54
f
Haarlemmermeer
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven:
van 6 tot en met 26 Februarij 1867.
Holl. Maatschappij v. Landrouw.
VERSLAG
UITKOMSTEN VAN DEN OOGST
in den Anna-Paulowna-Polder
over het jaar 1866.
Landbouw.
Owertoomdie Diet eenige verbeteringen op oud Ilodaudsche
wijze .is-.ingerigt; nog mede te deelendat over dezelve jaar-
lijks van binnen naar buiten worden vervoerd 3000 a 4000
schuitjes, met ongeveer 2500 Ned. ponden lading, die ledig
terugkeeren, omdat er geen geladen vaartuigen van buiten
naar binnen gebragt kunnen worden. Eindelijk dat de vruch-
ten, die door de 3000 a 4000 schuitjes worden vervoerd,
geteeld worden op niet meer dan 800 bunders land.
Wanneer dus de bewoners van de Haarlemmermeer, en
vooral die van het Kruis- en Yenneperdorpzich op den
groenteteelt toelegdenen steltdat er dagelijks een schuit
met groenten naar Haarlem en een naar Amsterdam werd ver
voerddan had men al weer 600 a 700 schuiten voor de
spoorwegendie ongetwijfeld zouden vermeerderen door de
behoeften aan groenten in bovengenoemde steden, terwijl ook
ten dien aanzien de spoorwegen voordeelig konden worden
voor de grondbezitters en paehters.
Eindelijk nog iets over de bouwmaterialen; volgens infor-
matien is voor het raadhuis in de Haarlemmermeer plus minns
benoodigd 400000 steenen, welke aanbesteed zijn om te ver-
voeren uit het schip in de Eiugvaart, op den wal aan het
Kruisdorp, voor 600, dus 1.50 per duizend.
De schuit laadt 10000 steenenen twee man kunnen met
die schuit een vracht per dag doen
dus 6 vrachten, 10000 per vracht ad 1.50, is 90.
Hieraf voor de spoorwegen18.
Schuitenhuur en onderhoud4.
2 man, ad 10 per week, is20.
42
Dus liierop te bezuinigen48.
Dus over 60000' steenen 0.80 per duizend of ruim /300
over de massaonvermiuderd de sehade van breken, vooral
met vervoer van pannen en vloertegels, en het verlies op
kalk, tras en zand enz.
Het vervoer van geladen vaartuigen over de spoorwegen
beschadigt ze nietvolgens advies van een deskundig scheep-
maker te Wateringen (Westland).
Yermeenende in vorenstaande regelen genoegzaam te hebben
aangetoonddat de kosten voor den aanleg van scheepsspoor-
wegen goede renten kunnen afwerpen en dat ook het vervoer
van passagiers naar en van de Haarlemmermeer, goedkooper
zal worden, en ook het onderhoud der wegen aanmerkelijk
zal verminderen, heeft hij een en ander onder de aandacht
van zijne Mede-Ingelanden trachten te brengenten einde hun
een duidelijk inzigt in de zaak te verschaffen.
De ondergeteekende zal nader de belanghebbenden uitnoo-
digen tot deelneming in de onderueming.
Sliedrecht
Februarij 1867.
W. de Baat.
POSTKANTOOR te HAARLEMMERMEER.
Zomcrdlenst, aanvangende 1 JIaart 1867.
Het Postkantoor is dagelijks geopend voor het frankeren
van des morgens 6 tot 7 ure, van 'smorgens 9 tot's namid-
dags 3 ure, en van 'savonds 6/2 tot 11/2 ure.
Yoor het aanteekenen en afhalen van aangeteekende brieven
van 'smorgens 9 tot 'snamiddags 3 ure, en van 'savonds
6/2 tot 7/a ure.
Voor het deponeren en uitbetalen van geldarlikelen en aan-
teekening met aangifle van geldswaardevan 'smorgens 9 tot
'snamiddags 1 ure.
De laaiste busligting voor Sloten, Aalsmeer, Oude Wetering
en de Gemeente Haarlemmermeer geschiedt ten 6 ure des
morgens.
De laatste busligting voor de algemeene expeditie heeft plaats
ten l/2 ure des avonds.
De Directeur van het Postkantoor,
H. A. van Eoreest.
M. Blom. Anloon, zoou van A. Meijer eu M. Okkc. MacliieLzoon
van T. Verhoom en J. Markus. Adam, zoon- van A. Griekspoor en
G. de Groot. Antonia, dochter van C. Hits en W. van de Nieuwe-
giesscn. Agathaduchler van M. Scltoo en S. M. Huisman.
OVERLEDEN: Maria, oud 6 weken, dochter van G. Vermeer. Elze-
liena Itendrika, oud to maanden, dochter van A. E. Brinkman en A. v. d.
Dekkenberg. Metla Wilhelmina, oud 20 jaren, dochter van H. Groene-
veld en J. van Daalen. Theodora, oud 5 jarefidochter van A. F. Kort-
hals en A. Vcrmoulen. Arie, oud 3 jaren, zoon van A. Touw en A. Baer.
Maria, oud 2 jaren, dochter van T. Schrama en M. Hoogewerf. Wil-
lem, oud 7 jaren en 5 maanden, zoon van M. van Heijningen en M. Bak.
Johanna Margaretha, oud 15 dagen dochter van H. Dekkeren G. Koedijk.
Johanna Cornelia, oud 2 jaren en 9 maanden, dochter van A. van Son en
P. Verheul. Thomas Johannes, oud 6 weken, zoon van J. J. Ramakers
en C. Krijnen. Arend, oud 29 jaren, zoon van S. de Bruijneen A. Wit-
vliet. Jan, oud 25 jaren en 5 maanden, zoon van L. van Dalen en
A. K. van Andei. Jan, oud 6 weken, zoon van D. Eggink en A. J.
Tibboel. F. VV. Hoogkamer, nud 33 jaren, gehuvvd met P. B. Robin.
Hendrik, oud 24 dagen, zoon van J. A. Welage en E. Nouwen. Ma-
theus, oud 15 maanden, zoon van L. van der Siroom en G. Offerman.
Johanna, oud 8 weken, dochter van M. Tulen en P. van Velzen. Pie-
ter, oud 2 jaren, zoon van P. van Koijck en G. van Giessen. Geerlje
oud 6 weken, dochter van C. van Wieringen en M. Vreeken.
LEVENLOOS AANGEGEVEN1 kind van C. de Brave en T. Schenk.
1 kind van A. van Rijswijk en J. Neuteboom. 1 kind van J. Boler-
bloem en P. Knoer. 1 kind van D. E. van Meerbeek en A. van Krim-
pen. 1 kind van J. J. Neuhausen en A. Helder.
ONDERTROUWD J. P. F. Bottdewijn met B. Verheem. J. J. Schulte
met C. Schoo (wed. van W. Mol).
GEHUWDgeene.
Op den avond van den 19 Eebruarij 11. had in het school-
gebouw te Nieuw-Vennep het vroeger aangekondigde Decla-
matorium plaats ten behoeve der armen binnen die gemeente.
Het was waarlijk een feestavondAlles werkte zamen de
zaak te doen reusseren; de opkomst was dan ook zeer groot
en het lokaal meer dan bezet.
De inwoners van Nieuw-Yennep hebben weder getoond gaarne
eene goede zaak te ondersteunenen dat zij volstrekt niet
onverschillig of ongevoelig zijn omtrent het leed hnnner mede-
burgers.
De opbrengst heeft bedragen ruim 130. De commissie,
aan wien de uitvoering der zaak door het departement Nieuic-
Vennep der Mnalschappij tot Nut van 't Algemeen" en de
Yereeniging Nut door ge.zellig Verkeer", mede aldaar geves-
tigd, was opgedragen, heeft een krachtige steun gevonden in
onzen hooggeachten Burgemeester, den heer Mr. J. P. Amersfoordt.
Ook was Z. Ed. Gestr. op den avoud der uitvoering aan-
wezig. Gedurende de groote pauze betrad hij even de cathe-
der en sprak kort, maar, gelijk wij van hem gewoon zijn,
op eene kernachtige wijze ter gedachtenis van onzen geeerbie-
digden Koning, die juist op dien dag zijn 50sten geboortedag
mogt vieren, hetgeen met levendige toejuiching werd beantwoord.
Er is alle redenover de ondernomene en thans uitgevoerde
zaak grootelijks tevreden te zijn. Mitsdien heeft dan ook de
commissie besloten zich voor alsnog niet te ontbinden. Den-
kelijk kan zij later weder iets zoodanigs of iets dergelijks
daarstellenmisschien ook wel kan zij, vvat ook hier hoofdzaak
wasop de eene of andere wijze in het belang der armen en
behoeftigen dier gemeente voortdurend werkzaam zijn.
GEBOREN: Anlje, dochter van R. Roodcnburg en G. Bouwmeester.
Dirkje, dochter van H. van Maasbergen en P. Buiser. Joost, zoon van
M. Koolhaas. Gerrit Nicolaas, zoon van W. van 't Sant en A. A. van
Arkol. Melis, zoon van P. Spaans en J. Hoogstraten. Hendrikus,
zoon van J. van Dongcn en C. van Vclsen. Johanna Wilhelmina, doch
ter van W. van Graas en S. van der Laan. Jannetje, dochter van J.
de Reus en H. van der Wal. Dicuwertje, dochter van J. N. Seljee en
G. Boon. Johannes, zoon van S. Kops en A. de Wagenaar. Rensje,
dochter van P. de Geus en C. do Haan. Gerritje, dochter van A. van den
Oever en L. van der Pol. Gerrit, zoon van A. de Waal en A. Voor-
dendag. Calharina, dochter van II. van Braak en M Nieuwland.
Adriana, dochter van B. Degenaars en S. J. Verhoeve.Huhrecht, zoon
van B. Vcrvloct en A. Scheffer. Annadochter van G. Nieuwcveen en
A. Krop. Laurens, zoon van E. Boellaard en A. den Haan. Johan
nes Cornclis, zoon van F. Kops en J. Kwakenbos. Jakob, zoon van
P. Wolfert en I. Baart. Arie, zoon van P. S. Zijl en J. M. Kok.
Cornelia, dochter van J. Mulder en M. van Eik. Cornelis Willehrordus,
zoon van G. Smelter en H. G. Mulders. Maria, dochter van H. Spie-
rings en S. Vink. Anna Calharina, dochter van P. J Biemans en
A. C. Klero. Johannes Leonardus, zoon van S. Glas en W. Visser.
Jnnneije Cornelia, dochter van A. Fijan en G. Hoogeveen. Geerlje,
dochter van P. de Vries en T. Pronk. Adrianus, zoon van C. van Dam
en C. van der Willi. Maria, dochter van N. van Dam en M. Schots.
Annekedochter van J. Verheek en II. Scheffers. Krijnadochter van
0. van de ICerkhof en M. Sehaap. Arie, zoon van W. Blilterswijk en
L. Visser. Bcrnardina, dochter van H. van Rijn en C Damman.
Adriana, dochter van A. de Booij en J. A. Griekspoor. Johannes, zoon
van 11. Kluck en J. Stipdonk. Jan, zoon van L. Tamhoer en M. Spaar-
garen. Petrus, zoon van J. Rijke en II. Klaassen. Aagje, dochter
v3n T. Smit en G. de Jong. Adriana Catharina Maria, dochter van
P. Luijten en N. van Rijn. Hendrikus, zoon van B. van Woerkom en
DER
Opgemaakt in de Vergadering der Afdeeling Anna-Paulowna-
Polcler der Hollandsche Maatschappij van Landbouw,
gehouden den listen Januarij 1867.
Wintertarice. De wintertarive is hier over het algemeen vrij
goed geslaagd. Van goed land, dat gedraineerd was, is 36
mud per bunder geoogst; gemiddeld wordt gerekend op 22
mud per bunder, ter zwaarte van 75 Ned. pond per mud.
Het soort is raeest witte Zeeuwsche.
Zomertanoe weinig verbouwd. Opbrengst 25 mud per bunder
Mais, op beschutte plaatsen in den tuin verbouwd, slaagde
behoorlijk goed.
Spelt wordt niet verbouwd.
Winterrogge weinig verbouwd. Opbrengst van 10 tot 26
mud per bunder.
Wintergarst weinig verbouwd. Er is echter eene opbrengst
verkregen van 35 mud per bunder.
Zomergarst weinig verbouwd. Opbrengst 30 mud per bunder
Haver wordt hier tamelijk veel verbouwd. De opbrengst
was van 30 tot 70 mud per bunder.
Koolzaad wordt hier niet veel verbouwd. De opbrengst was
20 a 24 mud per bunder. Prijs 13 per mud.
Vlas. De verbouw van vlas wordt hier van jaar tot jaar
belaDgrijker; in 1866 zijn daarmede in dezen polder ruim
400 bunders bezet geweest. De prijzen waren in vaste huur
200 tot 325 per bunder; op beraad als voren, 200
tot 350 per bunder. Bunders, voor eigen rekening gezaaid
bebben tot 500 vrij geld opgebragt; enkele bunders zijn
mislukt en hebben van bagel geleden; daar was dus de op
brengst gering. Het schijnt dat de wigt tegenvalt, en het
geivas was over het geheel middelmatig.
Met belangstelling wordt thans opgemerkt, dat zelfs op de
ligtste gedeeltende zandgronden der polders, vlas
groeijen kan. Ook daar zijn bereids verscheidene bunders
verhuurd voor 180 in vaste pachten voor 260 lot/300
op St. Jansberaad,
De groene leverden
leverden 30 tot 40
Lijnzaad. Het vlas van hier vervoerd wordeude ter verdere
bewerking, is omtrent het lijnzaad niets bepaalds bekend.
Men hoopt, dat proevendie genomen worden om het vlas
hier te bewerkenzullen mogen slagen.
Uennep wordt hier niet verbouwd.
Erwten gaven een redelijk goed gewas.
17 mud, de vale 24 mud per bunder.
Paardenboonen slaagden vrij goed eu
mud per bunder.
Kanariezaad wordt niet onder de verbouwde gewassen ge-
noemd.
Mosterdzaad wordt niet verbouwd, evenmin als Karwei- en
andere fijne zadentabak en boekiceit.
Meekrap slaagt hier uitmuntend, maar niettegenstaande dat
wordt deze belangrijke teelt hier verlaten, omdat zij bij de
steeds voortdurende lage prijzen niets dan verlies oplevert.
Driejarige leverde, in 1866, 3200 a 3500 Ned. ponden racijn
per bunder, tvveejarige 2000 a 2500 Ned. ponden; alles op
ongemesten grond. De kwaliteit is uitmuntend.
Aardappelen. De teelt van aardappelen breidt zich uit,
dewijl het blijkt, dat de zandgronden daarvoor uitmuntend
geschikt zijn. De opbrengst wordt gemiddeld gerekend op
150 mud per bunder.
Beetwortels worden alleen voor veevoeder, niet ter uitvoer
verbouwd; gele wortelen bragten 800 mud per bunder op.
Vijen, kool, aardakers en wikken worden niet, of in geringe
hoeveelheid verbouwd.
Spurrie en Seradella. Deze gewassen worden niet verbouwd.
Luzerne wil hier zeer goed groeijen.
Oras- en hooilanden. Deze komen thans goed aan en wor
den met meer zorg dan vroeger behandeld. Zij leverden een
ruim beschotzoowel aan gras als aan hooi.
Klaver gelukte mede vrij goed; de eerste snede leverde
4000 Ned. pond per bunder.
Verder is nog te vermelden
Dat tot heden gelukkig geene veeziekte heerscht.
Dat de paarden gezond zijn, en er nog al belang wordt
gesteld in verbetering van het raswaartoe een Hanoversche
hengst hier gestationeerd is, behoorende aan eene Yereeniging.
Dat de schapen goed tierden, met uitzondering van eeuige
plaatsen, waar veel diarrhee heerschte.
Dat het houtgewas, bij behoorlijke bewerking, hier zeer
goed kan groeijen.
Dat onder de varkens veel ziekte heerschte.
Dat in nieuive werktuigen een vrij goed belang wordt gesteld.
Dat in de behandeling der landerijen vooruitgang is te
ztea, en dat er nog al belang wordt gesteld in het draineren.
Dat van andere dan bekende ziekten noch van schadelijk
gedierte is geleden.
Dat men voortgaat met de mest te benuttigen en vreemde
mest aan te voeren, waartoe vaarten en wegen zeer geschikt
zijnen dat thans in het algemeen de landbouw en zijne uit-
komsten in dezen polder van jaar tot jaar krachtig vooruitgaan.
Aldus opgemaakt enz.
Voor afschrift.
De Voorzitter der Afdeeling Anna-
Paulowna-Polder der Hollandsche
Maatschappij van Landbouw
J. C. de Leeuw.
De Provinciate Groninger Courant meldt dd. 23 Eebruarij
bet volgende
Yan eene zeer bevoegde zijde hebben wijmet betrekking
tot de runderpest, eene mededeeling ontvangenwelke wij
gemeend hebben in het algemeen belang bekend te moeten
maken.
In eene aanzienlijke gemeente van ons rijk, waarin reeds
sedert geruimen tijd tal van runderen aan de veepest zijn
bezweken, heeft zich eene commissie van invloedrijke personen
gevormdten einde met de meeste naauwkeurigheid te onder-
zoeken of de oorzaak van het ontstaan enna schijnbare ver-
dwijning, weder te voorschijn treden van die ontzettende
kwaal, te ontdekken zoude zijn.
Door de maatschappelijke posities dier personen in ver-
band met de omstandigheiddat geen hunner regtstreeks be
lang had bij het behond van den veestapel, en hunne be-
moeijingen dus kennelijk ten doel hadden: bevordering van
het algemeen belang, hebben zij in hun onderzoek zoo veel-
zijdige ondersteuning ondervondendat ter hunner kennis
kwam wat door anderen bezwaarlijk kon ontdekt worden.
Het resultaat van dat onderzoek is geweest, dat het on-
twijfelbaar is gebleken, dat alle primitieve ziekte-gevallen bin
nen de beweerde gemeente, doorgaans in zeer ruimein
enkele gevalleu in mindere mate, maar toch altijd veroorzaakt
waren door de schuld van de landbouwers of veehouders zelven.
De ziekte was namelijk steeds op eene of andere wijze
gelijk men dat noemt, ingehaald.
Wanneer meD nu deze mededeeling in verband brengt met
tal van andere berigten, welke de oorzaken ontvouwden
waardoor in deze of gene streek eensklaps de veepest uit-
brak, dan schijnt er alle grond te bestaanom aan te nemen,
dat de belanghebbenden door eigen waakzaamheid zich voor
het dreigende onheil kunnen vrij waren.
Op het wenschelijke dier waakzaamheid is reeds hier en
elders door de bevoegde autoriteit herhaaldelijk gewezenwij
hebben gemeend door mededeeling van het bovenstaande, ook
van onze zijde iets te kunnen bijdragen, om die waakzaam
heid, waar zij bestaat, kracht te doen houden, en waar zij
nog niet mogt worden gevondenhaar in het leven te roepen.
