnde in het
geheel aangetast 253,723 stuks hoornvee, waarvan 85,013
werden afgemaakt, 124,303 stierven en 33,413 herstelden;
de overige zijn nog in behandeling.
Naar men van goeder hand verneemt, heeft Z. M. de Koning
den minister van binnenlandsche zaken gemagtigdom verlof
toe te staandat het op de veemarkt te Alkmaar aangekochte
vee vrijen toegang heeft in de gemeente Haarlemmermeer,
mits niet in verdachte kavels.
De veemarkt te Leeuwarden is op den 2den en 3den No
vember weder opengesteld daar er zich in Hemelumer-Olde-
phaert geen nieuw geval van veetyphus heeft voorgedaan.
Dit berigt is te Leeuwarden met ingenomenheid ontvangen
daar de handel op Londen in onmiddelijk verband staat met
de veemarkt aldaar.
Sedert de veepest zieh in de provincie Eriesland vertoond
heeft, is de aandacht der veehouders meer en zeer te regt!
gevestigd op de fondsen tot onderlinge verzekering tegen ver-
lies van runderen. Het veefonds voor de gemeente Franeke-
radeel en Eraneker verloor in het met 2 October geeindigde
kwartaal 1 rund, ingeschreven ter waarde van /80, waarvan
het overschot opbragt 6,45, en waarvoor over het verze-
kerde kapitaal van f 146,854 /20 pet. werd omgeslagen.
De Arnhemsche Courant meldtdat een landbouwer uit de
gemeente Herpen den 22sten Augustus jl. zijn koe verkocht
aan een boer te Uden. Ora dat rund behoorlijk en zonder
vervolgd te worden te kunnen leveren, begaf hij zich naar
den burgemeester zijner woonplaats, om het vereischta doku-
ment, bedoeld bij de verordening tot wering der veepest. De
burgemeester zeide hemdat in casu geen bewijs noodig was,
en de landbouwer voerde zijn rund uit Herpen in Uden,
maar werd bekeurd door de twee rijks-veldwachters Kennis
en Jansen uit Veghel en Uden. Het proces-verbaal werd op-
gezonden en de zaak vervolgd. Ter teregtzitting der regtbank
te 's Bosch bleek alles zoo als boven is gezegdwaar te zijn,
en wat was het resultaat? De regtbank verklaarde, dat, hoe-
wel een ieder verpligt is de wet te kennen en in casu een
geleibiljet vereischt werd, de beklaagde, voor zoover hem
doenlijk was, aan de voorschriften der wet heeft voldaan
door zich aan de bevoegde autoriteit te wenden tot het be-
komen van het noodige dokument; dat ieder burger in rede-
lijken zin verpligt is om zich te gedragen naar de voorschriften
die hij ontvangt van wege de expresselijk bij de wet aange-
wezen autoriteit, en dat, zoo deze autoriteit zich ten aanzien
eener wetsbepaling vergist, de burger voor de gevolgen daar-
van niet strafregtelijk aansprakelijk kan worden gesteld; dat hij
veeleer, zich houdende aan de voorschriften van zoodanige auto
riteit, moet geacht worden in redelijken zin niet anders te hebben
kunnen handelen; dat eindelijk, wanneer iemand door de
omstandigheden zelven gedwongen werd verkeerd te handelen,
op grond van art. 64 strafregt er geen wanbedrijf aanwezig
is en ontsloeg mitsdien den beklaagde van alle regtsver-
volging. Het openbaar mnisterie echter is hiervan in hooger
beroep gekomen bij het provinciaal geregtshof in Noord-Bra-
bantwelks arrest in deze belangstellend wordt te gemoet
gezien.
AANVOER van GESLAGT VEEte LONDEN.
In een Overzigt over den Londenschen veehandelin de
maand October, wordt gezegd dat, hoewel de aanvoer van
slagtvee zoowel uit het buiten- als uit- het binnenland
belangrijk minder was dan in October van het vorig jaar (een
verschil van ongeveer 2500 runderen en 60,000 schapen)
dit ruim werd opgewogen door den toenemenden aanvoer van
vleesch van elders geslagt vee.
Die aanvoer van vleesch uit het buitenland bedroeg voor
die dene maand ongeveer twee-en-een-half millioen nederland-
sche ponden. Grootendeels waren het vierendeelen van scha
pen en over het algemeen kwam het vleesch in goed ge-
zonden en marktbaren staat aan. Die aanzienlijke toevoer
hield natuurlijk de veeprijzen lager, en maakte datze, vooral
voor schapenminder hoog waren dan in dezelfde maand
van 1865.
MACHINALE VLASBEWERKING.
Dezer dagen is een klein geschrift verschenen van den heer
W. F. del Campogenaamd Campover de kunstmatige rooting
en machinate bewerking van het viae.
Het doel dezer regelenzegt schrijver, is om belangstel-
lenden een kort overzigt te geven en op het algemeen belang
te wijzen van eene verbeterde vlasbewerkingop de uitkom-
sten van het door mij ingesteld onderzoekverkregen in het
bijzonder wat de rooting betreften aan te toonen op welke
wijze eene kunstmatige vlasrooting aanbevelenswaardig zij
omvereenigd met de machinale bewerking van het vlas
eene menigte van vlasfabrieken in het leven te roepen, die,
even als de meekrapfabrieken (meestoven)het eigendom van
eenige landbouwers waarin zij hunne meekrap bereiden op
gelijke wijs het vlas bereiden voor eigen rekeningof wel
het eigendom van dezen of genen om eigen vlas en dat der
landbouwers in den oratrek tegen vaste prijzen te doen be-
werken aan te toonen eindelijkdat dergelijke bereiding en
bewerking van vlasdat zulke fabrieken voor het algemeen
en voor den landbouw in het bijzonder van gezegenden in
vloed op de volkswelvaart kunnen zijn.
De zaak wordt in het 19 bladzijden tal natuurlijk slechts
in het kort behandelddoch is niettemin de aandacht van
alien, die bij de vlasteelt belang hebben waardte meer
omdat schrijver met eigen ervaring kan besluiten en eene be-
schrijving geeft der kunstmatige wijze van rooting bij hem
in den Anna-Jacoba-polder in praktijk gebragt.
Hij biedt ten slotte alien belanghebbenden gaarne de ge-
legenheid aan tot het verkrijgen van inlichtingen en het be-
zigtigen van zijne inrigting aldaar.
Door de Nederlandsche Maatschappij van Nijverheid zijn nog
steeds twee Prijsvragen op landbouwgebied gesteld die nog
op voldoende beantwoording wachten.
Daar eene zaakkundige beantwoording zeer gewenscht zou
zijn vooral van n°. 2 wenschen wij die nog eens onder de
aandacht te brengen.
1°. De Maatschappij vraagtonder uitloving van hare
Gouden Medaille en 500,
a. Welke wijze van afvoer of verzameling van fecale stof-
fen en verderen afval uit onze gemeenten, is met het
oog op het nut van deze voor den Landbouw het meest
verkieselijk
b. Hoe moeten deze stoflfen worden bewerkt, opdat zij be
hoorlijk kunnen worden vervoerden toch hare mestende
kracht niet verminderdmaar zooveel mogelijk versterkt
worde
c. De Maatschappij verlangtdat de beantwoording dezer
vraag zoodanig geschiededat de gezondheidstoestand der
gemeenten zooveel mogelijk gebaat worde, en de kosten
van bewerking aan de waarde van het product geeven-
redigd zijn.
Antwoorden in te zenden met den laatsten September 1868.
2°. Wordt gevraagd„een handboek voor de beteeling van
nieuw ingedijkte of drooggemaakte polders." Prijs de Gouden
Medaille en 200.
Tot toelichting diene, dat verlangd wordt: Eene handlei-
ding tot de beste wijze, waarop de landbouw, gedurende de
eerste jaren, zoowel op uit zee ingedijkte polders, als in droog-
makerijen van meeren of plassen zal kunnen uitgeoefend wor
den. Het handele alzoo over al het werk, dat na het leggen
van den dijk en het boven komen van den grond moet plaats
hebben, waartoe vooral wordt gebragt:
a. De beste wijze van verdeelen van den grond of het ver-
kavelenhet plaatsen van woningen, schuren, enz. in
verband met de op den duur beste wijze van landbezit
(vrij eigendom, grondpacht, beklemming, enz.)
b. Het leggen van grootere afwateringen en van slooten en
greppels tot kleinere afscheidingen.
c. De wijze van behandeling en beteeling van den bodem
naar de verschillende soorten van gronden, waarbij de
beste wijze, waarop de gewassen elkander zullen opvol-
gen of het aan te nemen bouwstelsel moet worden op-
gegeven.
Alles met inachtneming van hetgeen de ondervinding, vooral
in ons land, hieromtrent heeft geleerd.
Yoor eene afzonderlijke beantwoording van een der beide
gedeelten, namelijk voor een handboek tot de beteeling van
nieuw ingedijkte polders, zoowel als voor een handboek voor
de beteeling van drooggemaakte polders, looft de Maatschappij
de Tweede Gouden Medaille en 100 uit.
Antwoorden 30 September 1867.
BAGGERMEST uit AMSTERDAM.
In de Landbouw-Courant van 8 November deelt de heer
II. F. Pullman mede, dat hij voor zijn gronden in den Haar-
lemmermeerpolder 200 kub. ellen van de baggermest der
Amsterdamsche Landbouw- en Mest-Compagnie heeft besteld.
Hij vermeldt, dat die op de volgende wijs wordt bereid
1°. Een laag paardenmest uit de kavaleriekazernen.
2°. Een laag vuilnis uit de Amsterdamsche grachten, die
niet uit modder, maar uit eene sponsachtige massa dierlijken
en plantaardigen afval bestaat.
3°. Eene laag beer, uit de sekreetkuilen opgehaald.
4°. Eene laag huisvuil, (aardappelenschillenkoolbladen
asch, beer, enz.), dagelijks uit de achterbuurten opgehaald.
5°. Eene laag versche beer, dagelijks met de beerschuitjes
opgehaald.
Na deze laag wordt op nieuw met No. 1 en zoo vervolgens
voortgegaantot de hoop 4 Ned. ellen hoog is. Ze wordt
van tijd tot tijd met paardenurine besproeid, waarin eene
zekere hoeveelheid potasch is opgelost.
De groote bloemententoonstelling", die het aanstaande
voorjaar in het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam zal gehou-
den wordenonder medewerking van de afdeeling Amsterdam
der Eollandsche Maatschappij van Landbouwwordt op allezins
doeltreffende wijze voorbereiden de commissie van regeling en
beheer ziet hare pogingenom het welslagen er van te verzeke-
ren, reeds met den gunstigsten uitslag bekroond. Het uitgebreide
programma der prijsuitlovingen heeft het licht gezien en een
groote toevloed van inzendingen wordt verwachtterwijl de
belangstelling in deze tentoonstelling blijkt door de vele gouden
en zilveren medaillesdie door bijzondere personen worden
uitgeloofd, Waar het Paleis voor Volksvlijt en de afdeeling
Amsterdam der Hollandsche Maatschappij van Landbouw zamen-
werken, om eene bloemententoonstelling te houden, kan men
er zeker van zijndat de uitkomst zelfs de hoogst gespannen
vervvachting zal overtreffen.
Als een blijk van de vooruitgaande waarde der landerijen
in den Anna-Paulowna-polderwestelijk gedeelte, kunnen wij
